-
-
- Symboliczny grób gen. bryg. Augusta Emila Fieldorfa, ps. Nil (1895-1953), bojownika o niepodległość Polski, organizatora i dowódcy Kedywu Armii Krajowej, zastępcy Komendanta Głównego AK, dowódcy organizacji NIE, kawalera Orderu Orła Białego. W czasie I wojny światowej walczył w Legionach Polskich. Po kryzysie przysięgowym wcielony do c-k Armii i przeniesiony na front włoski. Zdezerterował i w sierpniu 1918 roku zgłosił się do Polskiej Organizacji Wojskowej w rodzinnym Krakowie. Po wybuchu wojny polsko-bolszewickiej, w randze dowódcy kompanii brał udział m.in. w wyzwalaniu Dyneburga, Żytomierza, w wyprawie kijowskiej i bitwie białostockiej. W okresie międzywojennym służył w różnych jednostkach WP. W kampanii wrześniowej 1939 roku przeszedł cały szlak bojowy, jako dowódca 51 Pułku Piechoty Strzelców Kresowych im. Giuseppe Garibaldiego 12 Dywizji Piechoty. Po klęsce, próbował przedostać się do Francji, jednak został zatrzymany na granicy słowackiej i internowany w październiku 1939 roku. W kilka tygodni później zbiegł z obozu internowania i przez Węgry przedostał się na zachód. Po kapitulacji Francji przybył do Anglii. Niebawem został wyznaczony przez władze polskie pierwszym emisariuszem Rządu i Naczelnego Wodza do kraju, dokąd przez Afrykę, Stambuł i Węgry przybył w październiku 1940 roku. Początkowo działał w warszawskim Związku Walki Zbrojnej, a od 1941roku w Wilnie i Białymstoku. W sierpniu 1942 roku został mianowany dowódcą Kedywu KG AK. Służbę na tym stanowisku pełnił do lutego 1944 roku. Wydał rozkaz likwidacji generała SS w Warszawie Franza Kutschery (1904-1944). W kwietniu 1944 powierzono Fieldorfowi zadanie stworzenia i kierowania głęboko zakonspirowaną organizacją „Niepodległość” o kryptonimie NIE. W październiku 1944 został zastępcą dowódcy Armii Krajowej, gen. Leopolda Okulickiego (1898-1946) i zajmował to stanowisko do 19 stycznia 1945 roku. 7 marca 1945 roku został aresztowany przez NKWD w Milanówku pod fałszywym nazwiskiem Walenty Gdanicki i nierozpoznany został odesłany do obozu w Rembertowie, a stamtąd wywieziony do obozu pracy na Uralu. Po odbyciu kary, w październiku 1947 roku powrócił do Polski i osiedlił się pod fałszywym nazwiskiem w Białej Podlaskiej. Nie powrócił już do pracy konspiracyjnej. W odpowiedzi na obietnicę amnestii w lutym 1948 ujawnił się. W 1950 roku został aresztowany przez funkcjonariuszy UB, przewieziony do Warszawy i osadzony w areszcie śledczym MBP. Pomimo tortur Fieldorf odmówił współpracy z Urzędem Bezpieczeństwa. Po sfingowanym procesie, został 16 kwietnia 1952 skazany na karę śmierci. Wyrok przez powieszenie wykonano 24 lutego 1953 roku. Miejsce spoczynku ciała Emila Fieldorfa przez wiele lat pozostawało nieznane. W kwietniu 2009 pojawiły się informacje, że pracownikom IPN udało się ustalić lokalizację grobu. Ciało generała spoczywa prawdopodobnie na Powązkach, blisko symbolicznego grobu wystawionego dla uczczenia jego pamięci.
-
Komentarze
-
[']
