Baranów Sandomierski położony jest w historycznej Małopolsce. O położeniu i rozwoju miasta zadecydowało jego korzystne położenie komunikacyjne obok brodu na Wiśle, przez który prowadził gościniec królewski z południa na północ. Już w 1135 roku istniał tu gród obronny wybudowany przez jeńców pomorskich na rozkaz księcia Bolesława Krzywoustego. W następnym stuleciu Baranów przeszedł we władanie rodu Gozdawa. Nazwa miejscowości wywodzi się zapewne od hodowli baranów, jaką od niepamiętnych czasów prowadzili mieszkańcy osady.
W 1354 roku król Kazimierz III Wielki nadał osadzie wokół grodu prawa miejskie magdeburskie i przywilej na odbywanie dorocznych jarmarków w dzień Wszystkich Świetych. Pod koniec XV wieku Baranów przeszedł w ręce Kurozwęckich, a następnie - jako posag - w ręce Andrzeja Górki, który w roku 1569 sprzedał dobra baranowskie Rafałowi Leszczyńskiemu herbu Wieniawa. Przez prawie 100 lat miasto pozostaje w rękach Leszczyńskich i są to dla Baranowa "złote lata". Leszczyńscy wznieśli renesansowy zamek, przebudowali kościół parafialny i założyli słynną drukarnię kalwińską. W okresie od XVI wieku do 1655 roku Baranów był bowiem jednym z głównych ośrodków kalwinizmu w Małopolsce. Miasto rozwijało się dzięki handlowi zbożem, a także rzemiosłom: sukiennictwu, szewstwu i kuśnierstwu. W 1677 roku dobra baranowskie kupił książę Dymitr Wiśniowiecki, po jego śmierci przechodzą one w ręce Lubomirskich, a następnie - Potockich.
Od najazdów szwedzkich w II połowie XVII wieku rozpoczął się upadek miasta, pogłębiony w czasach zaborów i w XIX wieku, gdy liczne powodzie i pożary zniszczyły dużą część zabudowy. W latach 1896-1934 Baranów Sandomierski utracił nawet prawa miejskie.
Okres międzywojenny również cechowała stagnacja, jedynie tuż przed wojną budowa COP-u i inwestycje w sąsiednich miastach przyniosły niewielkie ożywienie. We wrześniu 1939 roku przez Wisłę w okolicach Baranowa wycofywały się polskie wojska armii "Kraków". W czasie okupacji Niemcy wysiedlili z Baranowa wszystkich Żydów, których los dopełnił się w obozach zagłady. Miasto zostało wyzwolone w lipcu 1944 roku przez wojska radzieckie, które sforsowały Wisłę tworząc przyczółek na jej lewym brzegu. Okres powojenny, to systematyczny rozwój miasta, którego rozkwit przypadł na lata 70-te XX wieku, po odkryciu w okolicy wielkich złóż siarki oraz budowie kombinatu w Machowie.
Do Baranowa Sandomierskiego warto przyjechać by obejrzeć jedną z najpiękniejszych i najlepiej zachowanych rezydencji magnackich w Polsce, zwanej "Małym Wawelem". Więcej informacji o tym zabytku zamieszczam w opisach zdjęć. Warto też odwiedzić XVII-wieczny kościół parafialny p.w. Ścięcia św. Jana Chrzciciela, zbudowany w latach 1604-1607 z fundacji Andrzeja Leszczyńskiego, jako zbór kalwiński p.w. św. Jakuba.
