Podróż W prawym górnym rogu

Jeszcze pierwszego dnia zatrzymaliśmy się w Gulbieniszkach pod Cisową Górą czyli tzw. suwalską Fudżi Jamą. Cisowa Góra bo kiedyś podobno rósł na niej cis, a Fudżi Jama ze względu na bardzo regularny, okrągły kształt. Krakusom może przypominać któryś z kopców. Podejrzewano nawet, że pagórek mógł być usypany ręką ludzką. Stąd też nazwa pobliskiego jeziora Kopanego, które miałoby powstać w zagłębieniu powstałym po "wykopaniu" ziemi do budowy wzniesienia. Cisowa Góra jest jednak w 100% naturalna. To symbol i obowiązkowy punkt zwiedzania Suwalskiego Parku Krajobrazowego (SPK). Warto wspiąć się po kilku stopniach na jej szczyt by podziwiać panoramę okolicy. 

Rowerami pożyczonymi od gospodarzy wybraliśmy się w poprzek przez Suwalski Park Krajobrazowy do Wodziłek. W Wodziłkach znajduję się molenna Staroobrzędowców, czyli kościół odłamu prawosławia. Staroobrzędowcy odłączyli się od głównego nurtu prawosławia po reformach przeprowadzonych w połowie XVII w. Uciekając przed represjami trafili do Polski. Wodziłki założyli pod koniec XVIIIw. Molenna pochodzi z lat 20 XXw. Jak mówili nam nasi gospodarze ostatnie naborzeństwo odbyło się tam kilka lat temu przy okazji pogrzebu jednego z członków starszyzny Staroobrzędowców. Niepodal mollenny znajduje się bania, czyli rodzaj sauny urzywanej przez Staroobrzędowców.

Z Wodziłek ruszyliśmy w kierunku Zamkowej Góry. Jak sama nazwa wskazuję znajdował się na niej zamek, a raczej grodzisko Jaćwingów – ludu zamieszkującego te tereny przed wiekiem XIII. Badania archeologiczne wykazały obecność wielu śladów m.in. systemu potrójnych obwałowań. Obecnie trzeba mieć dużo wyobraźni aby zobaczyć resztki owego grodu. Niemniej jednak Góra Zamkowa jest kolejnym wartym odwiedzenia punktem widokowym z ponoramą na jez. Szurpiły i dalej w kierunku Krzemianki i Jeleniewa. O badaniach archeologicznych na Górze Zamkowej można było niedawno przeczytać w Polityce.

Wracając do Błaskowizny zahaczyliśmy jeszcze o rezerwat Rutka na który składa się głazowisko Rutka oraz jezioro wytopiskowe Linówek.

Trakiszki to graniczna stacja kolejowa na trasie na Litwę. Koło dużego współczesnego budynku, nadal stoi stary budynek stacji. Warto rzucić okiem na parterowy drewniany budyneczek z rzeźbionymi zdobieniami.

W wielokulturowych Sejnach spotykają się Polacy i Litwini. Katolicy przyjeżdzają do klasztrou Dominikanów, w centrum stoi też zabytkowa synagoga. O Sejnach można pisać i pisać. Na Kolumberze pojawiły się już nie raz. Najlepiej pojechać i zobaczyć samemu.

Po zwiedzaniu polecam obiad w Karczmie Litewskiej przy Konsulacie Litewskim. Można tam zjeść takie przysmaki jak: kołduny, kartacze, kińdziuk, czenaki i wiele innych pyszności z regionu.

Od naszych gospodarzy w Błaskowiźnie dostaliśmy namiary na Panią Birutę, która specjalizuje się w wypieku tradycyjnych ciast i deserów suwalszczyzny: sękaczy, mrowisk i kominów. W gospodarstwie Pani Biruty hoduje się specjalne krowy dające tłuste mleko do wyrobu masła - podstawowego składnika sękacza. Mrowisko to kawałki ciasta podobnego do chrustu posklejanego miodem i rodzynkami w wielki kopiec. Komin (na zdjęciu poniżej) to ciasto dojrzewające. Podobnie jak piernik im starsze tym lepsze i bardziej miekkie. Z wygladu przypomina groszek ptysiowy sklejony miodem w długi walec.

Pani Biruta mieszka w malutkiej wsi Buraki dosłownie tuż przy granicy Litewskiej. Pole na którym pasą się krowy przylega bezpośrednio do drogi graniczej. Słupki graniczne stoją niemal w ogródku gospodarstwa. W czasach Schengen to już nie problem, ale jak się tu żyło 20 lat temu?

Turtul to nazwa dawnego młyna na Czarnej Hańczy we wsi Malesowizna. Tuż obok znajduje się dyrekcja Suwalskiego Parku Krajobrazowego. Trzeba powiedzieć że ludzie odpowiedzialni za Park robią kawał dobrej roboty. Szlaki są świetnie oznakowane i zadbane. Wiele ścieżek prowadzi przez prywatne pola. Często spotyka się różnego rodzaju bramki i przejścia ponad ogrodzeniami pstwisk. Myślę że świadczy to o dobrej współpracy z mieszkańcami regionu.

W siedzibie SPK znajduje się mały sklepik z pocztówkami, mapami itp. Można też skorzystać z multimedialnego przewodnika po SPK.

W Turtulu rozpoczyna się również jedna z ciekawszych ścieżek dydaktycznych SPK. Ścieżka prowadzi w kierunku Bachanowa wzdłuż Czarnej Hańczy. Po drodze można zapoznać się z najciekawszymi formami polodowcowymi okolicy: doliną zawieszoną Gaciska, ozem turtulskim i głazowiskim Bachanowo. Dodatkowych wrażeń dostarczają byki przez których pastwiska prowadzi ścieżka.

W Smolnikach zaczyna się ścieżka poznawcza SPK "Wokół jeziora Jaczno". Przewodniki jako jedną z atrakcji szlaku wymieniają "wiszące torfowiska". Niestety nam nie udało się ich odnaleźć. Mimo wszystko warto odbyć spacer w okół jeziora. Szczególnie polecam 3 punkt widokowy szlaku, o nazwie "Pan Tadeusz". To właśnie z tego miejsca kręcono sceny przemarszu wojsk Napoleońskich przez Litwę w filmie Andrzeja Wajdy. Odpowiedni fragment filmu można zobaczyć tu (około drugiej minuty). Na filmie widać właśnie jezioro Jaczno, a na horyzoncie... oczywiście Cisową Górę.

W najbliższej okolicy położone są również rozsławione przez posła Palikota Dzierwany.