Stopnica, to kolejna miejscowość, zasługująca na uwagę turysty, który znajdzie się w tych stronach. Ma wprawdzie status wsi, ale jest to w istocie małe miasteczko. Prawa miejskie zresztą posiadała w latach 1362-1870, a więc przez ponad 500 lat.
Historia miejscowości sięga XII wieku, kiedy to nazywała się jeszcze Stobnicą. Wówczas to, pojawiają się o niej pierwsze wzmianki. W 1275 roku książę Bolesław Wstydliwy wydał w Stopnicy przywilej dla klasztoru w Wąchocku, a niecały wiek później, w roku 1362 Stopnica otrzymała prawa miejskie z rąk ostatniego z panujących Piastów, króla Kazimierza III Wielkiego. Na rozkaz króla, zbudowano wówczas w Stopnicy zamek, szpital oraz wzniesiono - na miejscu dawnego drewnianego - nowy murowany, gotycki kościół p.w. św. Apostołów Piotra i Pawła. Był to jeden z kościołów ekspiacyjnych, które król wzniósł, jako zadośćuczynienie za zabójstwo kaznodziei Marcina Baryczki. Tę piękną świątynię, która dominuje nad Stopnicą, można oglądać do dziś.
W okresie od XV do XVIII wieku miasto było tzw. starostwem niegrodowym (czyli królewszczyzną, z dzierżawą której nie było związane wykonywanie urzędu starosty w grodzie). Przez krótki czas w XVI wieku, funkcjonował w Stopnicy zbór kalwiński, założony w połowie stulecia przez wojewodę kaliskiego Marcina Zborowskiego. W okresie kontrreformacji, Krzysztof z Tęczyna Ossoliński sprowadził do Stopnicy reformatów i ufundował im klasztor i kościół. W latach 1655-1657 miasto zostało zniszczone przez Szwedów i wojska ich sojusznika, księcia Jerzego II Rakoczego. Dzieła zniszczenia dopełniła wkrótce zaraza, a w następnym stuleciu ciosem dla miasta był wielki pożar w 1795 roku.
Po III rozbiorze Polski Stopnica znalazła się w zaborze austriackim. W latach 1809-1815 wchodziła w skład Księstwa Warszawskiego, zaś po upadku Napoleona i kongresie wiedeńskim, została włączona do Królestwa Polskiego. Mieszkańcy Stopnicy wzięli aktywny udział w Powstaniu Styczniowym, za co władze carskie ukarały ich odebraniem praw miejskich w kilka lat po upadku Powstania.
W XIX wieku w Stopnicy osiedlali się Żydzi. W momencie wybuchu II wojny światowej stanowili oni większość ludności. W 1941 roku zostali oni zamknięci wraz z okolicznymi Żydami w utworzonym przez okupantów getcie i rok później eksterminowani w Treblince. W wyniku zaciętych walk, toczonych pomiędzy Niemcami i Rosjanami o tzw. przyczółek baranowsko-sandomierski, Stopnica bardzo ucierpiała. Po wojnie miejscowość została odbudowana.
Podczas pobytu w Stopnicy zwiedziliśmy niektóre z zabytków, świadczących o jej bogatej przeszłości: gotycką farę p.w. św. Apostołów Piotra i Pawła oraz stary XVIII-wieczny cmentarz. Pospacerowaliśmy także po okolonym kamieniczkami rynku, na którym stoi ładny pomnik marszałka Józefa Piłsudskiego.
