"Matka i głowa wszystkich kościołów miasta i świata", taki napis znajduje się nad głównym wejściem wcale nie do największego kościoła świata – Bazyliki Świętego Piotra w Watykanie (chociaż od czasu do czasu słyszymy w mediach, że to już nie jest aktualna informacja). Splendor odpowiadający zacytowanemu napisowi przysługuje Bazylice Świętego Jana na Lateranie (http://kolumber.pl/photos/show/53556) będącej katedrą biskupa Rzymu czyli papieża. Mimo że „Święty Jan” nie znajduje się na terenie Watykanu przysługuje mu status eksterytorialności w stosunku do Wiecznego Miasta i w ogóle Włoch.
Górująca nad Placem Świętego Piotra wspaniała, znana z tylu zdjęć i przekazów telewizyjnych świątynia także jest katedrą. Jest Katedrą Świętego Piotra a jej święto Kościół obchodzi 18 - tego stycznia. Sama nazwa kościoła będącego siedzibą biskupa bierze się od greckiego słowa kathédra (łac. cathedra) oznaczającego "krzesło". Taką nazwę przypisano honorowemu miejscu, z którego biskup – następca apostołów – nauczał wiernych. Według ojców Kościoła ta nazwa szczególnie odnosiła się do drewnianego krzesła-katedry, na którym nauczając miał zasiadać w starożytnym Rzymie Święty Piotr. Kult Piotra skupił się w bazylice, zbudowanej nad jego grobem tuż po roku 324. Symbol katedry miał wyrażać ciągłość następstwa apostolskiego biskupów.
W XVI w. rozpoczęto budowę obecnej Bazyliki św. Piotra. Przeniesiono do niej katedrę piotrową, składającą się z wielu kawałków drewna dębowego (specjalna komisja powołana przez papieża Pawła VI stwierdziła, że najprawdopodobniej fragmenty pochodzą ze średniowiecza). Umieszczono je w głównym ołtarzu, w absydzie bazyliki, we wspaniałej marmurowej oprawie, zaprojektowanej przez J.W. Berniniego (1598-1680) zwieńczonej tzw. Glorią. Jest to także miejsce, w którym odsłaniany jest wizerunek wynoszonego na ołtarze.
Do bazylik tak zwanych większych lub patriarchalnych należą także bazyliki: Świętej Marii Większej (Santa Maria Maggiore) i Świętego Pawła za Murami (San Paolo fuori le Mura) W tej pierwszej pod baldachimem konfesji znajdują się relikwie żłóbka betlejemskiego (Sacra Culla).
