Zatrzymaliśmy się w Keldby, małej wsi kilka kilometrów za Stege. Niewiele idealnie utrzymanych, kolorowych domków, niektóre w konstrukcji szachulcowej, kryte strzechą. W tle wiatraki widać było wirniki siłowni wiatrowych – tradycja i nowoczesność ;-).
Naszym celem był Keldby Kirke, niewielki, ceglany gotycki kościołek z XIV w. o znakomitych proporcjach. Ale jeszcze ciekawiej prezentuje się jego wnętrze. Ściany i sklepienie dekorują bowiem dwie grupy malowideł – starsze z XIII i XIV w. oraz nowsze – z końca XV w.
Pierwsze z nich usytuowane są na ścianie oddzielającej prezbiterium oraz ścianie bocznej nawy. Przy czym na łuku tęczowym widoczne są m.in. sceny z Apokalipsy (Objawienia) św. Jana.
Z kolei cale sklepienie udekorowane jest freskami anonimowego malarza z XV w., zwanego Mistrzem z Elmelunde. Przedstawiają one wydarzenia biblijne z księgi Genesis oraz Ewangelii. Aczkolwiek poziom maestrii lokalnego twórcy odbiega od ówczesnej europejskiej czołówki, tym niemniej jest to niezwykle ciekawy widok. Pokazuje, w jaki sposób Biblia była odbierana przez niepiśmienne jeszcze chłopstwo na duńskiej prowincji. Cechą wspólną wielu scen jest duży ładunek ekspresji oraz dosłowność czynności sprawców Rzezi Niewiniątek czy męki Chrystusa. W niektórych scenach (np. Zwiastowanie) słowa postaci (w tym przypadku archanioła Gabriela i Marii) z Ewangelii są zapisane na tzw. filakteriach, odpowiednikach dzisiejszych komiksowych dymków. Rzuca się w oczy dość wąska paleta barw – ograniczona przede wszystkim do żółcienia (niby złota), zieleni, ceglastej czerwieni oraz granatu. Były to bowiem czasy, kiedy to malarze sami musieli przygotować swoje farby, a poszczególne barwniki (szczególnie złoto, błękit, karmazyn czy cynober) były bardzo drogie i … ekologiczne (pozyskiwane z minerałów lub źródeł organicznych). W każdym razie odczytywanie zawartej na sklepieniu średniowiecznej Biblii Pauperum to fascynujące zajęcie (w zasadzie jedna ze scen pozostała dla nas nadal zagadką).
Duńskie kościółki, nawet pozbawione malowideł, posiadają pewien niesamowity urok. Niewielkie, z dekoracją ograniczającą się praktycznie do elementów funkcjonalnych – jak ołtarz (tu przykład snycerki z początków XVI w, z figurą św. Andrzeja), ławki, organy i kazalnica. Ta ostatnia także drewniana, jest dokładnie datowana – na 1586 r. A gdyby ktoś miała wątpliwości, które z wyznań jest posiadaczem świątyni – schody na kazalnice zdobią niewielkie medaliony z podobiznami Marcina Lutra i Filipa Melanchtona. Każdy metr użytkowy powierzchni jest wykorzystany, a wszystko jest czyste, schludne i uporządkowane.
Jeszcze jeden typowo duński element wystroju rzuca się w oczy – model żaglowca podwieszony pod sufitem. Typowy fragment dekoracji protestanckich kościołów w krajach morskich.
Z tablic informacyjnych dowiedzieliśmy się, że nabożeństwa odbywają się w każda niedzielę na przemian w Elmelunde i Keldby, a proboszczem parafii od 1996 r. jest kobieta, pastor Kirsten E. Weile.
Teren wokół kościoła tradycyjnie zajmuje cmentarz. Duńskie nekropolie są bardzo specyficzne. Zamiast znanych nam masywnych kamiennych grobowców na dokładnie skoszonej trawie leżą lub stoją niewielkie kamienne płyty. Zawierają imię i nazwisko osoby zmarłej (czasem samo imię), czasem ewentualnie drobne informacje, sugerujące zawód (np. instrument muzyczny czy … pług), figurkę ptaszka czynny drobny szczegół. Widać, że służą bliskim osoby zmarłej i nie jest ich celem pokazanie hojności, zamożności czy pozycji społeczne rodziny. Odwrotnie niż u nas. Ale trudno by było inaczej, skoro cała duńska architektura wypływa z systemu wartości akceptowanego przez społeczeństwo – równości, pracowitości, porządku i skromności. W wszystkie płyty nagrobne toną w pięknie pielęgnowanej zieleni, drzewach, krzewach i kwiatach.
Gdy doszliśmy do końca cmentarza zobaczyliśmy, że w Keldby kończy się jezioro Stege. Zaś na łąkach obok niego jest … pole golfowe, używane oczywiście :-).
