Podróż Śląsk Cieszyński cz. 1 - stolica, czyli "Ciesz się Cieszynem - Frysztackie Przedmieście



Nad rzeką Bobrówką w średniowieczu powstała osada, która przekształciła się we Frysztackie Przedmieście starówki Cieszyna - przy drodze prowadzącej do Frysztatu (dziś staromiejskiej dzielnicy miasta Karwina w Republice Czeskiej). Frysztackie Przedmieście do II wojny światowej nazywano gettem żydowskim, z racji tego iż od XIX wieku do I połowy XX wieku znaczną część mieszkańców tej części Cieszyna stanowili ubożsi i ortodoksyjni Żydzi pochodzący z Galicji. Mieli tu swoje synagogi: Machside Hadas i Ahawas Tora oraz prywatną synagogę. Znajdowały się tu także dwa cmentarze żydowskie, które (w odróżnieniu od synagog) przetrwały do dzisiaj.

 

Stary kirkut (cmentarz żydowski) zaostał założony za zgodą księżnej Elżbiety Lukrecji w 1647 r. w dawnym kamieniołomie na Winogradzie. Do połowy XIX wieku był jedynym kirkutem w Księstwie Cieszyńskim. Początkowo był cmentarzem rodziny Singerów, ale po 1715 r. chowano tu także innych Żydów, a w 1785 r. stał się cmentarzem publicznym. Od 1866 r. należał do żydowskiej gminy wyznaniowej w Cieszynie.Kirkut był użytkowany do 1907 r., ale sporadyczne pochówki odbywały się tu jeszcze w okresie międzywojennym. Cmentarz zajmuje powierzchnię 1 hektara, a znajduje się na nim 2 tys. grobów (macew). Najstarsze z nich, z inskrypcjami w języku hebrajskim, pochodzą z końca XVIII wieku. Nowsze nagrobki mają napisy niemieckie lub hebrajsko-niemieckie.

 

Nowy kirkut (cmentarz żydowski) otwarto w 1907 r. nieopodal starego kirkutu. Ostatni pochówek odbył się tu w 1961 r. Kirkut zajmuje powierzchnię 1 hektara, a w jego środkowej części znajdują się ruiny domu przedpogrzebowego zaprojektowanego przez słynnego architekta wiedeńskiego Jakoba Gartnera.

  • kościół św. Jerzego
  • kościół św. Jerzego
  • figura św. Jana Nepomucena
  • dom przedpogrzebowy
  • tablica na domie przedpogrzebowym
  • stary cmentarz żydowski (kirkut)
  • stary cmentarz żydowski (kirkut)
  • stary cmentarz żydowski (kirkut)
  • stary cmentarz żydowski (kirkut)
  • stary cmentarz żydowski (kirkut)
  • stary cmentarz żydowski (kirkut)
  • stary cmentarz żydowski (kirkut)
  • stary cmentarz żydowski (kirkut)
  • stary cmentarz żydowski (kirkut)
  • stary cmentarz żydowski (kirkut)
  • stary cmentarz żydowski (kirkut)
  • stary cmentarz żydowski (kirkut)
  • stary cmentarz żydowski (kirkut)
  • stary cmentarz żydowski (kirkut)
  • stary cmentarz żydowski (kirkut)
  • stary cmentarz żydowski (kirkut)
  • stary cmentarz żydowski (kirkut)
  • stary cmentarz żydowski (kirkut)
  • stary cmentarz żydowski (kirkut)
  • stary cmentarz żydowski (kirkut)
  • stary cmentarz żydowski (kirkut)
  • stary cmentarz żydowski (kirkut)
  • stary cmentarz żydowski (kirkut)
  • stary cmentarz żydowski (kirkut)
  • stary cmentarz żydowski (kirkut)
  • brama nowego kirkutu
  • ruiny domu przedpogrzebowego
  • nagrobek w nowym kirkucie
  • ruiny domu przedpogrzebowego
  • nagrobek w nowym kirkucie
  • nowy cmentarz żydowski
  • nagrobek w nowym kirkucie
  • nagrobek w nowym kirkucie
  • nagrobek w nowym kirkucie
  • nowy cmentarz żydowski
  • nowy cmentarz żydowski
  • tablica w nowym kirkucie
  • brama nowego kirkutu
  • nowy cmentarz żydowski