-
-
- Stare Miasto - wnętrze bazyliki archikatedralnej p.w. św. Jana Chrzciciela. Jest to druga najstarsza (po parafii św. Katarzyny na Służewie) parafia w Warszawie. Początki katedry sięgają XIII wieku, kiedy to powstał w tym miejscu prawdopodobnie drewniany kościół parafialny książąt mazowieckich. Pierwsza wzmianka na jego temat pochodzi z 1339 roku i dotyczy odbywającego się tutaj procesu przeciw Krzyżakom. Później, w miejsce starego kościoła postawiono murowany kościół parafialny. Świątynia w 1406 roku została podniesiona do rangi kolegiaty (po przeniesieniu kapituły z Czerska). Po przeniesieniu stolicy z Krakowa do Warszawy w 1596 roku, świątynia - dotąd książęca - została połączona gankiem z Zamkiem Królewskim i nabrała większego znaczenia. W kolegiackim kościele p.w. św. Jana zaczęły odbywać się uroczyste nabożeństwa związane z elekcjami królów polskich. To tutaj w 1632 roku doszło tu do zaprzysiężenia przepisów pacta conventa, tu ksiądz Piotr Skarga (1536-1612), przemawiał do króla w płomiennych kazaniach, tu w roku 1773 uroczyście odczytano akt fundacyjny Komisji Edukacji Narodowej. Po uchwaleniu przez Sejm Czteroletni Konstytucji 3 Maja w kolegiacie warszawskiej nastąpiła przysięga zachowania artykułów ustawy zasadniczej. Z chwilą erygowania w 1798 roku Biskupstwa Warszawskiego świątynia otrzymała godność katedry, w 1818 roku - archikatedry. W 1831 roku wysłuchały tu mszy św. oddziały udające się pod Olszynkę Grochowską i na szańce Woli. W 1918 roku odbyło się tu centralne nabożeństwo dziękczynne za odzyskanie niepodległości. We wrześniu 1939 roku na skutek ostrzału niemieckiej artylerii spłonął dach archikatedry, uszkodzone zostały ściany i sklepienia. W czasie Powstania Warszawskiego katedra była polem walk między powstańcami i hitlerowcami, ostatecznie ruiny katedry wysadzono w powietrze wraz z sąsiadującym kościołem oo. jezuitów, uprzednio przełamując bohaterski opór powstańców. Archikatedra została zrekonstruowana w latach 1947-1956, a w 1961 roku została podniesiona do rangi bazyliki mniejszej. Jest ona kościołem gotyckim, trójnawowym, halowym. Elewacja, wymurowana z gotyckiej cegły, nawiązuje do gotyku mazowieckiego. Bazylika posiada surowe i mroczne wnętrze ze sklepieniem gwiaździstym. W prezbiterium znajduje się ołtarz główny z obrazem MB Częstochowskiej oraz zrekonstruowane barokowe stalle. W podziemiach katedry pochowani są książęta mazowieccy Janusz I Starszy (1381-1426) i Bolesław III płocki (1322/1330-1351), ostatni król Polski Stanisław August Poniatowski (1732-1798) oraz wybitni Polacy: Henryk Sienkiewicz (1846-1916), Stanisław Wojciechowski (1869-1953), Gabriel Narutowicz (1865-1922), Ignacy Mościcki (1867-1946), Ignacy Jan Paderewski (1860-1941), Kazimierz Sosnkowski (1885-1969), Zygmunt Szczęsny Feliński (1822-1895). W archikatedrze pochowany jest także "Prymas 1000-lecia" - Stefan kard. Wyszyński (1901-1981).
-
