- 6
Budynki Browaru - Lublin.
Podróż: Gdzieś Tam w Polsce cz. II ...
Miejsce:
Lublin, Lubelskie , Polska, Europa
-
- Perła Browary Lubelskie S.A. - Browar Nr 1 w Lublinie - browar przemysłowy w Lublinie należący do spółki Perła - Browary Lubelskie S.A.
Browar został założony przez żydowskiego przemysłowca Hersza Jojnę Zylbera w 1912 roku pod nazwą Browar Parowy Jeleń. Zakład specjalizował się w produkcji piwa zwyczajnego i piwa koszernego na rynek Królestwa Kongresowego oraz na rynki zagraniczne. W czasie I wojny światowej firma została zamknięta. Po 1918 roku wznowiła działalność. W okresie międzywojennym zakład konkurował z browarem ZP K.R. Vetter. W czasie II wojny światowej rodzina Zylberów została przez Niemców pozbawiona majątku i zmuszona do zamieszkania w getcie. Później zginęła w obozie zagłady w Bełżcu.
Po 1945 roku jedyny pozostały przy życiu po Holocauście syn właściciela browaru Stefan Zylber-Jankowski zdołał odzyskać zakład i wznowił produkcję piwa. Utracił go jednak w 1948 roku na skutek nacjonalizacji. Przedsiębiorstwo upaństwowiono i połączono z browarem Vetterów jako Lubelskie Zakłady Piwowarsko – Słodownicze w Lublinie. Od tej pory zakład nosił nazwę Browar Nr 1 Jeleń w Lublinie.[1] Lubelskie Zakłady Piwowarsko-Słodownicze rozbudowały browar wykorzystując urządzania z nieczynnych zakładów i w 1951 r. wyprodukowały 40 tys. hl piwa. W latach pięćdziesiątych i siedemdziesiątych nastąpił dalszy rozwój browaru. Zainstalowano nową warzelnię, rozbudowano fermentownię i leżakownię oraz halę rozlewu piwa butelkowanego. W 1990 r. browar opuściło 150 tys. hl piwa. Było to jedyne piwo warzone w browarze: Perła Chmielowa o zawartości ekstraktu 12,5% i alkoholu 4,5%.
Od 2001 roku Browar Nr 1 w Lublinie jest jedynym czynnym przemysłowym zakładem piwowarskim w Lublinie.
Ciekawostką jest fakt, że budynek browaru to dawny kościół pw. św. Kazimierza i zespół klasztorny reformatów w Lublinie.
Kościół i klasztor reformatów w Lublinie zbudowano na miejscu dworu Sapiehów, na Żmigrodzie. Po niemal dwóch wiekach istnienia, w połowie XIX wieku klasztor i kościół przebudowano na browar Vetterów.
Dawny zespół klasztorny reformatów znajduje się w południowej części śródmieścia Lublina, przy ulicy Bernardyńskiej 15.
Kościół nie pełni funkcji sakralnych. W budynkach znajdują się pomieszczenia magazynowe, nieudostępnione do zwiedzania.
Reformaci, kolejny po bernardynach odłam zakonu franciszkanów, zostali sprowadzeni do Lublina w 1660 roku. Sapiehowie darowali im swój dwór na Żmigrodzie. W 1663 roku położono kamień węgielny pod budowę kościoła, który konsekrowano w 1674 roku. Równolegle z budową świątyni wznoszono klasztor. Po północnej stronie kościoła, od obecnej ulicy Bernardyńskiej, urządzono małą kalwarię w postaci dziedzińca otoczonego murem ze stacjami drogi krzyżowej.
Po kasacie zakonu w I połowie XIX wieku zabudowania nabył Karol Vetter, który urządził w nich browar. Budynek kościoła, w którym umieszczono magazyn, podzielono na kondygnacje. Częściowej przebudowie uległ dach, jednak zasadniczo obiekt zachował swoją pierwotną bryłę. Kościół w architekturze zewnętrznej zachował cechy tzw. typu lubelskiego.
Budynek jednonawowy z węższym i niższym od nawy prezbiterium. Wnętrze jest obecnie podzielone na kondygnacje, na sklepieniach zachowały się pozostałości malowideł z ostatniej ćwierci XVII wieku. Z zewnątrz elewacje dawnego kościoła są dwukondygnacyjne, artykułowane prostymi podziałami ramowymi. W trójprzęsłowej fasadzie środkowe przęsło jest szersze od bocznych. Szczyt zachowany częściowo – środkowa część złożona z trzech przęseł arkadowych, z których środkowe jest wyższe i szersze od pozostałych. Nie zachowały się boczne partie szczytu i jego zwieńczenie.
W czasach reformackich nad kalenicą dachu prezbiterium znajdowała się wieżyczka na sygnaturkę, znana z przekazów ikonograficznych.