-
-
- Ateński Akropol (ἀκρόπολις τῶν Ἀθηνῶν). Pomiędzy świątynią Ateny Zwycięskiej i Partenonem znajdował się tzw. temenos (τέμενος), wydzielony, nietykalny obszar będący sanktuarium Artemidy Brauronia (Άρτεμις Βραυρωνία). Znajdowała się tam dawna kultowa rzeźba bogini, tzw. xoanon (ξόανον) i statua wykonana w IV wieku p.n.e. przez Praksytelesa (Πραξιτέλης). Za Propylejami stała gigantyczna 9-metrowa, brązowa statua Ateny Promachos (Αθηνά Πρόμαχος) dłuta Fidiasza (Φειδίας; ok. 490 - ok. 430 p.n.e.), umieszczona tu w 450-448 roku p.n.e. Sam Partenon jest świątynią zbudowaną na planie peripterosu (περίπτερος) - otoczoną pojedynczą kolumnadą. Stoi na stylobacie (podstawie) o wymiarach 69,51 x 30,86 m. Otaczająca ją kolumnada złożona jest z 46 kolumn (po 17 na dłuższych bokach i po 8 na krótszych) o 20 kanelurach. Przedsionek - pronaos (πρόναος) i tylna część - opistodomos (oπισθόδομος) poprzedza po 6 kolumn. Za pronaosem znajduje się naos (ναος), gdzie umieszczony był wysoki na 11 m posąg Ateny Partenos, wykonany przez Fidiasza w technice chryzelefantynowej (wykorzystującej kość słoniową i złoto). Wnętrze naosu z trzech stron otacza dwupoziomowa kolumnada, która je dzieli na trzy nawy. Ściany świątyni ozdobiono ciągłym fryzem jońskim (tzw. fryzem panatenajskim) i innymi dekoracjami rzeźbiarskimi. Fryz opasuje ściany świątyni z zewnątrz i po stronie wewnętrznej na wysokości 11 m.
-
