Mianem "pamięci średniowiecza" określił gotycką katedrę w Chartres francuski mediewista Émile Mâle (1862-1954). Leżące w w Regionie Centralnym, w departamencie Eure-et-Loir Chartres w swej zamierzchłej przeszłości było zamieszkałe przez galijskie plemię Karnutów. Po podboju Galii przez Rzymian miejscowość nosiła nazwę Autricum. W III wieku, według legendy do Chartres przybyli pierwsi chrześcijanie. Odnaleźli oni w grocie celtycką rzeźbę brzemiennej kobiety, którą uznali za wyobrażenie brzemiennej Marii Panny. Uznali to za cud i zbudowali pierwszy drewniany kościół. W końcu IV wieku miejscowość została siedzibą biskupstwa. Zniszczone i splądrowane przez Normanów miasto odżyło dzięki relikwii podarowanej w 846 roku przez Karola Łysego, znanej jako "Welon Najświętszej Dziewicy". Przy miejscowej katedrze działała w XI wieku tzw. szkoła z Chartres, zrzeszająca grono czołowych filozofów epoki. W roku 1194 pożar strawił drewniany kościół. Ocalała jednak święta relikwia - sancta camisia, czyli suknia, którą ponoć miała na sobie Maria Panna podczas narodzin Chrystusa. Wydarzenie to zostało uznane za cud i dlatego cystersi zdecydowali się na budowę kamiennej świątyni. Nazwiska jej budowniczych nie są znane. Budowa miała miejsce w latach 1194-1220, a w roku 1260 nastąpiła konsekracja katedry. Była to pierwsza we Francji katedra poświęcona Najświętszej Dziewicy. W średniowieczu co roku odbywały się tu cztery wielkie odpusty, na które ściągały tłumy pielgrzymów.
W 1979 roku katedra w Chartres została wpisana na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO.
W 1979 roku katedra w Chartres została wpisana na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO.