-
-
- Bazylika Mariacka p.w. Wniebowzięcia NMP. Kościół Mariacki w swej wielowiekowej historii posiadał znakomite instrumenty. Nieraz było ich aż pięć jednocześnie. Już w 1385 roku przy ul. Świętego Ducha mieszkał "magister organista". W latach 1459-1468 organy obsługiwał pierwszy znany z nazwiska mistrz - Paul Schuldte. W 1475 roku kościół posiadał już duży instrument i dwa małe. Do większych inwestycji we wnętrzu kościoła należy zaliczyć postawienie w latach 1583-1586 wielkich organów przez niderlandzkiego budowniczego Juliusa Antoniusa Friese. Instrument ten posiadał 55 głosów i trzy klawiatury. Po nich postawione zostały w 1760 roku organy gdańskiego mistrza Fryderyka Rudolfa Dalitza (1721-1804). Posiadały one 52 głosy. W roku 1891 kościół wyposażono w nowe organy, zbudowane w przez firmę Terleckiego z Elbląga. Miały one 56 głosów. W latach 1935-1938 zastąpiono je nowym instrumentem, postawionym przez firmę Kemper z Lubeki. Posiadały one aż 120 głosów, a więc więcej niż organy oliwskie. Pod koniec II wojny światowej snycerka organowa oraz piszczalki prospektowe zostały zdemontowane i zdeponowane w różnych miejscach w pobliżu Gdańska. Sam instrument, niestety spłonął. Prace studyjne nad rekonstrukcją organów rozpoczęto w 1972 roku. W 1980 roku rozpoczęto prace konserwatorskie przy prospekcie organowym oraz budowę chóru muzycznego. Dwa lata póżniej, w 1982 roku zespół pracowników firmy Braci HilIebrand rozpoczął montaż elementów wyposażenia instrumentu. Prace przy rekonstrukcji i odbudowie organów trwały równo pięć lat. Elementy drewniane organów wykonane są z sosny, dębu i lipy a piszczałki ze stopu cyny i ołowiu. Stół gry jest wykonany z bardzo twardego drewna o nazwie grenadill, zaś klawiatura z kości słoniowej. Uchwyty do rejestrów posiadają bursztynowe wkładki i srebrne nakładki. Instrument usytuowany jest na chórze muzycznym o powierzchni 140 m2. Wysokość szafy głównej wynosi 12 m, szerokość zaś 6,5 m. Organy mariackie posiadają 46 rejestrów zgrupowanych w czterech sekcjach. Szafa gry, posiada trzy klawiatury manuałowe o rozpiętości C, D-d3 i klawiaturę nożną o rozpiętości C-f!. Zgodnie z historycznymi wzorami w organach mariackich zastosowano miechy klinowe. Z historycznych piszczałek zachowały się prospektowe, z wyjątldem siedmiu największych, których nie udało się odnależć. Zostały one zrekonstruowane. Bogaty program ikonograficzny zawarty jest na płaszczyznach balustrady chóru muzycznego. Przedstawione są tam dzieje starotestamentowego Tobiasza. Pod scenami ukazującymi dzieje Tobiasza, w dolnej partii balustrady, znajduje się sześć kompozycji przedstawiających alegorycznie cztery pory roku i cztery żywioły. Pod emporą chóru muzycznego podwieszone są trzy ozdobne kartusze ze scenami z życia św. Jana Chrzciciela. Na szczycie wieży środkowej pozytywu znajduje się anioł w towarzystwie dwóch cnót: Nadziei i Miłosci. Wieżę lewą wieńczy anioł oraz Mądrość i Wiara, a prawą - anioł wraz z Wytrwałością i Sprawiedliwością. Szczyty wież szafy głównej zdobią wolno stojące figury, muzykujących aniołów. Kościół Mariacki odgrywał dużą rolę w życiu kulturalnym miasta. Działali w nim wybitni organiści i kompozytorzy, których dzieła, dziś odkrywane, reprezentują poziom europejski, np. Paul Siefert (1586-1666), Heinrich Döbel (1651-1693) i inni. Występowała tu słynna Capella Gedanensis, której tradycja została na nowo wskrzeszona.
-
