Olsztyn – wieś w województwie śląskim położona na Szlaku Orlich Gniazd, około 15 km na południowy wschód od Częstochowy, siedziba gminy Olsztyn. W 1488 roku z rąk Kazimierza Jagielończyka Olsztyn otrzymał prawa miejskie i przyjął nazwę Olsztynek. Ważnym momentem w historii Olsztyna było nadanie w 1532 roku prawa do jarmarków i targów, co wpłynęło na jego dalszy rozwój. Olsztyn przez kilka wieków stanowił centrum administracyjno - sądownicze dla całego regionu. Przez najazd wojsk Maximilliana Habsburga w 1587 r., a niecały wiek póżniej w latach 1655-56 wojsk szwedzkich rozbudowa miasta została przerwana. Pożar w roku 1719 całkowicie zniszczył miasto i w konsekwencji odebrano mu prawa miejskie. Najwiekszą atrakcją turystyczną gminy są ruiny zamku, którego powstanie datuje się na początki XIV w. W Olsztynie po dzień dzisiejszy zachował się zabytkowy układ ulic, z częściowo drewnianą zabudową. Znajduje się tu także zbudowany w stylu póznego baroku kosciół parafialny pod wezwaniem Św. Jana Chrzciciela. W okolicach rynku znajduje się obejrzenia Ruchoma Szopka Olsztyńska. Na jej całość składa sie 300 lipowych figurek, z których 200 jest ruchomych. Ukazuje ona sceny religijne, dokumentuje również życie ludu regionu Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej.
