Podróż Świnice Warckie na kole - Zbylczyce



2012-07-22

Przegladając mapy przed wyjazdem, podczas planowania trasy, trafiłem "palcem" własnie do Zbylczyc. Na punkt, zaznaczony jako pałac - zabytek.

 wieś położona jest nad Nerem w odległości 4 km na północ od Świnic Warckich. Najstarsza wzmianka o jej istnieniu pochodzi z 1301 r. W tym właśnie roku nastąpiła zmiana dóbr i posiadłości zbylczyckie przeszły z rąk rycerza Zbyluta w posiadanie arcybiskupa gnieźnieńskiego. W końcu XIV w. wsią zarządzał Andrzej, biskup wileński, a następnie dziedziczyli je jego krewni ze Skroniowa herbu Jastrzębiec. Pierwotnie miejscowość nosiła nazwę Zbilucice, Sbyluczucz, Zbyluczycze (1520 r.).

 Od 1865 r. kolejnym właścicielem posiadłości w Zbylczycach był Wyganowski, potem rodzina Orzechowskich (ojciec i syn). Orzechowski przebywał w Zbylczycach do 1939 r. W czasie zajmowania majątku przez Niemców popełnił samobójstwo. Grób Orzechowskiego znajduje się na grodziskim cmentarzu.

 Dwór w Zbylczycach wzniósł w roku 1850 Jan Huisson, ówczesny właściciel wsi. Od roku 1865 posiadłość przeszła w ręce Wyganowskiego, a potem należała do Orzechowskich (ojca i syna). W rękach tej rodziny majątek należał do roku 1939, kiedy to Orzechowski popełnił samobójstwo podczas zajmowania dworu przez Niemców. Jego grób znajduje się na cmentarzu w pobliskim Grodzisku. Do roku 1990 w budynku mieściła się szkoła podstawowa. Obecnie należy do Skarbu Państwa i znajdują się w nim mieszkania.

Jest to okazała, dwukondygnacyjna budowla nawiązująca do klasycyzmu, wzniesiona na planie połączonych ze sobą prostokątów. Położona jest w pozostałości parku, w którym znajduje się też uroczy staw porośnięty rzęsą.

 Na podstawie dekretu PKWN i ogłoszonej reformy rolnej z 1944r. cały majatek przeszedł na własność Skarbu Państwa. Od tej chwili wszystko zaczyna niszczeć. Oczywiście założono PGR, w pałacu zasiedlono pracowników... nikt o nic nie dbał. Do 1990r. mieściła tu się malutka szkoła. Dziś to własność gminy, wpisana do rejestru zabytków. Nadal niszczeje, nadal nikt o ten piękny pałac nie dba.

Park, staw, przyległości (jak wyczytałem w sieci) są już prywatne, ale włascicielami nie są prawowici spadkobiercy (?!!!).

Żal ogromny, bo to piękny i wartościowy obiekt. 

  • Pałac w Zbylczycach
  • Pałac, część tylna
  • Studnia
  • Tabliczka...
  • Rozebrana...
  • Park?
  • Front pałacu