Łęczyca to prastare miasto, leżące na pograniczu Mazowsza i Wielkopolski. Jego historia sięga korzeniami czasów sprzed powstania państwa polskiego, gdy w miejscu dzisiejszego Tumu istniała osada i gród. Na przełomie X i XI wieku założony został tam klasztor i opactwo benedyktynów, o którego dziejach pisałem w poprzednim punkcie. Warto jedynie nadmienić, że wraz z objęciem tych ziem przez księżnę Salomeę, wdowę po Bolesławie Krzywoustym (lata 1138-1148) i budową tumskiej kolegiaty (lata 1141-1161), która stała się miejscem zjazdów książęcych i synodów kościelnych metropolii gnieźnieńskiej, Łęczyca stała się najważniejszym grodem prowincji.
W okresie rozbicia dzielnicowego, w roku 1264 doszło do podziału ziemi łęczyckiej na dwa księstwa: łęczyckie i sieradzkie. Mniej więcej w tym samym czasie Łęczyca uzyskała prawa miejskie. Po zjednoczeniu państwa, za czasów króla Kazimierza III Wielkiego został w Łęczycy zbudowany zamek, który zasłynął z licznych wizyt późniejszych królów (bywali tu Władysław II Jagiełło, Kazimierz IV Jagiellończyk i Zygmunt III Waza), a także z tego, że po wiktorii grunwaldzkiej w 1410 roku, uwięziono w jego murach znamienitych jeńców krzyżackich.
W końcu XV wieku zamek mocno ucierpiał w wyniku pożaru, lecz został odbudowany. W międzyczasie, Łęczyca- stolica województwa, rozwijała się jako prężny ośrodek rzemiosła i handlu. Okres prosperity przerwał "potop szwedzki". Pod koniec sierpnia 1655 roku zamek łęczycki i miasto opanowały wojska Karola X Gustawa, dowodzone przez gen. R. Douglasa. Polacy odzyskali Łęczycę dopiero w początkach października 1656 roku po krwawym szturmie, w trakcie którego zamek doznał poważnych zniszczeń. Kolejne zniszczenia miały miejsce w początkach XVIII wieku, w trakcie walk Stanisława Leszczyńskiego, wspieranego przez wojska szwedzkie Karola XII, przeciwko królowi Augustowi II Mocnemu.
W wyniku rozbiorów Polski, Łęczyca znalazła się początkowo pod panowaniem pruskim, w epoce napoleońskiej wchodziła w skład Księstwa Warszawskiego, zaś po roku 1815 została wcielona do zależnego od Rosji Królestwa Polskiego. Po wybuchu I wojny światowej w rejonie Łęczycy w walkach z Rosjanami brały udział Legiony Józefa Piłsudskiego, zaś w czasie następnej wojennej zawieruchy w pobliżu miasta toczyły walki z Niemcami oddziały armii "Poznań" i "Pomorze". W okresie okupacji hitlerowskiej ludność Łęczycy poniosła duże straty, a żydowskich obywateli miasta spotkała zagłada.
Zwiedzanie Łęczycy rozpoczęliśmy od wizyty na zamku królewskim. Warto wiedzieć, że jest on związany z legendą o diable Borucie, który wybrał go na swoją siedzibę. Boruta wywodzi się z dawnych, przedchrześcijańskich demonów leśnych, a imię swe bierze od boru. Czart ten, niesłychanie sprytny przebiegły, potrafi w zależności od działalności, miejsca i sytuacji, w której przyszło mu działać - przybierać różne postaci. Jako szlachcic - w kontuszu i z szablą przy boku spaceruje po zamkowym dziedzińcu. W postaci sowy - pilnuje lochów w zamku i skarbów w nich zgromadzonych. Jako ptak z ogromnymi skrzydłami - widywany bywa na podłęczyckich łąkach, a ludzie mówią wtedy o nim: "błotny". Jako Boruta-topielec, przyjmuje kształt wielkiej ryby z rogami i pojawia się w wodach Bzury. Boruta "czarny" z ogonem i widłami krąży w pobliżu romańskiej kolegiaty w Tumie. W tumanie kurzu na polnych drogach tańczy Boruta "wietrny", zaś Borta "bartnik" podkrada pszczelarzom miód z uli. Boruta "młynarz" mieli mąkę w opuszczonym młynie, zaś Boruta "koń" galopuje nocami po polach. Te i inne wcielenia diabła Boruty można oglądać na stałej wystawie etnograficznej, noszącej tytuł: "Diabeł Boruta we współczesnych rzeźbach i legendach".
Niestety, nie udało się nam ani spotkać słynnego diabła, ani też zobaczyć wspomnianej wystawy, gdyż na zamku odbywał się festiwal filmowy i sale nie były udostępnione dla zwiedzających. Obejrzeliśmy więc szacowne mury z zewnątrz, weszliśmy na dziedziniec, a po pokrzepieniu się posiłkiem w lochach restauracji "Zamkowej" ruszyliśmy do miasta. Tu uwagę naszą przykuły piękne kamieniczki okalające rynek i stojący pośrodku niego klasycystyczny ratusz z końca XVIII wieku. Później obejrzeliśmy jeszcze dwa ciekawe i piękne kościoły - św. Andrzeja i Niepokalanego Poczęcia NMP.
