Pierwszy w Polsce i na razie jedyny obiekt muzealny znajdujący się na wolnym powietrzu, poświęcony rzece to Skansen Rzeki Pilicy w Tomaszowie Mazowieckim (muzeum w Tczewie, poświęcone Wiśle http://pl.wikipedia.org/wiki/Muzeum_Wis%C5%82y jest bardziej tradycyjnie umieszczone w budynku)
Skansen działa od 2000 roku. Ekspozycja obejmuje następujące części: Młynarstwo wodne w dorzeczu Pilicy (budynek młyna ze wsi Kuźnica Żerechowską nad rzeką Luciążą został tu przeniesiony w całości i obecnie także pełni rolę obiektu wystawienniczego), Wojenne trofea Pilicy (tak zwana przez hitlerowców Linia Pilicy to zbudowany w 1944 ciąg bunkrów mający wspierać obronę przed nacierającymi czerwonoarmistami; praktycznie podczas Ofensywy Styczniowej w styczniu 1945 roku rubież „wytrzymała” 24 godziny jej obrona zakończyła się ucieczką wojsk hitlerowskich; porzucony, zatopiony w nadpilickich mokradłach ciężki sprzęt jest w dalszym ciągu odnajdowany, wydobywany i restaurowany i eksponowany w skansenie), Pamiątki po dawnej Spale (Spała, miejscowość pięknie położona wśród lasów, niecałe 10 km od Tomaszowa, na przełomie XIX i XX wieku stanowiła rezydencję carów rosyjskich, w okresie II Rzeczypospolitej tu odbywały się centralne dożynki z udziałem prezydenta Ignacego Mościckiego, która to tradycja kultywowana jest także aktualnie, w III Rzeczypospolitej).
