Podróż Moje Podlasie (2) - Sławatycze i Jabłeczna - ośrodki prawosławia



Sławatycze to wieś położona na północ od Włodawy, przy drodze do Kodnia. Jest tu jedno z drogowych przejść granicznych na Białoruś.

U zarania państwa polskiego tereny te, należące do tzw. Grodów Czerwieńskich, były przedmiotem rywalizacji pomiędzy monarchią piastowską i księstwami ruskimi. Przyłączone do Polski przez Bolesława Chrobrego w roku 1018, później kilkakrotnie przechodziły z rąk do rąk. Jeszcze później, weszły w skład Wielkiego Księstwa Litewskiego, ale przez długie lata były punktem zapalnym we wzajemnych relacjach Korony i Litwy. W roku 1349 na krótko przyłączył je do Polski Kazimierz III Wielki, jednakże już w 1351 roku powróciły one do Litwy. Od czasów pierwszej unii personalnej, zawartej w Krewie 1385 roku, ich przynależność do Wielkiego Księstwa nie była kwestionowana. W roku 1577 Sławatycze otrzymały prawa miejskie.

Po III rozbiorze Polski w 1795, roku weszły w skład monarchii austriackiej, później - w 1809 roku - zostały przyłączone do Księstwa Warszawskiego, a po kongresie wiedeńskim w 1815 roku, stały się częścią zależnego od Rosji Królestwa Polskiego. Swoistą karą za udział mieszkańców Sławatycz w Powstaniu Styczniowym było odebranie miejscowości praw miejskich. Wkrótce, po formalnej likwidacji Królestwa Polskiego (w 1867 roku) Sławatycze weszły w skład guberni chełmskiej. W czasie I wojny światowej, w wyniku ofensywy państw centralnych w 1915 roku Rosjanie zostali wyparci z terytorium dawnej "Kongresówki", której tereny (w tym i Sławatycze) znalazły się pod okupacją niemiecko-austriacką.

Po odzyskaniu niepodległości w listopadzie 1918 roku, Sławatycze weszły w skład odrodzonej II Rzeczypospolitej. Po wybuchu II wojny światowej Niemcy zbombardowali pobliskie mosty na Bugu, lecz w myśl porozumienia sowiecko-niemieckiego (paktu Ribbentrop-Mołotow) Sławatycze zostały zajęte przez Armię Czerwoną. Podpisany miesiąc później (28 września 1939 roku) w Moskwie, układ "o przyjaźni i granicach" pomiędzy III Rzeszą i ZSRR, włączył Sławatycze do obszaru okupacji niemieckiej. Okres okupacji przyniósł eksterminację ludności żydowskiej, mieszkającej w Sławatyczach (około 1000 osób). Od lipca 1944 roku miejscowość znalazła się pod władzą PKWN. Jej przynależność do Polski potwierdziły ostatecznie ustalenia konferencji w Jałcie i Poczdamie. 

Przejeżdżając przez Sławatycze zatrzymaliśmy się, aby zobaczyć tutejszy rynek i efektowną, dużą cerkiew Opieki Matki Bożej, pochodzącą z przełomu XIX i XX wieku, zbudowaną na miejscu starszych, nie zachowanych do dziś świątyni. Podobnie jak we Włodawie, nie mieliśmy szczęścia, gdyż cerkiew była zamknięta na cztery spusty. Mogliśmy obejrzeć ją jedynie z zewnątrz.

Po krótkim postoju ruszyliśmy dalej na północ w kierunku Jabłecznej i Kodnia. Tymczasem pogoda spłatała nam brzydkiego figla. Zaczęło padać, a drobny początkowo deszczyk zmienił się w solidną ulewę. Dojechaliśmy do Jabłecznej i postanowiliśmy przeczekać ją w miejscowym klasztorze i cerkwi. Turystów, których zwykle tu nie brakuje, tym razem nie było. Czy winna była pogoda, czy prawosławna Wielka Sobota, trudno powiedzieć. Chodziliśmy po cerkwi i zabudowaniach klasztornych i zupełnie przypadkowo udało nam się wejść do części klauzurowej monasteru, gdzie braciszkowie spożywali uroczysty obiad. Jeden z nich wyszedł  do nas i zaprowadził do "ikonnej ławki", czyli sklepiku gdzie można kupić dewocjonalia, ikony, modlitewniki, płyty z muzyką cerkiewną i inne pamiątki. Kupiliśmy płyty, których słuchanie umilało nam dalszą podróż. Po mniej więcej godzinie odjechaliśmy do Kodnia.

Nie daję tu opisów monasteru i cerkwi św. Onufrego, które można znaleźć w mojej relacji z wcześniejszej podróży, zatytułowanej "Południowe Podlasie" i zamieszczonej w Kolumberze.  

  • Sławatycze
  • Jabłeczna
  • Jabłeczna
  • Jabłeczna
  • Jabłeczna
  • Jabłeczna
  • Jabłeczna
  • Jabłeczna
  • Jabłeczna
  • Jabłeczna
  • Jabłeczna
  • Jabłeczna
  • Jabłeczna