-
-
- Grób gen. Stanisława Franciszka Sosabowskiego (1892-1967), kawalera Orderu Virtuti Militari. W młodości mieszkał i uczył się w Stanisławowie. Maturę zdał z odznaczeniem. Od roku 1909 był członkiem Organizacji Młodzieży Niepodległościowej „Zarzewie” i Armii Polskiej. Od 1910 roku kontynuował naukę w Akademii Handlowej w Krakowie, w roku 1912 przerwał ją i wrócił do Stanisławowa. Po przemianowaniu Armii Polskiej na Polskie Drużyny Strzeleckie, został mianowany dowódcą 24 Polskiej Drużyny Strzeleckiej w Stanisławowie. Organizował też skauting. Do roku 1913 pełnił funkcję komendanta hufca w rodzinnym mieście. W 1913 roku został powołany do odbycia obowiązkowej służby w armii austriackiej, w której służył w czasie I wojny światowej, awansując do stopnia porucznika. W 1915 roku został ranny na froncie i po leczeniu służył w różnych instytucjach wojskowych. W roku 1918, na własną prośbę, przeniesiony został do Lublina i przydzielony do Generalnego Gubernatorstwa. Nawiązał wówczas kontakt z komendantem lubelskiego okręgu POW, Stanisławem Burhardt-Bukackim (1890-1942). W Polsce niepodległej pracował w Ministerstwie Spraw Wojskowych. Z powodu kontuzji kolana nie brał bezpośredniego udziału w wojnie polsko-bolszewickiej i wojnie polsko-ukraińskiej. W latach 1922-1923 był słuchaczem Kursu Doszkolenia Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, po ukończeniu którego pracował w Sztabie Generalnym, a następnie na stanowiskach dowódczych w różnych jednostkach wojskowych. W 1930 roku został wykładowcą taktyki służby sztabów w Wyższej Szkole Wojennej. W 1937 uzyskał awans na stopień pułkownika oraz przydział dowódczy w 9 Pułku Piechoty Legionów w Zamościu. Pełnił tę funkcję aż do stycznia 1939 roku, kiedy to uzyskał przeniesienie na stanowisko dowódcy 21 Warszawskiego Pułku Piechoty „Dzieci Warszawy” skoszarowanego w Cytadeli Warszawskiej. W czasie kampanii wrześniowej, pułk wraz z innymi jednostkami Armii Modlin skierowano do wsparcia wojsk walczących w rejonie Mławy, jednakże po rozbiciu dywizji jej resztki - w tym zwarty 21. pułk - wycofały się do Warszawy i wzięły udział w jej obronie. Po zakończeniu walk pułkownik Sosabowski przeszedł do konspiracji i wstąpił do Służby Zwycięstwu Polski. Tam otrzymał zadanie przedarcia się do Francji, gdzie otrzymał przydział na dowódcę piechoty dywizyjnej w odtwarzanej 4 DP. W czasie walk w kampanii francuskiej w 1940 roku Sosabowskiemu udało się dotrzeć do portu w La Pallice, skąd wraz z 6.000 żołnierzy został ewakuowany do Wielkiej Brytanii. Otrzymał przydział na dowódcę formującej się właśnie 4 Kadrowej Brygady Strzelców, z której postanowił utworzyć pierwszą w historii Wojska Polskiego jednostkę spadochronową. W 1944 roku płk Sosabowski awansował do stopnia generała brygady. Wbrew oczekiwaniom żołnierzy 1 Samodzielna Brygada Spadochronowa nie została użyta do wsparcia Powstania Warszawskiego, lecz wzięła udział w największej w II wojnie światowej operacji powietrzno-desantowej pod Arnhem. Brak zdecydowania Brytyjczyków przesądził o klęsce operacji "Market Garden", a wyrażone przez gen. Sosabowskiego oburzenie uznano za niedopuszczalną krytykę brytyjskiego marszałka i generałów i doprowadzono do obebrania mu dowództwa 1SBS. Generała mianowano inspektorem Jednostek Etapowych i Wartowniczych. Po wojnie generał Sosabowski pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii, gdzie zmarł. W 1969 roku, wciąż wierni swemu dowódcy spadochroniarze generała, przywieźli jego prochy do Polski, gdzie spoczęły - zgodnie z jego wolą - na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.
-
Komentarze
-
[']
