Podróż Galicyjskie wakacje - Krasiczyn



W oddalonym zaledwie o 10 km na zachód od Przemyśla Krasiczynie mieści się jedna z najwspanialszych rezydencji magnackich w Polsce, którą koniecznie trzeba zobaczyć, będąc w tych stronach.

Sama miejscowość leży nad Sanem, u podnóża Pogórza Przemyskiego. W XV wieku nosiła nazwę Śliwnica. W 1525 roku jej właścicielem został Jakub z Siecina, który istniejący tu dwór obronny zaczął przekształcać w zamek. W tym czasie był to budynek bramny, dwór i zabudowania gospodarcze. Całość otaczały wał i fosa. Potomkowie Jakuba przyjęli nazwisko Krasickich, od nazwy pobliskiej wsi Krasice. W dalszym etapie, od ok. 1602 roku, zamek i pobliską wieś nazwano od nazwiska właściciela - Krasiczynem, natomiast miano Śliwnicy zaczęła nosić oddzielna część wsi - obecnie sąsiednia wioska.

Kasztelan przemyski Stanisław Krasicki, syn Jakuba, pod koniec XVI wieku przystąpił do rozbudowy warownej siedziby. Powstał obronny zespół pałacowy na planie prostokąta, otoczony murem obronnym z czterema narożnymi basztami. Wzdłuż muru, po wschodniej stronie, pobudowano nowe skrzydło mieszkalne. Od północy i zachodu pałac otaczały rozlewiska, podnosząc możliwości obrony mieszkańców zamku. Stanisław był także założycielem pobliskiego miasteczka, które powstawało w latach 1615-1620. Kolejnym właścicielem został Marcin Krasicki (1574-1633), który rozbudował i przekształcił surowy zamek w rezydencję obronną. Był on potężnym magnatem, człowiekiem o wysokiej pozycji na dworze króla Zygmunta III Wazy (1566-1632). Był również mecenasem sztuki, zatem Krasiczyn jako rodowa rezydencja musiał godnie reprezentować właściciela. W latach 1594-1614 rozbudowano skrzydło północne, umieszczając tam pokoje właściciela oraz najbardziej reprezentacyjną komnatę, tzw. Izbę Stołową Wielką Królewską. Zbudowano też krużganki i kolejne baszty.

W następnych latach zamek trafił w ręce wojewody lubelskiego Jana Tarły (1684-1750), który był stronnikiem Augusta II Mocnego (1670-1733), co spowodowało, że w roku 1726 Krasiczyn został najechany przez wojska rosyjskie i Kozaków. Zamek został poważnie zniszczony. Zrabowano wyposażenie komnat, zdewastowano zamkową kaplicę oraz zburzono tzw. basztę papieską.

W latach 30. XIX wieku Krasiczyn został zakupiony przez Leona Ludwika Sapiehę (1803-1878). Sapiehowie byli potężnym i bardzo bogatym rodem magnackim. Sprowadzili ze sobą ogromny zbiór dzieł sztuki, i niezwykle cenną bibliotekę, a samemu zamkowi przywrócili wygląd z czasów świetności. W rękach Sapiehów Krasiczyn przetrwał do 1939 roku. Urodził się tu m.in. kardynał Adam Stefan Sapieha (1867-1951). W 1852 roku wybuchł na Zamku pożar, który zniszczył go niemal doszczętnie. Sapiehowie zdołali wszystko starannie odbudować.

Ostatnim właścicielem był Leon Sapieha. Musiał on opuścić majątek uciekając przed wkraczającymi w 1939 roku Sowietami. Zdołał ocalić jedynie najcenniejszą część zbiorów - rodową bibliotekę i niektóre dzieła sztuki. Większość majątku dostała się w ręce bolszewików, którzy przez tydzień wyrzucali z komnat wyposażenie i palili je na dziedzińcu. Zamek został splądrowany i doszczętnie zniszczony. Bolszewicy sprofanowali nawet grobowiec rodowy, powyrzucali zwłoki na podłogę a trumny wynieśli na dziedziniec, używając ich jako poideł dla koni.

Po II wojnie światowej w zamku mieściło się Technikum Leśne, a od lat 70. XX wieku mecenat nad nim sprawowała Fabryka Samochodów Osobowych w Warszawie. Po likwidacji FSO w 1996 roku, zamek wraz z parkiem przejęła Agencja Rozwoju Przemysłu i przeprowadziła najpilniejsze prace remontowo-budowlane i konserwatorskie. Obecnie w zespole zamkowo-parkowym znajduje się hotel i restauracja. Dzięki trwającym od lat pracom zamek powoli odzyskuje dawny blask. Można go zwiedzać z przewodnikiem, nie należy jednak oczekiwać pięknych wnętrz, ponieważ ich wyposażenie zostało bezpowrotnie utracone.

O zwrot zamku ubiegają się obecnie żyjący Sapiehowie. 

  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn
  • Krasiczyn