Na Sycylii spędziłem prawie trzy tygodnie w sierpniu 1989 roku. Pracowałem wówczas w Polskiej Agencji Artystycznej "Pagart" i wraz z grupą Bajm, Ewą Bem i orkiestrą Big Warsaw Band pojechałem na tournee po wschodniej części wyspy. Mieszkaliśmy u stóp Etny w małym miasteczku Nicolosi niedaleko Katanii. Koncerty odbywały się też w raczej małych miejscowościach takich jak Gioiosa Marea (na północnym wybrzeżu), Mirabella Imbaccari (w głębi wyspy), Castiglione di Sicilia (po północnej stronie Etny), Zafferana Etnea (na samych stokach wulkanu), czy nieco większych Giarre i Riposto - leżących na wschodnim wybrzeżu Sycylii. Przez dwa duże i niewątpliwie ciekawe miasta jakim są Messyna i Katania jedynie przejeżdżaliśmy bez zatrzymywania się, więc mogłem je zobaczyć tylko z okien autobusu. Z uwagi na charakter podróży nie było zbyt wiele czasu na zwiedzanie, tym niemniej Sycylia odsłoniła nam nieco swego piękna. Zachowałem zwłaszcza w pamięci wioski i miasteczka w głębi wyspy, położone z dala od turystycznych szlaków, wyglądające tak, jak gdyby czas się w nich zatrzymał, małe klimatyczne trattorie z przesiadującymi w nich staruszkami, obecny jeszcze folklor, lokalną muzykę (http://www.youtube.com/watch?v=hEc7mqdcd2w) i zwyczaje, oraz piękne krajobrazy. Niezwykłym przeżyciem był także widok ognistych strumieni lawy, spływającej po zboczu Etny, który mieliśmy okazję podziwiać wracając nocą z Castiglione di Sicilia do Nicolosi. Do tego dodać należy piękne nadmorskie pejzaże, czystą i ciepłą wodę zapraszającą wręcz do kąpieli, gościnność i życzliwość mieszkańców i wyśmienitą - jak zresztą i w innych regionach Włoch - kuchnię.
Jak wszyscy wiemy, Sycylia jest największą wyspą Morza Śródziemnego. Zasiedlona była już w starożytności przez plemiona prawdopodobnie iberyjskich Sykanów, italskich Sykulów i przybyłych z Anatolii Elymian. Od XI wieku p.n.e. na wyspie swoje kolonie zakładali Fenicjanie, którzy założyli miasto Panormos (dzisiejsze Palermo), a od wieku VIII p.n.e. czynili to również Grecy, którym swoje powstanie zawdzięczają Syrakuzy, Katania i Messyna. W V wieku p.n.e. kolonie greckie na zachodzie Sycylii zostały opanowane przez Kartagińczyków. Konflikt pomiędzy rosnącą potęgą Rzymu i Kartaginą o dominację w basenie Morza Śródziemnego doprowadził do wybuchu tzw. wojen punickich. Po pierwszej z nich (lata 264-241 p.n.e.), która toczyła się głównie na Sycylii i oblewających ją wodach, Kartagińczycy zostali wyparci z wyspy. Po śmierci ostatniego władcy Syrakuz w roku 215 p.n.e. pełnię władzy nad Sycylią przejęli Rzymianie, którzy wkrótce uczynili z wyspy swoją prowincję. Z racji rozwiniętego rolnictwa Sycylia nazywana była "spichlerzem Rzymu". W czasach panowania rzymskiego na Sycylii wybuchły dwa duże powstania niewolników, pierwsze - w latach 136-132 p.n.e. pod wodzą Eunusa, stłumione przez konsula Publiusza Rupillusa, oraz drugie - w latach 104-101 p.n.e., którego przywódcą był Salwiusz, stłumione przez armię pod wodzą konsula Maniusza Akwiliusza.
Po upadku cesarstwa na Zachodzie w V wieku n.e. Sycylia dostała się pod panowanie państwa Wandalów i Alanów, a następnie (w roku 493) - Ostrogotów. W roku 535 ci ostatni zostali wyparci z wyspy przez armię Belizariusza i Sycylia stała się częścią Bizancjum. W pierwszej połowie IX wieku nowymi panami na ponad dwa stulecia zostali Arabowie, którzy w latach 1060-1091 musieli ustąpić pod naporem wojsk normańskiego hrabiego Rogera I de Hauteville'a. Jego syn Roger II został w roku 1130 pierwszym królem Sycylii. Po śmierci Wilhelma II, ostatniego króla z dynastii normandzkiej tron sycylijski przypadł w 1194 roku cesarzowi Henrykowi VI Hohenstaufowi, żonatemu z córką Rogera II Konstancją, a po nim - jego synowi Fryderykowi II, który panował do 1250 roku. W roku 1266, po śmierci Manfreda, kolejnego króla z dynastii Hohenstaufów, koronę, dzięki poparciu papieża Klemensa IV uzyskał Karol I Andegaweński. Jego rządy nie zostały jednak dobrze przyjęte i w 1282 roku wybuchła rewolta nazwana "nieszporami sycylijskimi" (wezwaniem do powstania były dzwony bijące na nieszpory), która doprowadziła do obalenia Karola i wyniosła na tron króla Aragonii Piotra III. Doprowadziło to do wojny z Andegawenami, zakończonej pokojem w Caltabelotta, zawartym w 1302 roku. Dynastia aragońska utrzymała władzę na Sycylii, a w roku 1442 Alfons V Aragoński zjednoczył Sycylię z Królestwem Neapolu. Na początku następnego stulecia władzę w Hiszpanii i na Sycylii przejęli Habsburgowie, a po nich - w roku 1735 rządy nad wyspą objęli Bourbonowie. W roku 1816 południowe Włochy i Sycylia zostały zjednoczone przez Ferdynanda IV Bourbona, króla Neapolu, który jako Ferdynand I został władcą utworzonego w ten sposób Królestwa Obojga Sycylii.
W roku 1860 na Sycylii wylądował na czele swoich oddziałów Giuseppe Garibaldi i opanował wyspę, która przyłączyła się do Królestwa Sardynii, a wkrótce wraz z nim weszła w skład zjednoczonego Królestwa Włoch. W czasie II wojny światowej działania aliantów na Sycylii rozpoczęły kampanię włoską. W lipcu 1943 roku silny desant wojsk generała Dwighta Eisenhowera wylądował na wyspie (tzw. operacja "Husky") i opanował ją po miesięcznych walkach. Po wojnie, w 1947 roku Sycylia uzyskała autonomię. Pomimo rozwoju gospodarczego wspieranego przez rząd centralny i dochodów z turystyki Sycylia nadal należy do biedniejszych regionów Włoch. Poważnym problemem jest także zorganizowana przestępczość, mimo tego, że po głośnych zabójstwach sędziów śledczych Giovanniego Falcone i Paolo Borsellino w 1992 roku władze podjęły zdecydowaną walkę z mafią i została ona poważnie osłabiona (http://www.youtube.com/watch?v=hFPcpv7KUKU).
