Podróż Galicyjskie wakacje - Wisłok Wielki



Kilkanaście kilometrów na zachód od Komańczy, na stoku pasma Bukowicy należącego już do Beskidu Niskiego, leży Wisłok Wielki. Warto zatrzymać się i obejrzeć uroczą dawną cerkiew greckokatolicką p.w. św. Onufrego, usytuowaną na wzgórzu niedalego szosy.

Położona nad Wisłokiem wieś została lokowana w II połowie XIV wieku. Pierwsze zapisy, mówiące o niej pochodzą z 1361 roku, kiedy to Kazimierz III Wielki (1310-1370) nadał wspomnianym już wcześniej braciom Piotrowi i Pawłowi z Węgier, protoplastom rodu Balów, opuszczone wsie - wśród nich również Wisłok.Wieś później była w posiadaniu Mikołaja Herburta Odnowskiego (ok. 1482-1555).

Obecny Wisłok Wielki składał się kiedyś z dwóch wsi Wisłoka Górnego i Wisłoka Niżnego, każdy z osobną cerkwią i osobną parafią greckokatolicką. Najstarsza parafia została założona w Wisłoku Górnym, parafię w Wisłoku Niżnym erygowano w roku 1752. Pierwszym patronem tutularnym parafii w Wisłoku Niżnym był Józef Jan Kanty Ossoliński (1707-1780) z Bukowska. Posiadłość wisłocka pod koniec XIX wieku dzieliła się na trzy części, pierwsza była własnością Józefa Hantla, druga część należała do Józefa Hellera oraz trzecia część należała do Feliksa Gniewosza. Cerkiew w Wisłoku Dolnym wybudowano w roku 1853, zaś w Wisłoku Górnym - w roku 1876. Wieś była zamieszkała głównie przez ludność łemkowską i żydowską.

Od listopada 1918 roku do stycznia 1919 roku Wisłok wchodził w skład tzw. Republiki Komańczańskiej.

W okresie II wojny światowej w rejonie wsi aktywnie działała placówka AK podległa Komendzie Obwodu w Sanoku. We wrześniu 1944 roku podczas operacji dukielsko-preszowskiej we wsi stacjonowała niemiecka 96. Infanterie-Division (XXIV. Panzerkorps) broniąca pozycji przed nacierającym od wschodu radzieckim 67 Korpusem piechoty oraz 167 i 129 Korpusem strzelców (107 Dywizji Piechoty).
  • Wisłok Wielki
  • Wisłok Wielki
  • Wisłok Wielki
  • Wisłok Wielki
  • Wisłok Wielki