Podróż Pierwszy raz w Alpach

W okolicach Chamonix znajduje się mnóstwo szlaków przeznaczonych dla amatorów górskich spacerów. Najbardziej popularnymi z nich są tzw. „balkony”, które swoją nazwę zawdzięczają temu, że ciągną się z grubsza na jednej wysokości. Balkony małe to wysokości pomiędzy 1100-1500m, w przypadku dużych to widełki 1800 – 2000m.

Pierwszy kontakt z alpejskimi szlakami zaczął się od tytułowego Małego Balkonu Południowego. Szlak ten wbrew nazwie położony jest na północ od Chamonix. Pomimo dżdżystej pogody nie zniechęciłem się do wyprawy i po południu, w pierwszy dzień pobytu  skierowaliśmy nasze kroki w zachodnią jego część. Po około godzinie, w okolicach Les Bossons zawróciłem niestety z trasy, po pierwsze z powodu braku dogodnego przejścia, dostosowanego do warunków,  a po drugie z powodu warunków pogodowych – widoczność zmniejszyła się do zaledwie kilku metrów, także na spektakularne widoki nie było już szans i jak się później okazało na poprawę pogody także.

Na szlak powróciłem następnego dnia, tym razem przy bardziej sprzyjającej aurze, bo niebo tego dnia nie było zbyt bardzo zachmurzone, a na deszcz zdawało się nie być szans. Tym razem wybrałem trasę biegnącą od stacji kolejki linowej na Pranplaz w kierunku wschodnim. Większość trasy biegnie przez las, jednak znalazło się niej kilka górskich polanek oraz miejsc słabiej zalesionych, skąd można było podziwiać panoramę doliny.

Balkon południowy kończy się w miejscowości Argentiere, ok 9km od Chamonix, gdzie znajduje się kilka kolejek i wyciągów m.in. na leżący na 1975m płaskowyż Lognan, oraz (z przesiadką) na szczyt Aiguille des Grands Montets mierzący 3295m, z którego można podziwiać Lodowiec Argentiere. Niestety żadna z "wind" nie była jeszcze otwarta w czerwcu.

Ku mojemu rozczarowaniu i pomimo szczerych chęci nie udało mi się zaliczyć żadnego z dużych balkonów. Nie mogę jednak mieć pretensji do siebie, bo winnym była spóźniona wiosna, przez którą szlaki w wyższych partiach gór, pokryte były grubą warstwą śniegu jeszcze w czerwcu.

W Informacji Turystycznej w Chamonix, do której udałem się szukając lokalnych atrakcji na deszczowy dzień, polecono mi wycieczkę do wioski Servoz, leżącej około 15 km od Chamonix, w celu odwiedzenia znajdującego się tam wąwozu przez który przepływa rzeka La Diosaz.Dzień w którym zdecydowałem się odwiedzić to miejsce nie okazał się jednak deszczowy, wręcz przeciwnie. Słońce świeciło już od samego rana, a temperatura powietrza przekraczała 20 st C.

Z Chamonix do Servoz można dostać się autobusem lub pociągiem, w moim przypadku był to autobus zastępujący pociąg, bo cała lokalna linia kolejowa była wtedy w remoncie. Należy tutaj wspomnieć, że dla turystów przejazd komunikacją publiczną jest darmowy, a zamiast biletu pokazuję się tzw. Carte d'Hôte, którą powinno się otrzymać w miejscu zakwaterowania, ale gdyby tak się nie stało można ją także wyrobić we wspomnianej IT za jedyne €2.

Wstęp na ścieżkę wiodącą przez wąwóz w górę strumienia La Diosaz kosztuje €5, co nie jest to zbyt wygórowaną ceną za przywilej podziwiania licznych kaskad i wodospadów biegnących wśród skalistych klifów. Ilość wody w strumieniu regulowana jest przez EDF (francuskiego dostawcę energii), będącego właścicielem znajdującej się kilometry w górę rzeki tamą Bajulaz, toteż najlepiej odwiedzić to miejsce w lipcu albo czerwcu, kiedy nurt jest w pełni naturalny. W innych miesiącach EDF otwiera tamę tylko w określonych godzinach, ale chyba nie bardzo trzyma się rozkładu, ponieważ podczas moich odwiedzin o wspomnianej w przewodniku godzinie, ani nawet ponad pół godziny później ilość wody się nie zmieniła.

W drodze powrotnej przez malownicze, alpejskie wioski zatrzymałem się na przekąskę w lokalnej restauracji L’Arve, gdzie używając mojego mocno ograniczonego zasobu francuskich słów, udało mi się zamówić talerz francuskich specjałów na zimno.

Nadszedł długo oczekiwany dzień kiedy pogoda i jej prognozy wyglądały na tyle dobrze, żeby skorzystać z najbardziej osławionej atrakcji regionu, a być może i całych Alp. Chodzi tutaj o najwyższą kolejkę linową w Europie, wjeżdżającej jeszcze nie na dach Europy, czyli Mont Blanc, ale przynajmniej na jego strych, bo na wysokość 3777m., nieco poniżej szczytu „Iglicy Południa” czyli Aiguille du Midi (3842 m.).

Impreza nie należy do najtańszych, bo za dwudziestominutową podróż w dwie strony należy zapłacić €50, jednak emocje które sobie kupujemy są warte każdego centa. Będąca jeszcze w budowie stacja kolejki pomyślana jest na ilość pasażerów proporcjonalna do jego kalibru. Jako, że Chamonix odwiedziłem poza sezonem, nie była wypełniona nawet w 10% pomimo wyśmienitej pogody, także długo nie trzeba było czekać na wagonik zabierający wszystkich na szczyt. Chodzą plotki, że w sezonie czeka się nawet 2 godziny.

Pierwszy etap podróży to wjazd na leżący na 2207m. płaskowyż Plan de l'Aiguille gdzie można przesiąść się do wagonika wjeżdżającego na szczyt góry, albo zrelaksować się w pobliskiej kawiarni i pozachwycać się widokiem będącymi jedynie przedsmakiem tego co czeka nas na szczycie. Okulary przeciwsłoneczne, najlepiej model “spawacz” Prady, są niezbędne już na tym etapie, bo światło odbijane przez śnieg jest bardzo silne, nawet przy pochmurnej pogodzie. Przy odrobinie szczęścia możemy poobserwować grupki świstaków, rezydujących w tej okolicy.

Po przesiadce czeka nas bardziej emocjonująca część podrózy, czyli wjazd (prawie) na szczyt “Igły”. Od pewnego momentu kąt podchodzenia robi się duży, że przestaje to przypominać podróż kolejką linową a staje się jazdą windą. Skok adrenaliny spowodowany wysokością, bujaniem oraz bliskością skalistej ściany gory da się jednak zagłuzyć nierealnymi wręcz, alpejskimi widokami. Wjazd trwa niecałe 10 minut, chociaż dla niektórych może to być najdłuższa podróż w życiu, pomocne w jej przetrwaniu może być coraz bardziej rozrzedzone powietrze, które skutkuje wrażeniem bycia na lekkim haju.

Stacja końcowa Aiguille du Midi robi ogromna wrażenie swoim rozmachem. Nie jest to jedynie przystanek dla kolejek z tarasem widokowym, a cały, ogromny kompleks z restauracją, sklepami, balkonami na różnych wysokościach, muzeum alpinizmu a wszystko to połączone jest tunelami wykutymi skale i lodzie.

Na schodzenie wszystkich balkonów i tarasów potrzebowałem około dwóch godzin, aczkolwiek nie jestem pewien czy udało mi się zaliczyć wszystkie z nich. Nie radzę przemieszczać się po kompleksie za szybko, bo zmniejszona ilość tlenu w powietrzu może dać o sobie znać, nawet w przypadku silnego organizmu (to o mnie). Szczególnie wyraźnie czuć to na schodach.

Nie wolno zapominać o centralnym punkcie obiektu, czyli o ścisłym szczycie Aiguille du Midi. Aby na niego dotrzeć, musimy wspiąć się następne 65m, tym razem prawdziwą windą. Stąd rozpościera się niepowtarzalny widok na dolinę Chamonix, jednak o wiele większymi obiektami pożądania dla turystów są alpejskie czterotysięczniki, a między nimi Mont Blanc. Według prognozy pogody, na szczycie można było się spodziewać temperatury pomiędzy -3 a -20 st C., także czapki, rękawiczki i inne zimowe rekwizyty poszły w ruch zaraz po opuszczeniu windy Okazało się to zupełnie niepotrzebne, bo w pełnym słońcu kompletnie nie czuć zimna.

Gdy zmęczenie da już o sobie znać, możemy udać się do będącej częścią kompleksu kawiarni i restauracji po świeżą dawkę kalorii. Ja skusiłem się na moją ulubioną pomidorówkę, będącą wtedy zupą dnia. Z całym szacunkiem do kuchni francuskiej, muszę z przykrością stwierdzić, że to co mi podano, było profanacją dobrego imienia zupy pomidorowej...

Podpierając się listą najpopularniejszych szlaków Chamonix, zaplanowałem pieszą wycieczkę, biorącą swój początek prawie przy granicy francusko-szwajcarskiej, w wiosce Vallorcine. Trasa miała biec przez przełęcz Montets (Col des Montets) leżącą drodze z Chamonix do Szwajcarii, Park Narodowy Aiguilles Rouges, oraz przez wspomniany wcześniej Mały Północny Balkon.

Do Vallorcine z Chamonix jest około 15 km, toteż aby się tam dostać musiałem skorzystać z autokaru zastępującego tymczasowo pociągi. Wioska nie tętniła tego dnia życiem, poza pracownikami budowlanymi, remontującymi linię kolejową nie dało się w niej spotkać żywej duszy, nawet lokalna kawiarnia była zamknięta na cztery spusty. Jednak nie ma się czemu dziwić, bo rzecz miała miejsce poza sezonem. Niezwłocznie wstąpiłem na szlak, wiodący w kierunku Col des Montets, moim punktem odniesienia była, nie chcąca zniknąć z widoku, góra Aiguille de Mesure. Nie wyróżnia się ona wysokością, wśród lokalnych gigantów, bo mierzy zaledwie 2812 m., w kadrze jednak wygląda imponująco.

Pierwsze kilometry trasy można nazwać raczej relaksującym spacerem, gdyż szlak wiedzie przez alpejskie łąki i pastwiska i nie obfituje w zbyt gwałtowne podejścia. Na początku nie jest ona zbyt ekscytująca, bo wiedzie raczej przez rzadko bo rzadko, ale zabudowany teren. Ciekawiej robi się za wioską Buet, przyroda staje się wtedy bardziej dzika i malownicza, prawdopodobnie dlatego że mniej więcej w tym miejscu przebiega granica Parku Narodowego Aiguilles Rouges, czyli po polsku Czerwone Wzgórza (a dosłownie Igły), od ich koloru o poranku.

Przy wejściu na szlak prowadzący na „Czerwone Wzgórza” znajduje się budynek Informacji Turystycznej z toaletami i kawiarnią. Toalety są wyposażone w sedes w typ „narciarz”, co budziło niemałą konsternację na twarzach niemieckich turystów odwiedzających przybytek.

Podążając dalej szlakiem wiodącym wzdłuż doliny jesteśmy w towarzystwie gwarantującym naprawdę spektakularne widoki. Po prawej stronie rozciągają się przypominające mieniące się bogatą paletą barw Aiguilles Rouges, po lewej zaś i przed nami mamy pokryte śniegiem, imponujące szczyty należące do masywu Mont Blanc.

Kilka kilometrów dalej na południe, w okolicach miasta Argentiere szlak wchodzi w las i łączy się z Małym Północnym Balkonem (Petit Balcon Nord), biegnącym na wysokości około 1200m., aż do wioski Le Bois, gdzie czeka nas zejście stromą ścieżką prawie 200 m w dół doliny w okolice wioski Les Tines. Pierwotny plan zakładał dojechanie z wioski autobusem, ale jako że trasa okazała się o wiele mniej wymagająca niż przewidywałem, udało mi się wrócić do Chamonix na własnych nogach.

Kolejny dzień pobytu w Chamonix planowałem przeznaczyć na odpoczynek. W tym celu udałem się spacerkiem w dół doliny, aby popiknikować nad jeziorkami Gaillands w pobliżu Les Bossons, które wcześniej dojrzałem z okien autobusu. Atmosfera w tym miejscu, pomimo sąsiedztwa pełnego dzieci parku linowego i ściany do wspinaczki, była bardzo relaksująca, co pozwoliło mi ekspresowo zregenerować siły po trudach dnia poprzedniego i… aby się nie zanudzić, postanowiłem udać się ponownie na spacer w góry.

Bez konkretnie obranego celu kontynuowałem wędrówkę w dół doliny, ścieżką biegnąca wzdłuż rzeki Arve. Mniej więcej na poziomie wioski Les Houches droga rozwidlała się, także zostałem zmuszony do podjęcia decyzji co do dalszego przebiegu wędrówki. Po przeanalizowaniu drogowskazów, droga w górę, wydała mi się bardziej interesująca, ze względu na intrygujące miejsce kryjące się pod nazwą Christ Roi. Początkowo szlak biegł szeroką leśną drogą, by po około 10 minutach gwałtownie się zwężyć i piąć ostro w górę. Obeszło się bez zbędnych przystanków i przygód, strach jednak pomyśleć jak wyglądałaby wspinaczka w nieco deszczowej pogodzie.

Po około 40 minutach zagadka Christ Roi została rozwiązana. Ścieżka okazała się prowadzić do zbudowanej w 1934 r. statui Chrystusa, wysokiej na 25 m., a zaledwie 8 m. niższej od rekordzisty świata ze Świebodzina. Francuska wersja wg mnie bardziej zasługuje na podziw, bo i teren mieli o wiele trudniejszy do budowy, i technologia budowlana w tamtych czasach była o wiele mniej zaawansowana.

Dzień był jeszcze młody, a pogoda dopisywała, więc po krótkim odpoczynku przy stoliku w sąsiedztwie dwudziestopięciometrowego Chrystusa Króla i pozachwycaniu się pięknym widokiem na Les Houches i Lodowiec Bossons, kontynuowałem wspinaczkę, tym razem celem było miejsce kryjące się pod nazwą Parc de Merlet.

Górskie ścieżki były jeszcze bardziej strome i zarośnięte, więc swoje trzeba było wypocić, ale po około 30 minutach, za kolejnym podejściem, ku mojemu zdziwieniu, krył się potężny parking dla autokarów. 6-ty zmysł podpowiadał mi, że muszę być w pobliżu jakiejś atrakcji turystycznej. Podążając drogą, tym razem asfaltową, po następnych 30 minutach dotarłem wreszcie do jakiejś bramy, za przejście której trzeba było zapłacić 6€. Szczęśliwie miałem trochę gotówki ze sobą, toteż pozwoliłem sobie na jej przekroczenie, orientując się tylko z grubsza czego się za nią spodziewać.

Tajemniczy Parc de Merlet okazał się zamkniętym rezerwatem dla dzikich zwierząt zamieszkujących w tej części alp, zbudowanym na płaskowyżu. Chodząc jego ścieżkami możemy sobie pozwolić na spotkanie oko w oko z koziorożcami, jeleniami, danielami świstakami i… lamami (te prawdopodobnie jedynie gościnnie, bo nie słyszałem o żadnej ich alpejskiej odmianie). Nawet jeżeli kogoś nie interesuje alpejska fauna, warto zapłacić to kilka euro za niesamowite widoki doliny i leżącego po przeciwnej stronie masywu Mont Blanc.

Po około godzinie przechadzania się po parku, Małym Południowym Balkonem udałem się w drogę powrotną do Chamonix. W drodze powrotnej zmęczenie dawało znać o sobie dlatego tempo narzuciłem sobie raczej relaksujące, a wędrówkę okrasiłem przystankiem na napoje chłodzące.

Kolejny dzień, kolejna alpejska atrakcja doliny Chamonix do zobaczenia. Tym razem zaplanowałem sobie wjazd na wysokość 1913 metrów w celu odwiedzenie okolic lodowca nazwanego Morzem Lodu (La Mer De Glace).

Niestety podczas kupowania biletu, spotkało mnie małe rozczarowanie, bo zostałem poinformowany, że niestety nie będzie możliwe odwiedzenie jaskiń wykutych w lodowcu, które były w renowacji i złośliwie otwierały się dopiero w dzień mojego wyjazdu. Taki drobiazg nie mógł jednak zrujnować całej radości z wjazdu.

Podroż odbywa się pociągiem, który na oko wydaje się pamiętać lata 50-te poprzednio stulecia, 70-te w najlepszym wypadku. Maszyna jednak, była w dobrym stanie wizualnym (brak rdzy i świeża, czerwona farba) jak i technicznym (dojechałem do stacji końcowej bez przygód). Wjazd trwa około 20 minut i jest dosyć emocjonującym doświadczeniem, może nie tak jak wjazd na Aiguille du Midi, jednak przez większość czasu pociąg jedzie skrajem przepaści, także adrenalina może skoczyć, szczególnie podczas przyspieszania. Oczywiście da się to stłumić widokami doliny i gór leżących po przeciwnej stronie doliny.

Jak wspomniałem wcześniej zabytek francuskiej myśli technicznej do stacji końcowej Montenvers dotarł szczęśliwie, jednak ja nieszczęśliwie zostałem zamknięty na peronie grzebiąc się z robieniem zdjęć temu okazowi.  Jako że nie udało mi się namierzyć nikogo z obsługi musiałem przeskoczyć płot w stylu nie gorszym niż jeden z byłych prezydentów.

Po drugiej stronie płotu czekał na mnie długi na 12 km i głęboki na 200 metrów najdłuższy lodowiec Francji. Spotkanie nieco szokujące, aż nie chce się wierzyć że ten cały biały „język”, na tle którego ludzie wydają się być mniejsi od mrówek jest lodem. Nawet samoloty i helikoptery przelatujące nad nim od czasu do czasu wydawały się być rozmiaru muchy. Pogoda tego dnia dopisywała, więc spocząłem przy stoliku w kawiarni i popijając piwo przynajmniej godzinę napawałem się widokami i słońcem.

Niestety była to jedyna atrakcja tego kalibru na Montenvers. Lodowcowe jaskinie były niestety zamknięte, a wystawa kryształów oraz tzw. Glaciorium z prezentacjami i ciekawostkami dotyczącymi lodowców, pomimo że interesujące nie miały szans zrobić porównywalnego wrażenia.

Lodowców nigdy za wiele, dlatego ostatni dzień w Chamonix przeznaczyłem na odwiedzenie okolic Lodowca Bossons. Nie jest on tak potężny, ani popularny jak Mer de Glace, jego długość to niecałe 8 km., głębokość 100 metrów, jednak ma tą zaletę że spokojnie można do niego dojść na piechotę z Chamonix. Istnieje także opcja dla leniwych, ale działająca jedynie pomiędzy 15 czerwca a 15 września, w postaci wyciągu z wioski Les Bossons.

Szlak zaczyna się przy stacji Aiguille du Midi i wiedzie dosyć szeroką drogą, ale mimo to odrobinę się pogubiłem, bo akurat w tym kierunku zabrakło drogowskazów, a mapa z IT okazała się być wybrakowana. Co prawda okrężną drogą, ale udało mi się powrócić na szlak prowadzący we właściwym kierunku. Większość trasy wiedzie przez las, przecina ona kilka górskich potoków oraz, co może stanowić dodatkową atrakcję, tereny przy wjeździe do Tunelu Mont Blanc, prowadzącym do Włoch.

Oczywiście ponownie czekały na mnie oszałamiające widoki alpejskich szczytów, tym razem z puli Aiguilles Rouges. Do punktu widokowego przy lodowcu dotarłem po jakiś dwóch godzinach, był jednak pewien niedosyt bo stamtąd widoczny było jedynie czoło lodowca. Próbowałem wspiąć się nieco wyżej, ale nie udało mi się dotrzeć do miejsca w którym mógłbym zobaczyć nieco więcej. Doświadczyłem jednak bliskiego spotkania z koziorożcem, na szczęście nie próbował on testować na mnie swojego poroża.