Podróż Moje Podlasie (1) - Monaster supraski



2010-01-12

Supraśl to miasto, położone na skraju Puszczy Knyszyńskiej, kilkanaście kilometrów na północny-wschód od Białegostoku. Słynie ono z pięknego, barokowego zespołu prawosławnego Monasteru Zwiastowania Najświętszej Marii Panny, oraz unikalnej w skali kraju, renesansowej cerkwii obronnej, położonej na jego terenie.

Monaster został ufundowany na początku XVI wieku przez marszałka Wielkiego Księstwa Litewskiego Aleksandra Chodkiewicza i prawosławnego biskupa Józefa Sołtana. W 1516 roku wyświęcono cerkiew Błagowieszczeńską (Zwiastowania NMP), później - budynki monasteru wzbogaciły się o cerkiew Zmartwychwstania Pańskiego, której integralną częścią były katakumby. Z biegiem lat, klasztor zgromadził bogatą bibliotekę i stał się ważnym ośrodkiem kulturalnym i religijnym. Wyrazem znaczenia monasteru było nadanie jego ihumenowi (przełożonemu) tytułu archimandryty (opiekuna klasztorów na terenie diecezji) i podniesienie klasztoru do rangi ławry, co miało miejsce jeszcze w XVI wieku. Na początku XVII wieku klasztor przejmują uniccy bazylianie, zaś w roku 1824 władze carskie zwracają go cerkwii prawosławnej.

Działania wojenne I wojny światowej i zbliżające się odrodzenie państwa polskiego powodują ucieczkę mnichów w głąb Rosji. Zabierają oni ze sobą cudowną Supraską Ikonę Matki Bożej. W tej sytuacji, w II Rzeczypospolitej budynki klasztorne zostają przekazane salezjanom, którzy prowadzą w nich sierociniec.

Pod koniec II wojny światowej Niemcy niszcza cerkiew Zwiastowania NMP, a po wojnie w zabudowaniach klasztornych mieści się szkoła rolnicza. W latach 80. XX wieku, władze Polskiej Autokefalicznej Cerkwi Prawosławnej odzyskują stopniowo monaster. Do dziś trwają prace renowacyjne w Cerkwi Zwiastowania NMP, planowana jest także odbudowa Cerkwi Zmartwychwstania Pańskiego. Na terenie kompleksu klasztornego mieści się także XIX-wieczna cerkiew Jana Teologa oraz Muzeum Ikon (w Pałacu Archimandrytów).

Warto wspomnieć, że w czasach Królestwa Kongresowego, w 1834 roku w Supraślu powstają pierwsze manufaktury sukiennicze, następnie warsztaty tkackie, produkujące głównie na rynek rosyjski. Do zabytków z tego okresu należą, między innymi: secesyjny Pałac Buchholtzów (obecnie mieści się w nim Liceum Plastyczne), fabryka Jansena, dwór Zacherta, dawne domy tkaczy, czy niektóre z nagrobków fabrykantów na miejscowych cmentarzach. W czasie tej wycieczki nie zwiedzaliśmy Supraśla zbyt dokładnie (uczyniliśmy to w czasie jednej z wcześniejszych podróży na Podlasie). Zrobiliśmy sobie tu krótki przystanek w drodze powrotnej do Warszawy.

  • Supraśl
  • Supraśl
  • Supraśl
  • Supraśl
  • Supraśl
  • Supraśl
  • Supraśl
  • Supraśl
  • Supraśl
  • Supraśl
  • Supraśl
  • Supraśl