18 stycznia 2012
Rankiem opuszczamy Quarzazat i podążamy szlakiem 1000 kazb w dolinie Draa. Po około półgodzinnej jeździe docieramy do gotowego planu filmowego wielokrotnie wykorzystywanego w znanych nam filmach. To ksar Ait–Ben-Haddou (wpisany na listę UNESCO 1987). Nakręcono tu m. in. Klejnot Nilu, Gladiatora, Indianę Jonesa, Aleksandra, Jezusa z Nazaretu i Mumię. Usytuowanie obronnej wioski na zboczach wzgórza nad rzeką Mellah sprawiło, że przez wieki była ona bezpiecznym miejscem dla znajdujących w niej schronienie mieszkańców i karawan podążających z Sudanu do Marrakeszu wiozących przyprawy, złoto i kość słoniową. Fortyfikacja pochodząca sprzed XVI wieku będąca maleńkim ufortyfikowanym miasteczkiem położonym na zboczu góry, przez wieki skutecznie opierała się atakom ze strony plemion berberyjskich. Dopiero Glawi zdradzili Francuzom tajne przejście przez cieśninę Tizi–n–Tischka do siedziby swoich oponentów, rodu Haddou.
Położony nad słoną rzeką, przepływającą nad kopalnią soli, ksar u podnóża południowych stoków Atlasu Wysokiego, jest wizytówką architektury południowego Królestwa Maroka. Wysokie mury, wzmocnione narożnymi wieżami, wykonane ze zdobionej cegły pise kryją wioskę. Przez most, zupełnie nie wpasowujący się w krajobraz i architekturę, przechodzimy nad rzeką toczącą brązowe wody (kiedy mój syn był tutaj we wrześniu przeszedł suchym korytem, aby zobaczyć ksar z drugiej strony) do wewnątrz. Wędrujemy wąskimi uliczkami przy których położone są w dalszym ciągu zamieszkane przez Berberów ubogie domostwa. Zaglądamy w zakamarki i zaułki, przechodzimy przez souk, zatrzymujemy się przy artystach sprzedających malowane przez siebie akwarele i wyrabiane ręcznie naszyjniki z kamieni. Na potrzeby społeczności wydzielony był plac na którym ogłaszano różne zarządzenia, wspólne miejsca młócenia zbóż i 2 cmentarze (żydowski i muzułmański) oraz meczet. W górnej części na wzgórzu umieszczono agadir (spichlerz), więc w czasie oblężeń mieszkańcy nie byli pozbawieni żywności. Niektóre budynki są okazałe, przypominają wiejskie pałace. Znajduje się tu również sanktuarium jednego ze świętych mężów muzułmańskich, Sidi Alego.
Nie tylko mieszkańcy wioski statystują w nakręcanych tu filmach, w Gladiatorze zagrało cale stado owiec, które mamy okazję zobaczyć. Berberowie są bardzo dumni z przygody z filmem; pokazują nam swoje zdjęcia w towarzystwie aktorów światowej sławy i fotosy gwiazd Hollywood z dedykacjami.
