- 5
Kamienica Rynek 18 - Lublin.
Podróż: Gdzieś Tam w Polsce cz. II ...
Miejsce:
Lublin, Lubelskie , Polska, Europa
-
- Pierwsze informacje na temat kamienicy Rynek 18 pochodzą z 1542 roku. Budynek został zniszczony podczas bombardowania Lublina we wrześniu 1939 roku.
Kamienica Rynek 18 znajduje się w zwartej zabudowie południowej pierzei Rynku Starego Miasta, pomiędzy kamienicami Rynek 17 i Rynek 19. Obecnie w kamienicy znajduje się restauracja „U Biesów” oraz galeria malarska Krystyny Głowniak.
Po raz pierwszy w źródłach kamienica pojawiła się w roku 1542. Należała do Erazma Hasza. Zaledwie kilka lat później dom zmienił właściciela. Został nim Jan Grunwalth. Spadkobiercy Jana posiadali kamienicę jeszcze przez najbliższe dziesięć lat, po czym w roku 1558 sprzedali ją Jakubowi Konopnicy. Wówczas zaczęła być ona rozpoznawalna jako kamienica Konopniczyńska. Drogą dziedziczenia nieruchomość przejęli potomkowie Jakuba. W latach 1608–1619 należała ona do wdowy oraz dzieci właściciela. W dalszych latach następował proces rozdrobnienia własności pomiędzy spadkobierców rodziny Konopniców, a skoligaconych z nimi Kieremowiczami. Dopiero w roku 1699 została ponownie scalona w ręku jednej właścicielki, którą była Regina Celejowa. Od jej nazwiska kamienica zaczęła być zwana „Celejowską”. Po śmierci Reginy kamienicę otrzymał syn, Aleksander Celli oraz jego żona, Barbara. W 1774 roku dwupiętrowa kamienica, kryta gontem, najprawdopodobniej wyposażona już w attykę, została sprzedana przez Piotra i Bartłomieja Cellich spokrewnionej z nimi Mariannie Józefie, żonie Marcina Maiera. Po śmierci Marianny w 1802 roku nieruchomość została podzielona pomiędzy jej trzeciego męża Michała Lamprechta Hovolifexa oraz dwie córki z poprzednich małżeństw. W ten sposób kamienica znów uległa znacznemu rozdrobnieniu pomiędzy spadkobierców trzech spokrewnionych ze sobą rodzin. Ciekawe były losy części odziedziczonej przez córkę Michała Lamprechta, następnie zaś jej dzieci (1825–1849). Ich własność została skonfiskowana przez Skarb Królestwa w ramach kary za udział w powstaniu listopadowym. Żeby odzyskać utracone mienie musieli ponownie je wykupić. Aż do początku XX wieku kamienica znajdowała się jednocześnie w rękach kilku rodzin. Posiadali ją między innymi Goldmanowie, Wieruscy, Pliszczyńscy. W 1910 roku całość kamienicy od spadkobierców Pliszczyńskich, Jaworskich oraz Kempińskich odkupili Chaim Tenenbaum, Lejbuś Tenenbaum z żoną Hindą oraz Chaim Józef Epstein. W latach 1938–1939 został przeprowadzony remont fasady budynku. W czasie II wojny światowej zrujnowana podczas bombardowania kamienica została przejęta przez władze okupacyjne. Obiekt został odbudowany po II wojnie światowej pod okiem inż. Jana Ogórkiewicza w ramach projektu „Miastoprojekt”, a także został przyozdobiony dekoracją malarską wykonaną przez Helenę i Jana Cybisów. W 1964 roku przeszła na własność Skarbu Państwa.
Po II wojnie światowej została odbudowana według projektu Jana Ogórkiewicza.
Kamienica renesansowa odbudowana po II wojnie światowej. Ważnym detalem jest zrekonstruowany manierystyczny portal.
Kamienica Rynek 18 jest budynkiem dwupiętrowym, posiadającym trzy kondygnacje piwnic; przykrytym dachem dwuspadowym.
Elewacja frontowa jest trójkondygnacyjna, pięcioosiowa, skomponowana niesymetrycznie. Dekoracja lica elewacji dzieli ją wyraźnie na dwie części. Od strony zachodniej, na wysokości drugiej i trzeciej kondygnacji jest ona przyozdobiona dekoracją malarską, pochodzącą z 1954 roku, przedstawiającą sceny figuralne. Lico drugiej części, wschodniej, jest gładkie. Otwory okienne są prostokątne, na parterze otoczone opaskami. Na wschód od bogato zdobionego, manierystycznego portalu znajduje się mniejsze od reszty okno, pozbawione dekoracji. Okna wyższych kondygnacji ozdobione są opaskami, oraz gzymsami – na pierwszym piętrze fragmentarycznym, na drugim ciągłym – przebiegającymi pod oknami. Całość zwieńczona jest gzymsem koronującym.
Elewacja tylna jest trójkondygnacyjna, trójosiowa, pozbawiona dekoracji. Jedynym zdobieniem jest gzyms wieńczący.