-
-
- Brama Krakowska. Pierwotnie zwana była Bramą Wyższą i była jedynym wjazdem do Lublina. Budowa bramy rozpoczęła się w 1341 roku wraz z budową murów obronnych miasta. Budowla została wzniesiona w stylu gotyckim. W I połowie XVI wieku murator Sebastian Włoch dobudował do budynku przedbramie, zakończone krenelażem z narożnymi wieżyczkami. Do bramy z obu jej stron przylegały mury obronne, opasujące całe wzgórze staromiejskie. Przed bramą wykopano fosę, przez którą przerzucony był drewniany most. Brama spaliła się w 1557 roku. Po odbudowie posiadała hełm w kształcie bani, kryty ołowianą blachą, na którego wierzchołku lśniła z daleka widoczna złota kula. Miała również wspaniały zegar oraz ganki i balustrady dla trębaczy i strażników. Poważne uszkodzenie bramy miało miejsce podczas kolejnego pożaru miasta w 1575 roku. Odbudowę ukończono prawdopodobnie w 1585 roku. Zawieszony w bramie dzwon oznaczony jest właśnie tą datą. Mimo prowadzonych remontów w późniejszych wiekach, Brama Krakowska zaczęła niszczeć. W związku z tym, rada miejska postanowiła w 1778 roku przeprowadzić kolejny remont. Zakończył się on w 1782 roku, o czym świadczy data umieszczona na wierzchołku budowli pod monogramem Stanisława Augusta Poniatowskiego (1732-1798). Na początku XIX wieku na fasadzie Bramy od strony Starego Miasta umieszczono obraz Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej. Około 1820 roku Magistrat wymurował w Bramie cztery sklepiki. W 1823 roku podczas reperacji wykonanej pod nadzorem Jakuba Hempla (1762-1831) zostało zlikwidowane stare wejście od strony Rynku i zastąpione nowym. Kolejne zmiany w budynku Bramy Krakowskiej nastąpiły w 1839 roku - wybito framugę, aby umieścić w niej obraz patrona Lublina - św. Antoniego oraz przekształcono elewację frontową przedbramia - wybito cztery otwory okienne, które umieszczono w płycinach zamkniętych neogotyckim łukiem. W latach 1844-1845 na wysokości ganków dla trębaczy urządzono żelazną galerię otaczającą dookoła wieżę. Galeria była także punkt em widokowym dla straży ogniowej. W 1890 roku pobielono tynki i wyzłocono monogram królewski na szczycie. Następna, gruntowna restauracja miała miejsce w 1954 roku. Skasowano wtedy żelazny ganek, przywracając dwa balkony. Natomiast w latach 1959-1964 przeprowadzono regotycyzację Bramy Krakowskiej, którą zaadaptowano do celów muzealnych. Wtedy między innymi zostały skute tynki zewnętrzne oraz w przedbramiu przywrócono ganki. Od 1965 roku Brama Krakowska jest siedzibą Muzeum Historii Miasta Lublina. Ostatni remont Bramy został zakończony w 2007 roku.
-
