Podróż Malbork, Żuławy i Kociewie - Niderlandzkie dziedzictwo



Jak przystało na Małą Holandię, na Żuławach Wiślanych są depresje, poldery, krowy holenderki, kanały, wiatraki (niestety nieliczne) i iście niderlandzkie pejzaże. Do 1945 roku mieszkali tu też potomkowie holenderskich osadników, którzy przybywali na te tereny od połowy XVI wieku. Wprawdzie duża część Żuław była już wówczas zasiedlona, lecz na terenach depresyjnych w pobliżu jeziora Drużno i na północy Żuław było jeszcze sporo wolnej ziemi. Holenderscy protestanci uciekali ze swego kraju przed toczącymi się tam od wielu lat wojnami religijnymi  i prześladowaniami, które wzmogły się za panowania królowej Anny, regentki Niderlandów. Jedną z grup, szukających azylu w Rzeczypospolitej była protestancka sekta mennonitów, nazywana tak od imienia swego przywódcy - Menno Simonsa. Mennonici byli zwolennikami anabaptyzmu, czyli udzielania chrztu osobom dorosłym i radykalnymi pacyfistami.

Niderlandzcy przybysze przywieźli z sobą dużą wiedzę rolniczą i umiejętności budowy systemów melioracyjnych i swą pracą przyczynili się do zagospodarowania sporej części Żuław. Sytuacja menonitów zmieniła się po rozbiorach Rzeczypospolitej. Wielu z nich, nie mogąc pogodzić się z rygorami narzuconymi przez władze Pruskie, obejmującymi m. in. przymusową służbę wojskową emigrowało do Rosji, a następnie do Ameryki. Pozostali, ulegli z czasem germanizacji i po II wojnie światowej zostali wysiedleni do Niemiec. Dziś ich już na Żuławach nie ma. Pozostały po nich charakterystyczne domy, poldery, no i cmentarze. Zmarłych Mennonitów początkowo chowano na katolickich lub ewangelickich cmentarzach parafialnych. Prawo do założenia własnych nekropolii uzyskali dopiero w XVIII wieku. Do dziś zachowało się ich kilka. Największym cmentarzem mennonickim jest cmentarz w Stogach Malborskich, niewielkiej wsi, do której dotrzemy skręcając w prawo z szosy Malbork - Tczew.

Zainteresowanym historią i pejzażami Żuław polecam także ciekawą relację Zfiesza - "O Żuławach (nie do końca)".

  • Stogi
  • Stogi
  • Stogi
  • Stogi
  • Stogi
  • Stogi
  • Stogi
  • Stogi
  • Żuławy
  • Żuławy
  • Żuławy
  • Żuławy