-
-
- Nie da się ustalić ile tysięcy osób pochodzenia żydowskiego w latach 1939-1944 przeszło przez Pawiak i Serbię. Stwierdzono, że szczególnie dużo było ich po zamknięciu getta w listopadzie 1940 roku, a także w czasie pierwszej akcji likwidacyjnej w lipcu-sierpniu 1942 roku. Około 60 tys. więźniów Pawiaka wywieziono do obozów koncentracyjnych, najwięcej do Auschwitz-Birkenau, a także do Ravensbrück, Gross-Rosen, Majdanka, Stutthofu, Sachsenhausen, obozu pracy w Treblince i do Buchenwaldu. Więźniowie Pawiaka po wcześniejszym pobycie w tych obozach osadzani byli także m.in. w Mauthausen-Gusen, Dachau, Flossenburgu i Bergen-Belsen. Upamiętniają ich liczne tablice, ustawione obok murów Pawiaka. Wobec zbliżającego się frontu, w lipcu 1944 Niemcy rozpoczęli likwidację więzienia. 30 lipca 1944 roku wysłano ostatni transport ewakuacyjny 1400 więźniów do KL Gross-Rosen i 400 więźniarek do KL Ravensbrück. Tylko niewielu więźniom udało się ujść z życiem. Zbiorowych egzekucji pozostałych więźniów Niemcy dokonywali jeszcze 13 i 18 sierpnia 1944 roku w czasie Powstania Warszawskiego.
-
Komentarze
-
[']
