-
-
- Cerkiew prawosławna p.w. św. Jana Teologa, Apostoła i Ewangelisty. Początki świątyni sięgają połowy XIX wieku. Wówczas podjęto decyzję o budowie kolejnej cerkwi prawosławnej, kierując się głównie potrzebami czasowo przebywających w mieście wojsk rosyjskich. 25 lipca 1845 roku powołano Komitet Budowy Cerkwi. Kierownikiem budowy został Jan Lasota. Do wykonania głównych prac zaangażowano mistrza murarskiego Wincentego Łańcuckiego z Sieniawy. Za roboty ciesielskie i stolarskie odpowiedzialny był Karol Kubik z Leżajska. Roboty blacharskie powierzono Herszkowi Wajsblachowi i Herszkowi Blachmanowi z Chełma. Wykonaniem ikonostasu zajmował się warszawski fabrykant Fryderyk Blikle (ok. 1798-1849). Ostatecznie zamówienie zrealizowała jego żona. Do wykonania obrazów i malowideł ściennych został zaangażowany znany malarz z Warszawy, Bonawentura Dąbrowski (1807-1862). Główną część inwestycji w zasadzie zakończono w 1849 roku, jednak jeszcze w kolejnych latach trwały prace wykończeniowe w świątyni oraz w jej otoczeniu. Równocześnie powstała kwadratowa dzwonnica oraz z czasem (około 1868 roku) budynek parafialny. Wybudowana świątynia została konsekrowana 13 czerwca 1852 roku. Po krótkim okresie funkcjonowania jako obiekt garnizonowy, w 1864 roku cerkiew p.w. św. Jana Teologa została przekształcona w świątynię parafialną. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, świątynia jako jedyna pozostała we władaniu chełmskiej społeczności prawosławnej. W 1927 roku przeprowadzono remont świątyni, a dziesięć lat później przygotowano plan rozbudowy cerkwi w kierunku wschodnim. Cerkiew p.w. św. Jana Teologa do dzisiaj pełni rolę centrum prawosławia na ziemi chełmskiej. Obecnie ilość ludności prawosławnej szacuje się na około 100 rodzin. Po II wojnie światowej przeprowadzano remonty obiektu (w 1949 i 1990 roku) oraz renowację ikonostasu (w latach 1991-1993). Doceniając malowniczość świątyni w 1999 roku władze miasta ufundowały iluminację cerkwi.
-
