......Pyrzyce i Stargard. Ale brakowało czasu , więc musiałem wybrać. Dojechałem wreszcie do Stargardu. To ostatnie miejsce dzisiaj związane z Barnimem I. Stargard Szczeciński należy do najstarszych grodów na Pomorzu Zachodnim. Początki jego powstania sięgają VIII – IX wieku, gdy to około 1 km na południe od dzisiejszego centrum rozwinęła się osada Osetno. Jej mieszkańcy przyczynili się do budowy grodu w zakolu rzeki Iny – w okolicy obecnie istniejącej Baszty Białogłówki. Gród otoczony został wałami drewniano-ziemnymi, a od wschodu i północy dodatkowo chroniło go koryto rzeki Iny. Pod koniec XIII wieku wyburzono obramowania starego grodziska i przystąpiono do budowy murów kamienno – ceglanych, obejmujących zarówno teren dawnego grodu, jak i rozbudowanego podgrodzia. Podczas wojny trzydziestoletniej liczba ludności miasta spadła o około 90%. Oddzielny rozdział w historii stanowi okres II wojny światowej. W mieście już od 1939 roku powstał duży obóz jeniecki, tzw. Stalag II D. 5 marca 1945 r. Stargard został zajęty przez żołnierzy sowieckich. Miasto doznało bardzo ciężkich zniszczeń (72%), a jego zabytkowa część spłonęła całkowicie.
Zabytki Stargardu znajdują się na Europejskim Szlaku Gotyku Ceglanego. Sama kolegiata to jeden z najcenniejszych zabytków Pomorza Zachodniego. Wpisana do ewidencji zabytków UNESCO. Pochodzi z XIII wieku, zbudowana w stylu gotyckim. Jest najwyżej sklepionym kościołem w Polsce - 32,5 m. System obwarowań miejskich – pochodzący z II poł. XIII wieku, stanowił najpotężniejszy system obronny na Pomorzu.
Brzmi nieżle, ale wygląda już dużo gorzej. Kolegiata akurat była zamknięta na trzy spusty i nici wyszły ze zdjęć w środku. Niestety szaleni, a może niedouczeni architekci też tu byli. Z jednej strony widać odrestaurowane ładnie zabytkowe budowle , ale obok nich straszą kwadratowe bloki. Obok kolegiaty z XIII odbudowano ładnie w stylu barokowym kamieniczki. Ale przed kolegiatą stoi blok. Pomalowano go teraz na brązowo, żółto, dołożono parę kresek i skośny dach, aby przypominał kamienicę. Brama Młyńska – jedyna w Polsce i jedna z dwóch na świecie brama położona nad korytem rzeki, z poł. XV wieku, a obok betonowa kładka . Basteja – XVI w. przy baszcie Tkaczy jest unikatem na całym Pomorzu, a pod nią jakiś dobudowany barak. Brama Pyrzycka – najpiękniejsza brama miejska na Pomorzu, zbudowana pod koniec XIII wieku, obok ładnie odnowiona kamienica i…..jaskrawo żółta, kwadratowa szkoła tysiąclatka.
Ale nie ma co narzekać. Zabytki są odrestaurowane, ładnie utrzymane i w jesienny słoneczny dzień prezentowały się uroczo. Wycieczka dobiegła końca . Była podjęta spontanicznie , więc nie byłem do końca przygotowany z historyczno – zabytkowego potencjału zwiedzanych miast. Np.: Police , Banie. O zabytkowym wnętrzu zamku w Swobnicy też dowiedziałem się póżniej. Ominąłem Rurkę – miejsce, gdzie mieszkali Templariusze. Zabrakło czasu na Pyrzyce , Goleniów , Kołbacz i inne ciekawe miejsca związane z Barnimem I. Na wiosnę, bogatszy w wiedzę, postaram się to nadrobić.
