27 białych krzyży przed ratuszem staromiejskim upamiętnia stracenie 27 czeskich szlachciców. 21 czerwca 1621 zwycięscy przywódcy katoliccy stracili przywódców antyhabsburskiego powstania. Skutki rozstrzygającej dla tego powstania bitwy z 1620 roku pod Białą Górą (która leży obecnie na zachodnich obrzeżach Pragi) były dalekosiężne i straszne. Czesi na zawsze stracili szansę bycia państwem protestanckim. Mimo ogromnych wysiłków rekatolizacyjnych, stracili także chęć do duchowego angażowania się. Dzisiaj to najbardziej ateistyczne państwo świata (wg danych z 2006 r. aż 49% Czechów deklaruje ateizm, a tylko 32% - wiarę w Boga). Skutkiem wojny 30-letniej było też nowe rozdanie majątków – protestanci tracili wszystko, często łącznie z życiem, a ogromne kariery, także w wymiarze finansowym, były udziałem katolickich wodzów np. Wallenstein, Piccolomini. Terror zwycięzców był niesamowity. Wypędzenia, mordy, grabieże, a połowa dóbr ziemskich przeszła w ręce wiernych stronnictwa habsburskiego. Bunt utopiono w morzu krwi i krzywd. Ludność tego kraju zmalała o połowę!
Dom tuż obok Ratusza, tzw Krizuvv dum (dawniej dom kramarza Krzirza) przyłączony do bloku staromiejskiego ratusza wraz z kilkoma sąsiednimi domami w 14 wieku. Całkowicie przebudowany w okresie renesansu, z tego okresu, tj z ok. 1520 roku pochodzi przepiękne okno z herbem starej Pragi i napisem Praga caput regni (Praga głową królestwa)
Ratusz staromiejski to serce starego miasta i Pragi, zgodę na jego budowę wydał król Jan luksemburski w roku 1338. Wtedy przyłączono też sąsiedni dom, nieco później dom kramarza Kriza (ten fioletowy). Obecnie częścią bloku ratusza jest też dom U Minuty z piękna sgraffitową ozdobą z około 1611 roku i rzeźbą lwa z końca 18 wieku.
Orloj to najsłynniejszy zegar, nie tylko w Czechach. Powstał w tym samym roku, w którym pod Grunwaldem Jagiełło pokonał Krzyżaków. Jest dzielem Mikulasa z Kadani. Udoskonalił go wiek później Hanusz z Ruze. Wybija każdą pełną godzinę. Na górze są dwa okienka z których wychodzą apostołowie. Kamienne rzeźby dopełniają całość: po prawej szkielet ciągnący za sznurek i dysponujący klepsydrą do odmierzania czasu, symbol śmierci. Oprócz niego jeszcze Turek, łakomczuch i próżniak. Na samej górze złoty kogut. Główna część Orloja to tarcza zawierająca informacje na temat ruchów słońca i księżyca. Co ciekawe oparta jest na założeniu że ziemia jest w centrum wszechświata. Tarcza zegarowa podaje czas staroczeski, współczesny oraz babiloński. Dalibóg nie wiem, który jest który i jak je odczytać. Najmłodszą częścią Orloja jest dolne kalendarium z 12 medalionami, dzieło Manesa z 1866 roku. To co widzimy to kopia z 1962 roku. Medaliony przedstawiają sielskie obrazy z życia konkretnych czeskich terenów. Obok kalendarium Manesa mamy jeszcze trzech mieszczan i anioła. Na samej wieży od strony rynku jest kilka tablic dotyczących ważnych, często tragicznych, momentów dziejowych Czech. Wśród nich tablica poświęcona Janowi Zelivskiemu. Za wieżą dobudowano w latach 1838-1848 neogotyckie skrzydło, które, podobnie jak cały ratusz, zostało spalone i zniszczone w czasie powstania praskiego (4-8 maja 1945).
