Podróż Chociaż tyle w świecie miast... - Wola



Wola to dzielnica Warszawy, położona w zachodniej części miasta, słynna z elekcji polskich królów. Na przełomie XIX i XX wieku nabrała przemysłowego charakteru i zasłynęła z silnego ruchu robotniczego. Obecnie nabiera charakteru ogólnomiejskiego. Znajduje się tu wiele obiektów i terenów przemysłowych, często zaniedbanych, które obecnie są burzone, sporadycznie remontowane i przebudowywane w nowoczesne centra biurowe, lub luksusowe powierzchnie mieszkalne. W trzech z nich ulokowano muzea: Muzeum Przemysłu - w dawnej fabryce Norblina, Muzeum Gazownictwa - w Starej Gazowni oraz Muzeum Powstania Warszawskiego - w dawnej elektrowni tramwajowej.

Na terenie Woli, obok dawnych zabudowań przemysłowych są i inne zabytki. Warto obejrzeć pałacyki Biernackich i Bogusławskiego, kościoły św. Augustyna, św. Karola Boromeusza, św. Wawrzyńca, cerkiew prawosławną św. Jana Klimaka. Znajduje się tu też główna świątynia parafii Starokatolickiej Mariawitów p.w. MB Nieustającej Pomocy oraz jedyna w Polsce kaplica Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich (mormonów). Na Woli zlokalizowane się też liczne cmentarze: katolickie (Powązkowski, Wolski), prawosławny, żydowski, karaimski, muzułmańskie (Kaukaski i Tatarski), mariawicki, a także Cmentarz Powstańców Warszawy.

Pierwsza wzmianka o wsi Wielka Wola, będącej własnością książąt mazowieckich, datuje się na rok 1367. Nazwa „Wola” pochodzi od zwolnienia wsi od danin na rzecz księcia. Później, w okresie XIV-XVI wieku, tereny Woli, Ochoty i Czystego przechodzą w ręce królewskie. Na polach między wsią Wielka Wola a Starym Miastem odbyła się elekcja króla polskiego, którym został siedmiogrodzki książę  István Báthory von Somlyó, znany u nas jako Stefan Batory, a po niej wiele następnych elekcji. Wola została w roku 1656 spalona przez wojska szwedzkie, następnie odbudowana. W czasie wojny północnej w 1705 roku w rejonie Woli miała miejsce bitwa pomiędzy połączonymi wojskami sasko-polsko-litewskimi, pod dowództwem Otto Arnolda von Paykulla i Szwedami, dowodzonymi przez Karla Nierotha. 

W roku 1770 na granicy miasta na Woli wzniesiono tzw. Okopy Lubomirskiego (stąd nazwa dzisiejszej ulicy Okopowej). W czasie Insurekcji Kościuszkowskiej w roku 1794 Wola była punktem oporu przeciwko wojskom pruskim i doznała wielu zniszczeń, zaś w czasie Powstania Listopadowego, wsławiła się bohaterską obroną Reduty Wolskiej przed wojskami rosyjskimi, którą dowodził gen. Józef Longin Sowiński.

W połowie XIX wieku większa część Woli zostaje przyłączona do Warszawy. W dzielnicy lokuje się wiele zakładów przemysłowych (fabryki Lilpopa, Raua i Loewensteina, Norblina, Gerlacha, Temlera i Szwedego, Franaszka, Haberbuscha i Schielego i inne). W roku 1916 cała Wola zostaje włączona do Warszawy.

W czasie okupacji hitlerowskiej na terenie Śródmieścia i Woli utworzone zostaje Getto warszawskie, oddzielone murem od reszty dzielnic. W 1943 roku wybucha w nim powstanie, które trwa prawie miesiąc. Podczas Powstania Warszawskiego Wola ponosi wyjątkowo ciężkie straty. W czasie tzw. „rzezi Woli”, dokonanej przez Niemców w dniach 5-7 sierpnia 1944 roku, ginie około 60.000 mieszkańców.

Po wojnie na Woli nadal rozbudowywany jest przemysł (Zakłady im. Kasprzaka, Zakłady im. Róży Luksemburg, Zakłady Farmaceutyczne Polfa, Zakłady Budowy Maszyn Lampowych, Zakłady im. Ludwika Waryńskiego i inne), przebudowie ulega układ komunikacyjny i infrastruktura.

Niektóre wspomniane przeze mnie wyżej miejsca są przedmiotem odrębnych podróży (np. cmentarze muzułmański i żydowski), dlatego zdjęć z tych miejsc nie zamieszczam, mimo że też znajdują się one na Woli. 

  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa
  • Warszawa