Salamina to starożytne rzymskie miasto Salamis. Stało się ono stolicą Cypru już w 1100 r. p.n.e. Losy miasta są ściśle związane z losami całej wyspy na której panowały różne dominujące mocarstwa Bliskiego Wschodu, Asyryjczycy, Egipcjanie, Persowie i Turcy, a także Rzymianie, Genueńczycy i Wenecjanie. Antyczne Salamis w czasach swojej największej świetności zamieszkiwane było przez 120 000 mieszkańców. Opierając się na mitologii greckiej miasto zostało założone w 1184 r. p.n.e przez księcia Teukrosa, syna króla Telmona z Salamis koło Aten, wracającego z wojny trojańskiej. Zatrzymał się na dłużej na wyspie i założył miasto, któremu nadał nazwę swojego rodzinnego miasta. W 707 r. p.n.e miasto zostało podbite przez Asyryjczyków, a w 497 r.p.n.e przeszło we władanie Persów. W 58 r.p.n.e miasto zostało podbite przez Rzymian. Ci przebudowali i rozbudowali miasto. W 12 latnpo śmierci Chrystusa do miasta przybywają apostołowie Paweł i Barnaba. Kilka lat później w Salamis powstaje pierwsza wspólnota chrześcijańska. W pierwszej połowie 4 w. miasto zniszczone zostało przez 2 potężne trzęsienia ziemi, które w znacznej części niszczą je. Rzymianie odbudowują miasto pod nazwą Constantia. W 647 r. Cypr zostaje podbity przez Arabów, a miasto po raz kolejny zniszczone zostaje przez kolejne trzęsienie ziemi. Z okazałego, bogatego i ogromnego antycznego miasta zachowały się okazałe ruiny. Starożytne stanowisko archeologiczne to obszar ponad 250 km² rozciągający się wzdłuż brzegu morza zalesiony mimozą, sosnami i eukaliptusem. Znalezienie na tym obszarze złotych monet noszących imię Evagoras jest pierwszym prawdziwym dowodem na znaczenie miasta.
Evagoras (zm. 374 p.n.e) to król Salamis w latach 410–374 p.n.e, którego polityka polegała na przyjaźni z Atenami i propagowaniu hellenizmu na Cyprze, w końcu jednak znalazł się pod dominacją Persów. Niewiele o nim wiadomo, większość informacji znajduje się w panegirycznym „Evagorasie” Isokratesa, w którym jest opisywany jako wzorcowy władca, którego celem było promowanie dobrobytu państwa poprzez kultywowanie greckiego wyrafinowania i cywilizacji. W uznaniu zasług Evagorasa dla Aten otrzymał on obywatelstwo Aten. Przez pewien czas utrzymywał również przyjazne stosunki z Persją, zapewnił perskie wsparcie Atenom we wczesnych latach wojny korynckiej (395–387) przeciwko Sparcie. Brał udział, wraz z flotą perską, w morskim zwycięstwie nad Spartą u wybrzeży Knidos (394), ale od 391 Evagoras i Persowie byli praktycznie w stanie wojny. Wspierany przez Ateńczyków i Egipcjan Evagoras rozszerzył swoje panowanie na większą część Cypru i na kilka miast Anatolii. Kiedy Ateny przestały wspierać pokój wojska Evagorasa walczyły bez sojuszników, dopóki nie zostały zmiażdżone w Kition (obecnie Larnaca) w 381 r.p.n.e. Król uciekł do Salamis, gdzie udało mu się zawrzeć pokój, który pozwolił mu pozostać nominalnie królem, choć w rzeczywistości był wasalem króla Persów. Został zamordowany przez eunucha.
Po poważnie zniszczonym przez trzęsienie ziemi w 76 r.n.e. odbudowie patronowali cesarze rzymscy Trajan i Hadrian, zbudowali wówczas gimnazjum z kolumnadą palestry. Jest to najbardziej monumentalna część tego miejsca, kolumny różnią się rozmiarem, ponieważ po drugim wielkim trzęsieniu ziemi w 331 r. chrześcijanie ustawili nowe kolumny, które wyciągnęli z rzymskiego teatru.Teatr składał się z 50 rzędów i miał 15 000 miejsc siedzących. Salamis położone było na równinie, brakowało wzniesienia, które służyłoby jako naturalna podpora dla rzędów trybun, wszystko oparto na ogromnych kamiennych podporach. Trzęsienie ziemi w 4 w. pokazało, że nie była wystarczająco wytrzymała. Teatr został doszczętnie zrujnowany. Wczesne chrześcijaństwo nie propagowało sztuki teatralnej, pokazy na scenie nie były popularne, nie odbudowano więc teatru. Ruiny stały się kamieniołomem, skalne bloki wykorzystywane były do budowy innych budynków w mieście. W latach 60 ubiegłego stulecia przystąpiono do odbudowy teatru. Odbudowano 7 najniższych rzędów oraz scenę.
Wokół wykopanych budynków znajduje się wiele nisz zawierających marmurowe bezgłowe posągi. Kiedy chrześcijaństwo stało się religią państwową, wszystkie te posągi były pozostałością rzymskich wierzeń pogańskich. Zostały wrzucone do kanalizacji lub rozbito je. Nawet mozaiki zostały zatarte lub zniszczone. Rzymianie część życia towarzyskiego prowadzili w łaźniach, stąd w Wielkiej Sali widoczne jest sudatorium służące gorącym kąpielom, caldarium czyli łaźnia parowa i frigidarium gdzie zażywano zimnych kąpieli. Za czasów Cesarstwa Rzymskiego Salamis było kolorowe, marmurowe kolumny pokryte były kolorowym stiukiem, posągi malowano naturalnymi barwnikami uzyskiwanymi z roślin, a liczne mozaiki były polichromiami. W okresie chrześcijańskim budowano mury z prostokątnymi wieżami w regularnych odstępach, ale wszystko, co dziś można zobaczyć, to kopce tworzące wydmy. Późny okres rzymski (po 400 r. do ok. 1100 r.) to epoka bizantyjska w której powstały pierwsze wielkie kościoły chrześcijańskie zwane bazylikami. Inwazja Arabów spowodowała ucieczkę mieszkańców na południe do Famagusty (Magusa). Na skutek trzęsienia ziemi miasto zostało zasypane piaskiem, ponad powierzchnię wystawały tylko szczyty kolumn. Przez ponad tysiąc lat rzymskie miasto Salamis leżało pochowane w piaskach, które w średniowieczu uratowały to miejsce przed zniszczeniem. Znalezione wokół bazylik monety średniowieczne z wizerunkiem królów z dynastii Lusignan wskazują, że ludzie mieszkali w ruinach prawdopodobnie aż do 1300 r. Przez następne sześćset lat starożytne miasto było plądrowane i uważane za kamieniołom, czerpano z niego materiał do budowy domów. Podczas weneckiej okupacji Famagusty z Salaminy wyciągnięto wiele kolumn i rzeźb. Ciągłe grabieże zostały wstrzymane dopiero w 1952 r. Wtedy rozpoczęły się wykopaliska prowadzone przez Departament Starożytności. Odkryto grobowce królewskie.
Salamina to jedno z piękniejszych stanowisk archeologicznych, ogromny teren pokazujący jak wyglądało życie w starożytnym Rzymie. Oczywiście trzeba wyobraźni by w tych ruinach zobaczyć zawodników trenujących biegi i boks, senatorów prowadzących polityczne dysputy w łaźniach rzymskich czy rzymskie matrony przechadzające się wśród kwitnących oleandrów i juk.
