-
- Bazylika Katedralna p.w. Wniebowzięcia NMP, pochodząca z przełomu XIII i XVI wieku. Trójnawowa świątynia z transeptem o długości 84, szerokości 30 i wysokości 26 m, powstawała powoli na całej długości jednocześnie. Jako datę ostatecznego zakończenia prac budowlanych przyjmuje się rok 1557, w którym murator gdański Antoni Schultes zakończył wykonywanie sklepień kryształowego i sieciowego w transepcie bazyliki. W 1821 roku, po wcześniejszej sekularyzacji i kasacie zakonu cystersów przez króla pruskiego, bullą "De salute animarum" papież Pius VII (1742-1823) dokonał zmiany terytorium diecezji chełmińskiej, wybrał Pelplin na jej stolice i siedzibę biskupów. W ten sposób za rządów biskupa Ignacego Stanisława Mathy'ego (1765-1832) w sierpniu 1824 roku kościół pocysterski stał się katedrą. W latach 1841-1842 dokonano przeróbek w katedrze. Zlikwidowano kruchtę przed głównym wejściem, zastępując ją neogotyckim przedsionkiem wbudowanym w nawę główną. Nad wejściem umieszczono chór z nowymi organami. Wykonano również w stylu neogotyckim freski i zdobienia katedry oraz witraże. Szczęśliwie katedra przetrwała wojny światowe XX wieku. W 1965 roku papież Paweł VI (1897-1978) podniósł katedrę pelplińską do godności bazyliki mniejszej. Następny remont świątyni miał miejsce w latach 1992-2003 za rządów pierwszego biskupa pelplińskiego Jana Bernarda Szlagi (1940-2012). Pracami objęto nie tylko świątynię, ale także przylegające do niej obiekty dawnego opactwa. Prace konserwatorskie w katedrze trwają niezmiennie od 1956 roku, a największym przedsięwzięciem była restauracja ołtarza głównego w latach 1957-1959. W 1999 roku Bazylikę Katedralną w Pelplinie nawiedził papież Jan Paweł II (1920-2005).