• 1

Brodnica

Podróż: Wędrówki po Ziemi Chełmińskiej
Miejsce: Brodnica, Kujawsko-Pomorskie , Polska, Europa

• 
• Pomnik Anny Wazówny przed pałacem, noszącym jej imię. Pałac został wzniesiony przed 1564 rokiem z inicjatywy Rafała Działyńskiego - starosty brodnickiego. Bazą dla nowego budynku była wcześniejsza budowla gotycka wzniesiona za czasów rządów Zakonu Krzyżackiego. Głównym powodem do budowy rezydencji był pożar zamku krzyżackiego w 1550 roku, odwiecznej siedziby najwyższej władzy w Brodnicy. Przy budowie pałacu wykorzystano fragmenty murów i zabudowań przedzamcza spalonego zamku. Jednym z najsławniejszych mieszkańców pałacu była księżniczka Anna Wazówna, siostra króla polskiego Zygmunta III Wazy. Objęła ona brodnickie starostwo w 1605 roku i mieszkała tu do śmierci w 1625 roku. Głównym powodem opuszczenia przez Annę dworu królewskiego w Krakowie było jej protestanckie wyznanie. Anna Wazówna była osobą inteligentną i gruntownie wykształconą. Stworzyła w Brodnicy silny ośrodek intelektualny szczycący się tolerancją religijną. Na brodnickim dworze gościła uczonych i pisarzy, których była gorliwą i hojną protektorką. Królewna prowadziła bogatą korespondencję z uczonymi. Interesowała ją tematyka religijna i botanika. Profesor Akademii Krakowskiej Szymon Syreniusz zadedykował jej pierwszy polski zielnik powstały w 1613 roku. Anna Wazówna z energią przystąpiła do przebudowy pałacu, czyniąc z niego nowoczesną siedzibę na wzór pałaców skandynawskich. Oprócz szwedzkiej księżniczki pałac starostów brodnickich miedzy innymi należał i był rezydencją takich ówczesnych osobistości jak: Kanstancja Habsburżanka - królowa Polski i Szwecji, wielka księżna Litwy, Anna Katarzyna Konstancja Waza - królewna polska, córka króla Zygmunta III Wazy, Cecylia Renata Habsburżanka – królowa Polski, żona króla Władysława IV Wazy, Maria Kazimiera d’Arquien, "Marysieńka" – królowa Polski, żona króla Jana III Sobieskiego. Zamieszkiwał tu także Franciszek Bieliński – marszałek wielki koronny, od urzędu jaki piastował pamiątką jest nazwa najsłynniejszej polskiej ulicy znajdującej się w Warszawie - Marszałkowskiej, czy Andrzej Hieronim Zamoyski – kanclerz wielki koronny oraz wielu innych. Być może to właśnie w nim zatrzymał się Napoleon Bonaparte - cesarz Francuzów, który w początkach 1807 roku przez dwa dni mieszkał w Brodnicy. Budowla nie uniknęła pożaru w 1945 roku, za co winę ponoszą żołnierze Armii Czerwonej. Odbudowano ją w latach 1960-1970. Jest siedzibą Muzeum Regionalnego w Brodnicy, Miejskiej i Powiatowej Biblioteki Publicznej im. Ignacego Łyskowskiego oraz USC.