Opustoszałymi słowackimi drogami dotarliśmy do miasteczka Stara Lubowla, w której znajduje się zamek, położony na wyniosłym wzgórzu, górującym nad miastem. Do samego zamku nie pojechaliśmy, podziwialiśmy tylko z daleka, za to zwiedziliśmy chyba całą Lubowlę w poszukiwaniu supermarketu Billa.
Zrobiliśmy sobie zakupy na kolację i na śniadanie następnego dnia, a także kupiliśmy dwie zgrzewki piwa - zaczepiony tubylec poradził nam Złotego Bażanta.
Stara Lubowla jest jednym z najstarszych miast obecnego Spisza. Pierwsza pisemna wzmianka o mieście pochodzi z 1292, z czasów sporu polsko-węgierskiego o południowe tereny ziemi sądeckiej. Wykorzystując stan anarchii na Węgrzech księżniczka Kinga, dążąca do zacieśnienia związków Spisza z Polską, obsadziła ten teren swoimi wojskami, które stacjonowały tam aż do śmierci księżniczki w 1292. Potem jednak teren obecnego północnego Spisza został włączony do Węgier. W 1364 król Ludwik nadał Starej Lubowli prawa miejskie i obdarzył miasto wieloma przywilejami. W 1412 miasto to weszło wraz z miastami spiskimi w skład tzw. zastawu spiskiego - miast zastawionych przez Zygmunta Luksemburczyka Władysławowi Jagielle. Zamek lubowelski ustanowiono siedzibą polskiego starosty spiskiego. Pod rządami polskich królów miasto rozkwitało, prowadząc handel z Polską. Było miejscem wielu spotkań i rokowań między władcami Polski i Węgier. Pod władzę królów Węgier - wówczas byli już nimi Habsburgowie - miasto wróciło w 1769, po zagarnięciu starostwa spiskiego i południowej części ziemi sądeckiej przez Marię Teresę. W połowie listopada 1918 r. założono tu Polską Radę Narodową. Przynależność państwową miał wtedy określić plebiscyt, do którego jednak nie doszło. Do dziś gwara lubowelska, co potwierdza wydany niedawno jej słownik, jest bardzo zbliżona do języka polskiego.
Ważniejsze zabytki miasta to:
- zamek lubowelski (Hrad Ľubovňa) - wybudowany pod koniec XIV w. (pierwsza wzmianka z 1311); dobrze zachowany
- skansen budownictwa ludowego pod zamkowym wzgórzem, z greckokatolicką drewnianą cerkwią ze wsi Matysowa oraz drewnianymi domami mieszkalnymi z początków XX w., przeniesionymi z różnych miejscowości na terenie północno-wschodniego Spisza
- kościół św. Mikołaja - gotycki, z XIII w., przebudowany w drugiej połowie XVII w. w stylu barokowym oraz w XIX w. w stylu klasycystycznym, barokowe wnętrze z późnogotycką chrzcielnicą i rzeźbą Madonny z 1300
- średniowieczny rynek (Námestie sv. Mikuláša) z renesansowymi i klasycystycznymi domami mieszczańskimi.
