Podróż Szlak Orlich Gniazd

Dzień 2. Zwiedzanie Ojcowa i okolic.

Ojców. Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z 1370 roku. Rozwinęła się ona z osady powstałej przy zamku. Od XIX wieku następowała zmiana charakteru miejscowości z letniskowej na uzdrowiskową. Działalność uzdrowiska datuje się od roku 1855, już kilka lat później liczne starcia podczas powstania styczniowego w znacznym stopniu spustoszyły wieś. Podczas naprawy zniszczeń powstały znane ośrodki wczasowe Pod Łokietkiem, Goplana, Pod Kazimierzem oraz park zdrojowy. Przez dziesięciolecia aż do chwili obecnej pozostał raczej miejscowością turystyczną. Atrakcje to m.in.

- muzeum Ojcowskiego Parku Narodowego w budynku dawnego hotelu Pod Łokietkiem z 1860 roku oraz Pod Kazimierzem z 1885 roku

- dawny park zdrojowy z końca XIX wieku  

- muzeum etnograficzne PTTK w willi Bazar Warszawski

- Kaplica "Na Wodzie"

- Jaskinia Ciemna i Jaskinia Łokietka.

Całodzienna wycieczka po okolicy. Zwiedziłem Jaskinię Ciemną, potem czarnym szlakiem rowerowym do Murowni.

Jaskinia Ciemna o łącznej długości korytarzy 186 m mieści się na Górze Koronnej. Jest to fragment istniejącego kiedyś systemu podziemnych korytarzy (230 m), na który składały się: dzisiejsza jaskinia, znajdujący się na prawo od niej Tunel, a dalej tzw. Ogrojec przechodzący w Oborzysko Wielkie oraz odbiegająca od niego jaskinia W Leszczynie. Jest to jedna z najstarszych siedzib człowieka w Polsce (120-115 tys. lat p.n.e.), wykorzystywana jeszcze w średniowieczu. Dziedziniec przed jaskinią oraz Ogrojec powstały poprzez zawalenie się stropu jaskini przed epoką lodową. Jaskinia zaczyna się ogromną komorą wstępną, największą ze znanych na całej Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej (90x20 m), która przechodzi dalej w zwężający się korytarz. Dno jaskini wyścielone jest grubym na 8 m. namuliskiem, występują niewielkie stalagmity. W końcowym korytarzu, na stropie rozwinięte są półkoliste zagłębienia tzw. kotły wirowe. Temperatura powietrza w jaskini wynosi ok. 7°C, a wilgotność ok. 95%. Szata naciekowa jaskini nie prezentuje się, niestety zbyt okazale, gdyż została zniszczona w XIX w. oraz przez współczesnych wandali, kiedy jaskinia była jeszcze ogólnodostępna. Zimują tutaj także nieliczne nietoperze (nocki duże i podkowce małe).

Kawałek drogą do Białego Kościoła, następnie ruin zamku rycerskiego. Kościół parafialny pw. św. Mikołaja z 1877, murowany jednonawowy, zbudowany w stylu eklektycznym, głównie neogotyckim. Na ołtarzu głównym umieszczony jest obraz Matki Boskiej Śnieżnej pochodzący z XVII wieku. Pozostałości zamku z początku XIV wieku, usytuowane na Skale Zamczysko. Zamek należący do rycerskiego rodu Syrokomlów był użytkowany dość krótko. W połowie XIV wieku został opuszczony, prawdopodobnie z powodu wzniesienia siedziby rodowej w Korzkwi lub uszkodzenia spowodowanego przez obsunięcie się narożnika murów. W latach 1993-1994 przeprowadzono tu badania archeologiczne, które pozwoliły zrekonstruować częściowo zarys budowli.

Teraz czarnym szlakiem do Jaskini Wierzchowskiej Górnej.

Jaskinia Wierzchowska Górna jest największą ze znanych jaskiń na obszarze krakowskim, a drugą na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Łączna długość jej korytarzy wynosi 975 m, a Hala Wielka Dolna jest jedną z największych komór na Jurze. Leży w górnym odcinku Doliny Kluczwody, na lewym zboczu, w masywie skalnym Berdo. Posiada trzy otwory wejściowe, skomplikowany system korytarzy i komór. Dwa z otworów znajdują się ok. 10 m nad dnem doliny, a trzeci kilkanaście metrów wyżej. Pierwsza wzmianka o grocie pochodzi z 1853 r., a w II poł. XIX w. miały miejsce liczne badania archeologiczne prowadzone przez Jana Zawiszę (1871-73) i Gotfryda Ossowskiego (1884-86). Znaleziono m.in. kości niedźwiedzia, lwa, hieny i renifera jaskiniowego oraz ślady pobytu człowieka (neolit).

Przez Bębło czerwonym szlakiem rowerowym do Jaskini Nietoperzowej.

Jaskinia Nietoperzowa znajduje się w gminie Jerzmanowice-Przeginia. Zwana była także Jerzmanowicką, Księżą lub Białą. Nazwa jaskini pochodzi od znalezionych szczątków kopalnych i współcześnie żyjących nietoperzy. Jaskinia usytuowana jest w grupie skał górnej części Doliny Będkowskiej. Położona 447m n.p.m. ma 306m długości. Jest jedną z największych jaskiń Jury Krakowskiej. Z punktu widzenia archeologicznego Jaskinia Nietoperzowa znana jest przede wszystkim jako stanowisko górnopaleolityczne datowane na 38 000 lat wstecz, będące obozowiskiem łowców niedźwiedzia jaskiniowego. Łowcy jerzmanowscy byli przedstawicielami grup ludzkich, określanych już jako  - człowiek myślący. Byli twórcami odkrytych tu m.in. krzemiennych grotów i oszczepów. W trakcie wykopalisk natrafiono także na fragmenty naczyń glinianych, narzędzia kamienne, krzemienne oraz kości pozostawione przez grupy ludzkie, odwiedzające jaskinię w następnych epokach - od neolitu do średniowiecza (od 4500 p.n.e. do XIII w. naszej ery). W poziomach archeologicznych jaskini odkryto również kości i zęby zwierzęce, głównie niedźwiedzia (4000 kłów), jak też hieny jaskiniowej, lwa jaskiniowego, borsuka, mamuta, żubra pierwotnego, nosorożca włochatego, renifera, konia oraz drobnych gryzoni, ptaków i ryb.

A teraz przez Czajowice powrót do Ojcowa.

Dzień 3. Ojców – Olkusz.

Poranek godz 7.30 ruszam do Olkusza przez Pieskową Skałę.

Po drodze Grodzisko. Grodzisko nadał Bolesław Wstydliwy, wraz ze Skałą i okolicznymi wioskami swojej siostrze, która w 1252 r. wstąpiła do zakonu klarysek przeniesionego w roku 1262 z Zawichostu do Skały lub w jej okolice, a następnie w 1320 do Krakowa. Kościół p.w. Wniebowzięcia NMP i bł. Salomei stojący dziś na Długiej Skale, zwanej "Kamieniem" został wybudowany w latach 1677-91 w stylu barokowym przez x. Sebastiana Piskorskiego w związku z toczącym się procesem beatyfikacyjnym Salomei (1211-68) - przełożonej klasztoru.
Ołtarz główny, przeniesiony tu z innego kościoła, wykonany jest z marmuru, sklepienie kolebkowe w stiuku. Do zachodniej ściany kościoła przylega "Grota Ogrodu Getsemańskiego". Przed kościołem stoi wybudowany w XVII w. dom prebendarza oraz kolumna z zegarem cieniowym i posągiem św. Klary. Całość zespołu otoczona jest ceglanym murem z posągami św. Jadwigi, Henryka Brodatego (obecnie wewnątrz kościoła), Bolesława Wstydliwego, św. Kingi oraz Kolomana (króla węgierskiego - męża Salomei). Za kościołem znajduje się granitowy obelisk na grzbiecie słonia (z 1686 r.), dawniej fontanna (z trąby słonia tryskała woda), wzorowany na rzymskim, stojącym przed kościołem Santa Maria Sopra Minerwa i grotki modlitewne (domki modlitwy - św. Marii Magdaleny, Zaśnięcia NMP i św. Jana Chrzciciela). Niżej możemy zobaczyć pustelnię bł. Salomei z zachowanym ołtarzykiem i kamiennym łóżkiem bł. Salomei.

Pieskowa Skała – osada na terenie wsi Sułoszowa. Zamek Pieskowa Skała. Ta średniowieczna fortalicja z XIV w. położona jest w środkowej części Doliny Kluczwody na skale zwanej Zamczysko lub Zamkowej Skale. Na początku XIV w. wg obecnej wiedzy przypuszcza się, że powstał zamek należący do rycerskiego rodu Syrokomlów. Główną funkcja tego obiektu była funkcja obronna. W celu umocnienia fortalicji wykorzystane zostały naturalne warunki obronne terenu. Na szczycie wysokiej wapiennej skały wybudowano kamienny mur obronny o grubości 1,2-1,3 metra zamykający murowane założenie na nieregularnym planie zbliżonym do prostokąta o wymiarach 20x15 metrów. W północno-wschodniej części tak powstałego zamku górnego wznosiła się prostokątna wieża o szacowanej wysokości sięgającej 3 kondygnacji. Kamienna zabudowa mieszkalna stykała się z murem biegnącym wschodnią krawędzią skały. Ze względu na niewielką ilość miejsca otoczonego murem skrzydło mieszkalne było stosunkowo wąskie. Pozostałe zabudowania istniejące tu prawdopodobnie były wykonane z drewna w związku z czym nie pozostał po nich żaden ślad. Wierzchołek skały na której wzniesiono zamek był nierówny w wyniku czego dziedziniec znajdujący się na zachód od skrzydła mieszkalnego był naturalnie podzielony na część wyższą - północną i niższą - południową, pomiędzy którymi przemieszczano się po wykutych w skale schodach. Wjazd do zamku górnego znajdował się po stronie wschodniej przy skrzydle mieszkalnym i wprowadzał wprost na południowy dziedziniec. Ze względu na duże walory obronne miejsca lokalizacji zamku górnego jedynie na wschód od skały z zamkiem wykonano dodatkowe umocnienia w postaci ziemnego wału i suchej fosy, które otaczały obszar majdanu gospodarczego zwanego również zamkiem dolnym. Obecnie w wyniku prowadzonych prac archeologicznych z lat 1993-94 można obejrzeć pozostałości murów przyziemia pokazujące całe założenie. Do zamku przylega park krajobrazowy. W pobliżu stoi wapienna skała zwana Maczugą Herkulesa, Czarcią Skałą lub Sokolicą. Zamek był tłem do zdjęć filmów:

"Zacne grzechy",

"Stawka większa niż życie" ,

"Liść Dębu",

"Janosik",

"Pierścień i róża", 

"Ogniem i mieczem",

W poniedziałki można zwiedzać tylko dziedziniec Zamku.

Sułoszowa – wieś w gminie Sułoszowa. Sułoszowa jest jedną z najdłuższych w Polsce ulicówek – rozciąga się na długości ok. 9 km.  Do dziś zachowało się w niej kilka starych zagród.. Kościół parafialny pierwotnie wzmiankowany w 1325-1327. Obecny murowany w latach 1933-1939, pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa. Kościół filialny pw. NMP Królowej Polski w Sułoszowej III, zbudowany w latach 1984-1989.

Olkusz - miasto położone na zachodnich rubieżach Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej nad rzeką Babą. Jeden z ośrodków górnictwa rud cynkowo-ołowiowych w Polsce (kopalnia Olkusz – Pomorzany, nieopodal w Bukownie Zakłady Górniczo-Hutnicze "Bolesław"), fabryka naczyń Emalia SA, fabryka wentylatorów OWENT. Zabytki: Bazylika św. Andrzeja – kościół halowy z malowidłami ściennymi i organami renesansowymi z lat 1612-1623 (jedne z najstarszych w Europie organów, zachowanych w stopniu bliskim oryginalnemu), Muzeum Pożarnictwa Ziemi Olkuskiej,  Muzeum Wody, które mieści w budynku Stacji Uzdatniania Wody, Muzeum Afrykanistyczne - jedyne tego typu w Polsce, baszta wraz z odrestaurowanym fragmentem muru obronnego.

Dzień 4. Olkusz – Domaniewice.

Rabsztyn - wieś w gminie Olkusz. W miejscowości znajdują się ruiny zamku. Właścicielem zamku był tu Spytko II. Ruiny zamku w Rabsztynie pojawiły się w filmie - Karol. Człowiek, który został papieżem. Na zamku odbywa się wiele imprez. Można tu obejrzeć turnieje rycerskie, które odbywają się co rok. Zamek jest obecnie remontowany, odbudowywana jest wieża strażnicza i brama główna..

Januszkowa Góra – wzniesienie na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej o wysokości 449 m n.p.m. Położone jest w gminie Olkusz na terenie wsi Podlesie. Kilkanaście metrów poniżej szczytu znajduje się wejście do jaskini Januszkowa Szczelina, odkrytej w 1970 roku, uznawanej za jedną z najgłębszych na terenie wyżyny.

Jaroszowiec – wieś w gminie Klucze. Jest to wieś przemysłowa z XIX wieku położona niedaleko Olkusza. Według legendy nazwa Jaroszowiec wywodzi się od gajowego Jarosza, który wypasał tu owce. Na początku XIX wieku działała tu kopalnia rud żelaza, a od końca tegoż wieku także cementownia, którą zamknięto w czasach wielkiego kryzysu. W 1913 wybudowano dworzec kolejowy noszący wówczas nazwę Rabsztyn, który to znajduje się w połowie drogi kolejowej między Jaroszowcem a Olkuszem. W 1959r. rozpoczęto budowę Huty Szkła Walcowanego, która rozpoczęła produkcję w sierpniu 1961. Przy zakładach wybudowano osiedle mieszkaniowe oraz dom kultury, basen, przedszkole i ośrodek zdrowia, później wybudowano także szkołę podstawową, która obecnie nosi imię Orła Białego.W Jaroszowcu zachowało się kilka zabytków przemysłowych i budynków. Są to m.in. XIX-wieczna willa dyrektora oraz cztery kamienice. W okolicach Jaroszowca znajduje się kilka jaskiń (Jaskinia Twarda, Błotna, Jaroszowiecka, Lodowa, Szczelina Jaroszowiecka) oraz wzgórza zwieńczone ostańcami. Na północ od osady są to Góra Stołowa i Góra Bukowa, na zachód Góra Schodowa i Góra Cykieska, a od południa Góra Zamczysko.

Cieślin.  Wywodzi się od nazwy osobowej - Cieśla. W 1918 r. Cieślin został niezależną parafią, przy której wzniesiono murowany kościół. Tak Cieślin opisał w latach 30 ks. Wiśniewski. " Hodowano tu dawniej jedwabniki, potem Niemcy zakupili wielkie lasy tutejsze, postawili tartak, wielki komin, u stóp wzgórza wycięli najpiękniejsze drzewa, ogołocili okolicę z jej ozdoby i bogactwa.

Bydlin – wieś z XII wieku w gminie Klucze. W miejscowości znajdują się ruiny zamku, kościół rzymskokatolicki oraz Sala Królestwa ok. 50 miejscowych Świadków Jehowy. Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1120 r. W 1388 na wzgórzu za wsią został wzniesiony obronny zamek. Zamek został w późniejszym czasie przebudowany przez Bonerów na kościół katolicki. Ok. 1520 roku Jan Firlej, zagorzały arianin zamienił go na zbór, natomiast jego syn Mikołaj przywrócił mu charakter świątyni katolickiej i nadał mu wezwanie Świętego Krzyża. W 1655 kościół został spalony przez Szwedów. Odbudowany 80 lat później, w XVIII wieku był wielokrotnie dewastowany i grabiony przez wojska przyszłych zaborców; pod koniec tego stulecia został ostatecznie opuszczony. 15 listopada 1914 na polach wokół wsi doszło do bitwy między IV i VI batalionem piechoty I Brygady Legionów polskich ubezpieczanych przez artylerię a wojska rosyjskimi (bitwa pod Krzywopłotami). Polegli tu legioniści spoczywają w zbiorowej mogile na bydlińskim cmentarzu pod siedmiometrowym kamiennym krzyżem. Każdego roku 11 listopada odbywają się tu uroczystości z okazji Święta Niepodległości udziałem wysokich urzędników państwowych. Przy drodze do ruin, która zaczyna się po drugiej stronie drogi przy bramie cmentarza widnieją jeszcze linie polskich okopów niedaleko szczytu wzgórza.

Zaczęło padać więc idę do Domaniewic do Stacji Turystycznej.

Dzień 5. Domaniewice - Ogrodzieniec.

Rano wracam na szlak.

Zegarowe Skały - grupa skał wapiennych, pomiędzy wsiami Smoleń a Złożeniec w gminie Pilica. Najwyższa ze skał - Grodzisko Pańskie - ma wysokość ok. 480 m n.p.m. Na jej wierzchołku znajduje się platforma widokowa. W obrębie skał znajdują się jaskinie: Jaskinia Zegarowa (Zegar), Jaskinia Jasna oraz Jaskinia na Biśniku. Według historyków ok. XIII-XIV wieku w obrębie skał istniał gród, którego mieszkańcy trudnili się metalurgią, kowalnictwem i rogownictwem, co potwierdzają znaleziska; gród ten miał zostać zniszczony w wyniku pożaru. Natomiast w XVII wieku działała tu nielegalna mennica. Nazwa Skał ma pochodzić od zegara lub dzwonu, którego bicie słychać w wigilię Bożego Narodzenia oraz w Noc Świętojańską w Jaskini Zegarowej.

Smoleń - wieś w gminie Pilica. W miejscowości na terenie rezerwatu przyrody Smoleń znajdują się ruiny gotyckiego zamku Pileckich z XIV w. Zamek został zniszczony w XVII w. przez Szwedów. Współcześnie zachowały się mury obronne zamków dolnych z dwiema bramami, mury zamku górnego oraz wieża zamku górnego do wysokości 16 m. Ze znajdujących się dolnych zamkach domów zachowały się wyłącznie elementy przyziemia.

Pilica. Od początków swojego istnienia Pilica należała do Małopolski. Prawdopodobna data otrzymania praw miejskich to 1393 r. Rezydencja właścicieli Pilicy - średniowieczny, a potem renesansowy zamek Pilica - pierwotnie znajdowała się w pobliskim Smoleniu. W początku XVII wieku powstała nowsza warowna siedziba położona w pobliżu miasta, rozbudowana następnie do potężnej nizinnej twierdzy bastionowej. Została ona stosunkowo łatwo zajęta przez Szwedów, którzy jednak rychło zostali zmuszeni do jej opuszczenia. Wycofując się, Szwedzi spalili miasto oraz stary zamek, który od tego momentu zaczął obracać się w ruinę. Drugi raz - na znacznie dłużej - Szwedzi zajęli zamek pilicki w czasie Wojny Północnej. Zabytki: Zabytkowy XVII-wieczny zamek z parkiem i murami obronnymi,  Kościół parafialny św. Jana Chrzciciela, Sanktuarium Matki Bożej Śnieżnej – Opiekunki Rodzin, Klasztor oo. Augustianów – obecnie w ruinie,  Kościół szpitalny św. Jerzego. Historyczny drewniany kościół św. apostołów Piotra i Pawła na wzgórzu św. Piotra spalony przez niemieckich narodowych socjalistów pod koniec II. wojny światowej w 1945 roku. Obecny kościół stanowią wykonane z drewna ołtarz, ogrodzenie i dzwonnica oraz murowana zakrystia, która jako jedyna ocalała z pożaru w 1945 roku. Tylko raz w roku – w święto patronów kościoła 29 czerwca – odprawiane są tu pod gołym niebem Msze Święte. Również raz do roku – w Wielki Piątek – ma tutaj swój początek nabożeństwo drogi krzyżowej, które kończy się w kościele św. Jana Chrzciciela.

Góra Janowskiego lub Góra Zamkowa - najwyższe wzniesienie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej o wysokości 516 m n.p.m. Ze szczytu roztacza się widok na okoliczny Zamek Ogrodzieniec. Nazwa góry związana jest z osobą Aleksandra Janowskiego, jednego z założycieli Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego. On to uratował w 1905 roku od kompletnego zniszczenia, znajdujące się na północnych stokach góry ruiny zamku Ogrodzieniec.

Zamek Ogrodzieniec - ruiny średniowiecznego zamku leżącego w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej wzniesionego w XIV-XV wieku przez ród Włodków Sulimczyków, później przebudowywanego. Ruiny leżą na "Szlaku Orlich Gniazd", są udostępnione do zwiedzania. Ze względu na swoją nazwę, większość turystów błędnie twierdzi, iż jest on położony w miejscowości Ogrodzieniec. Naprawdę znajduje się w Podzamczu, około 2 km na wschód od Ogrodzieńca.

W okolicy Podzamcza znajdują się liczne skałki wapienne, cieszące się dużą popularnością wśród wspinaczy. W sąsiedztwie zamku znajduje się rejon skalny nazywany Prawym Podzamczem, gromadzący kilkanaście imponujących ostańców z dużym nagromadzeniem dróg o wysokim stopniu trudności. Skały znajdujące się po przeciwnej stronie drogi bywają nazywane Lewym Podzamczem. Znajduje się tu niewielka skała o nazwie Suchy Połeć oraz oferujący kilkadziesiąt dróg na kilku ostańcach i wysokim na 30 metrów murze skalnym rejon Góry Birów. Podzamcze słynie również z innych atrakcji turystycznych, w tym corocznego turnieju rycerskiego. Na terenie wsi znajduje się także sanktuarium Matki Bożej Skałkowej.

Dzień 6. Podzamcze – Mirów.

Rano wybrałem się do Ogrodzieńca.

Idąc ścieżką przez las docieramy do podnóża Góry Birów. Zalety ukształtowania terenu w tej okolicy ludzie docenili już 30 tysięcy lat temu. W jaskiniach okalających wniesienie znaleziono resztki obozowisk myśliwych, którzy polowali tutaj na renifery, nosorożce włochate, czy niedźwiedzie jaskiniowe. Wśród okolicznych lasów można znaleźć kurhany - miejsca pochówku zamieszkujących te okolice ludzi.W II i III tysiącleciu p.n.e szczyt góry oraz jej podnóże zasiedlali ludzie, którzy w swoich warsztatach potrafili wykonywać proste narzędzia - krzemienne siekiery, strzały i tym podobne. Istniała tu również osada rolnicza. Ludność ta żyła w tym miejscu przez setki lat, aż do zniszczenia okolicznych osad przez Scytów. Na przełomie IV i V wieku n.e osiedliły się tu plemiona germańskie, prawdopodobnie Wandalowie. W VII wieku wróciły na Górę Birów plemiona słowiańskie, oni to właśnie stworzyli u podnóża góry cmentarzysko kurhanowe. Prawdopodobnie na przełomie XIII i XIV wieku szczyt góry został ufortyfikowany. Warowny gród strzegł granicy ze Śląskiem, który należał wtedy do Czech. Warownia była zbudowana z drewna wzmacnianego kamieniem. Podczas wojen polsko - czeskich w XIV wieku została spalona i już nie została odbudowana. Rolę zamku na Górze Birów przejął zbudowany pod koniec XIV wieku zamek w Podzamczu. Obecnie na Górze Birów trwają prace mające na celu zrekonstruowanie niegdysiejszej warowni. Postawiono palisadę od strony głównego wejścia, od tyłu zaś zamurowano szczelinę w skale i zrobiono tylne wejście, które funkcjonowało również w dawnej warowni. Wewnątrz tworzonego zamku zbudowano budynki gospodarcze oraz wieżyczki obronne.

Karlin - sołectwo przyłączone do miasta Zawiercie, najbardziej na wschód wysunięta dzielnica miasta. Pierwsze pisemne wzmianki o istnieniu Karlina pochodzą z 1320 r. - ze spisu dóbr należących do rodziny Firlejów.

Żerkowie. Dzielnica miasta Zawiercie o charakterze wiejskim, nie związana urbanistycznie z centrum miasta. Murowana kapliczka przydrożna z XIX w. Górna część kapliczki pokryta d. gontowym obecnie blaszanym, dwuspadowym dachem. Jej szczyt zwieńczony jest czworoboczną wieżyczką. We wnętrzu znajduje się rzeźba ludowa Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Na uwagę zasługuje też figurka przydrożna z XIX w. przypominająca swym kształtem słup. We wnęce znajduje się rzeźba ludowa Chrystusa Frasobliwego. We wsi zachowało się sporo drewnianej starej zabudowy niestety wypieranej przez współczesne "willowe" budownictwo. W Dworskim Lesie położonym miedzy Żerkowicami i Karlinem wzdłuż przechodzącego tamtędy czerwonego pieszego szlaku Orlich Gniazd wije się malowniczy jar zakwitający wiosną przebiśniegami i przylaszczkami. 

Okiennik Wielki zwany też Dużym lub Skarżyckim - grupa skał wapiennych, położona około pół kilometra na wschód od Skarżyc, dzielnicy Zawiercia. Najbardziej rozpoznawalnym elementem grupy jest skała posiadająca "okno" – otwór skalny o wymiarach ok. 7 × 5 metrów. Według historyków ok. XII-XIII wieku u podnóża skał istniał obronny gród o konstrukcji drewnianej; ślady murów miały być widoczne jeszcze w XIX wieku.. Istnieją podania, które łączą Okiennik z właścicielami zamku w Morsku, czy też z Janosikiem, który miał ukryć tu swoje skarby a także z XIX-wiecznym rozbójnikiem Malarskim, który miał zamieszkiwać znajdująca się poniżej "okna" jaskinię. W 1921 roku w jaskini odkryto narzędzia krzemienne z okresu środkowego paleolitu, które obecnie znajdują się w Muzeum Archeologicznym w Krakowie. Obecnie Okiennik znany jest przede wszystkim osobom uprawiającym wspinaczkę. Najbardziej znane drogi wspinaczkowe to Komin Kosmonautów (Komandosów), Droga Jungera, Super Akcje, Śląski Filar czy Rysa Fijała.

Morsko - wieś w gminie Włodowice. Między Morskiem a Podlesicami na skalistym wzgórzu znajdują się ruiny zamku określanego w literaturze jako Morsko. Zamek, zwany w średniowieczu Bąkowcem, wzmiankują źródła po raz pierwszy w 1389 roku. Zamek wzniesiono z łamanego, miejscowego wapienia. Zajmował on wydłużony wierzchołek skalistego wzgórza. Do obecnych czasów zachowały się fragmenty murów. Do południowego zbocza wzgórza zamkowego przytyka budynek mieszkalny, wzniesiony w latach 1923-1933 przez arch. Witolda Czeczotta. Poniżej są współczesne budynki ośrodka wypoczynkowego.

Rezerwat przyrody Góra Zborów - rezerwat przyrody nieożywionej na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej położony nieopodal wsi Podlesice. W granicach rezerwatu, o powierzchni 45 ha, leżą dwa wzgórza: Góra Zborów i Wzgórze Kołoczek, oba gęsto pokryte wapiennymi ostańcami o wysokości do 30 metrów, na ścianach których znajdują się liczne drogi wspinaczkowe. Zjawiska krasowe ukształtowały jaskinie (m.in. Jaskinia Głęboka - udostępniona dla ruchu turystycznego) i leje krasowe.

Bobolice - wieś w gminie Niegowa. Aktualnie wieś ta przekształca się w ośrodek wypoczynkowy. Największą atrakcją turystyczną wsi jest położony na Szlaku Orlich Gniazd Zamek Bobolice.

Mirów - wieś w gminie Niegowa. Miejscowość położona jest na Szlaku Orlich Gniazd, w obrębie Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych. Znajdują się w niej pozostałości XIV-wiecznego zamku. Obecnie zamek jest własnością prywatną w rękach rodziny Laseckich i prowadzone są prace wykopaliskowe oraz zabezpieczeniowe murów. Pierwsze wzmianki o miejscowości datowane są na XIII wiek. W tymże wieku Mirów jako osada obronna został zniszczony przez Tatarów. W późniejszym okresie zbudowany został w niej murowany zamek przez Kazimierza Wielkiego. Został on rozbudowany przez rodzinę Myszkowskich, którzy otrzymali go od Kazimierza Jagiellończyka pod koniec XV wieku.

Między zamkiem w Mirowie a zamkiem w Bobolicach znajduje się pasmo skał wapiennych, stanowiące atrakcyjny rejon wspinaczki sportowej. Znajduje się tu ponad 150 dróg wspinaczkowych, w większości ubezpieczonych ringami, o różnych trudnościach. Wysokość skał waha się od 5 do 30 metrów. Ponieważ skały znajdują się na terenie prywatnym, wspinać się można tylko pod warunkiem akceptacji regulaminu, poświadczonej podpisem złożonym w "książce wyjść" dostępnej na terenie posesji sołtysa wsi Mirów.

Dzień 7. Mirów – Złoty Potok.

Niegowa. Duża wieś leżąca na terenie Wyżyny Częstochowskiej na linii wododziałowej między dopływami Odry i Wisły, przez co nie występują tu stałe cieki wodne. Przez wieś przebiegają szlaki piesze: czerwony Orlich Gniazd oraz żółty Zamonitu a także rowerowy czerwony szlak Orlich Gniazd. Na południe od wsi w kierunku Mirowa widnieje kompleks zalesionych wzgórz zwanych Bukowa Góra lub potocznie Mirowska Góra składająca się ze wzgórz: Wielki Bukowiec, Mały Bukowiec i Wielka Góra - z kilkoma najznamienitszymi jaskiniami Jury m.in.: J. Księdza Borka, J. Piętrowa Szczelina czy też J. Kamiennego Gradu. Wzgórze to stanowi fragment większego kompleksu kilku wysokich szczytów górujących nad okolicą ciągnących się po Mirów. Kościół parafialny św. Mikołaja. W studni przy kościele, na głębokości 33 m znajduje się wejście do J. Na Plebani. We wsi drewniane chałupy i budynki gospodarcze z połowy XIX w. We wsi pomnik upamiętniający bohaterską walkę z okupantem hitlerowskim.

Ostrężnik - niewielka leśna osada położona w odległości około 4 km na południe od Złotego Potoku, licząca kilka domów. Ze względu na znajdujące się tutaj ruiny zamku oraz rezerwat "Ostrężnik" jest to węzeł szlaków turystycznych pieszych i rowerowych. Administracyjne osada jest przysiółkiem Trzebniowa, w gminie Niegowa.

Złoty Potok - wieś w gminie Janów w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Do 1952 roku istniała gmina Potok Złoty. Początki osadnictwa nad Wiercicą datuje się już na VIII w., gdy powstało grodzisko „Osiedle Wały” o powierzchni około 18 tys. m². Pierwsza wzmianka o wsi Potok pochodzi z 1153 roku. W 1298 roku Bartosz z rodu Odrowążów ufundował drewniany kościół parafialny. Już w połowie XV w. w Potoku stał kościół murowany, zbudowany w stylu gotyckim. Na przestrzeni wieków był on wielokrotnie przebudowywany; obecnie jest budowlą bezstylową. Tuż za wywierzyskowymi źródłami Wiercicy (Źródła Zygmunta i Elżbiety) znajduje się pstrągarnia, założona (jako jedna z pierwszych w Europie) w 1881 roku, na polecenie hr. Edwarda Raczyńskiego. Za pstrągarnią i Stawem Zielonym (zwanym również „Snem Nocy Letniej”) znajduje się zabytkowy młyn wodny „Kołaczew”. Powstał na początku XX w.; został odbudowany po pożarze w 1928 r. Na miejscu obecnego pałacu od XVI w. istniał dwór, prawdopodobnie obronny, zwany Zameczkiem. Przez wiele lat nieremontowany popadł w ruinę i na początku XIX w. nie nadawał się już do zamieszkania. Kolejni właściciele wznieśli więc tuż obok w 1829 r. klasycystyczny dwór. W połowie XIX w. majątek odkupił i podniósł z upadku generał Wincenty Krasiński. W 1856 r. na jego polecenie zbudowany został pałac w stylu klasycystycznym, a sąsiadujący z nim dworek przeznaczony został dla jego syna Zygmunta. Poeta mieszkał w nim latem 1857 r. Po jego śmierci majątek odziedziczyła córka poety Maria, żona hrabiego Edwarda Aleksandra Raczyńskiego. Rodzina Raczyńskich na początku XX w. przebudowała pałac, nadając mu dzisiejszy kształt. Po II wojnie światowej majątek upaństwowiono, a w pałacu przez wiele lat mieściła się szkoła. Obecnie znajduje się on w bardzo złym stanie technicznym i nie można go zwiedzać. Pałac Raczyńskich i Dworek Krasińskich otoczone są prawie czterdziestohektarowym parkiem w stylu angielskim, przez którego środek przepływa Wiercica (zdecydowała ona o nadaniu parkowi romantycznego charakteru). Park został zaprojektowany przez Franciszka Szaniora, który postanowił wzbogacić jego florę takimi gatunkami drzew i krzewów, jak modrzew japoński, wiąz turkiestański, tulipanowiec amerykański czy karagana syberyjska. Na terenie zespołu pałacowo-parkowego odnaleźć można także interesujący pomnik przyrody – ok. 600-letni dąb szypułkowy „Dziad”. Od 29 lipca do września 1857 roku w Złotym Potoku mieszkał jeden z najwybitniejszych polskich twórców epoki romantyzmu, Zygmunt Krasiński. Do Potoka przybył wraz z żoną, Elżbietą z Branickich, i dziećmi. Spacerując po okolicznych lasach, nadał nazwy wielu ostańcom a także położonemu u stóp pałacu stawowi Irydion. Pobyt przerwała śmierć jego najmłodszej córki, Elżbiety. Obecnie w dworku, w którym mieszkał Krasiński, mieści się muzeum.

Tutaj się zatrzymałem w Hotelu Kmicic, by zobaczyć początek EURO 2012.