Bodzentyn jest jednym z wielu urokliwych świętokrzyskich miasteczek, mogących poszczycić się bogatą historią. Więcej informacji o dziejach Bodzentyna zamieściłem w opisie mojej podróży "S(z)abat na Łysej Górze". Warto tu może przypomnieć, że po likwidacji dóbr biskupstwa krakowskiego w końcu XVIII wieku w Bodzentynie zaczęli się osiedlać liczni Żydzi (pomimo, że w miasteczku obowiązywał przywilej "de non tolerandis Iuaedeis", zakazujący im nabywania nieruchomości, zniesiony dopiero w 1862 roku). Osiedlający się w Bodzentynie starozakonni byli głownie rzemieślnikami i kupcami. Konkurencja z ich strony była na tyle skuteczna, że na początku XX wieku należało do nich ponad 90% funkcjonujących w miasteczku sklepów. W Bodzentynie w pobliżu kościoła pobudowano także synagogę, która niestety, nie dotrwała do naszych czasów. Gmach bożnicy składał się z dwóch pomieszczeń dla mężczyzn i dwóch dla kobiet. Bodzentyńscy Żydzi dysponowali także mykwą, którą władze zamknęły z powodu niespełniania wymogów sanitarnych. Budowę nowej łaźni rytualnej przerwał w 1939 roku brak funduszy. Gmina żydowska posiadała też rytualną rzeźnię i własny cmentarz, który zachował się do dziś. Jest on zlokalizowany na zboczu Góry Miejskiej. Umieszczone na kirkucie macewy były bogato zdobione ornamentami symbolicznymi, roślinnymi i zwierzęcymi i często zdradzały zajęcie, jakim parał się zmarły. Cmentarz żydowski w Bodzentynie został formalnie założony w 1867 roku, choć pochówki odbywały się na tym miejscu znacznie wcześniej. Najstarszy zachowany nagrobek pochodzi z 1870 roku, najmłodszy - z 1934 roku. Ostatni pochówek na bodzentyńskim kirkucie miał miejsce na początku 1942 roku. Na powierzchni 1,2 ha zachowało się 66 macew, wykonanych z piaskowca. Na niektórych z nich, obok bogatej ornamentyki, zachowały się także fragmenty polichromii. Macewy zawierają inskrypcje zarówno w języku hebrajskim jak i w jidysz. Historia bodzentyńskich Żydów zakończyła się ich zagładą w czasie II wojny światowej. W roku 1940 okupanci utworzyli w miasteczku getto, w którym oprócz miejscowych, zamknęli również Żydów z pobliskich wiosek. Getto zostało zlikwidowane we wrześniu 1942 roku, a los jego mieszkańców dopełnił się w obozie zagłady w Treblince.
