Ruś – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim, w gminie Stawiguda, w parafii Bartąg, w sołectwie Ruś.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego. Ruś położona jest 7 km na południe od Olsztyna nad rzeką Łyną.
Historycy niemieccy wskazują, że nazwy Ruś czy Ruszajny (Reuschahagen) pochodzą od Rusińskich osadników z Rusi Białej. Inni wiążą nazwę z więcierzem do połowu ryb Fischreuse. Jeszcze inni wskazują na Pruskie słowo rusite czyli ciec, a więc określenia dotyczącego wody, w tym przypadku rzeki Łyny Rusele, Russe
Historia wsi
Lokacja wsi nastąpiła w 1331 na prawie chełmińskim. Wieś założona stosunkowo późno w południowej części komornictwa olsztyńskiego na polu Bertynga, które obejmowało historyczną parafię bartąską. Komornictwo olsztyńskie, tak jak fromborskie i melzackie (Pieniężno) należało do Kapituły Warmińskiej. Najwcześniej w tym rejonie został założony Bartążek (1335), Bartąg (1345), Jaroty (1342), Dorotowo (1348 na jeziorem Wupling), Tomaszkowo (1363) a także trzy majątki rycerskie: Gągławki (1348), Kielary (1361) i Maudy (dzisiejsze Majdy).
W 1530 były tu tylko 3 gospodarstwa pruskie. W 1817 w Rusi mieszkały 94 osoby, w 1846 już 230, a w 1871 – 562, w 1895 – 690 i w 1925 – 768, w 1939 – 870. W 1861 z 407 mieszkańców aż 360 posługiwało się na co dzień językiem polskim. 391 było katolikami, 12 to ewangelicy a 4 – Żydzi.
Wieś ulokowana nad rzeką. Poza rolnikami mieszkali tu dawniej także bartnicy, rybacy, młynarze. W przeszłości istniały tu młyny zbożowe, tartaki, olejarnie oraz huty żelaza i miedzi. W końcu XVI wieku Ruś stanowiła wieś bartników.
