Podróż Ameryka 2012 (2) - Północ-Południe - Filadelfia (PA)



We are sailing to Philadelphia
A world away from the coaly Tyne
Sailing to Philadelphia
To draw the line...

(z piosenki Marka Knopflera: http://www.youtube.com/watch?v=OrLdKYRBOEE)

Po kilku dniach spędzonych na intensywnym poznawaniu Nowego Jorku ruszamy w drogę na Południe. Choć z nieba leje się żar, w klimatyzowanym jeepie jest całkiem przyjemnie. Mijamy wiele zurbanizowanych osiedli, ciągnących się wzdłuż autostrady niemal do granic stanu New Jersey. Po wjechaniu do Pensylwanii pejzaż nieco się zmienia, jest więcej lasów i wolnej przestrzeni. W centrum informacji turystycznej na granicy stanu robimy krótki postój na kawę i zaopatrujemy się w mapy i foldery na temat miejsc, które zamierzamy zwiedzić. Po około 2 godzinach podróży docieramy do Filadelfii.

Zostawiamy samochód na podziemnym parkingu tuż obok Independence Hall w centrum miasta i ruszamy na podbój dawnej stolicy Stanów Zjednoczonych. Aby zwiedzić Independance Hall - miejsce, w którym 4 lipca 1776 roku podpisano amerykańską Deklarację Niepodległości trzeba pobrać bezpłatny bilet i uzbroić się w cierpliwość, bo na tę atrakcję czeka długa kolejka turystów. Mamy szczęście, gdyż kierująca jej ruchem pani dołącza nas do wcześniejszej grupy, niż przewidziana na bilecie. Oczekując na wejście zwiedzamy otaczający Independence Hall ładny, niewielki park. Po wnętrzach Independance Hall oprowadza nas sympatyczny przewodnik-wolontariusz, który szczegółowo, ale ciekawie opowiada o historii miejsca i o procesie opracowywania i uchwalania epokowego w dziejach USA dokumentu. Pan jest chyba emerytowanym nauczycielem, gdyż często zadaje zwiedzającym pytania, sprawdzając, co zapamiętali z jego relacji. Po zwiedzeniu Independance Hall idziemy na spacer po starej części Filadelfii. Oglądamy dawną XVII-wieczną drukarnię, pozostałości domu Beniamina Franklina, piękny Christ Church i docieramy do uroczej, zabudowanej XVIII-wiecznymi kamieniczkami Elfreth’s Alley, jednej z najstarszych ulic w Stanach Zjednoczonych, która zaskakuje nas tym, że prawie nie ma na niej turystów. W drodze powrotnej oglądamy Betsy Rose House, a po przyjściu w rejon Independence Hall ustawiamy się w kolejce, by zobaczyć słynny Liberty Bell (Dzwon Wolności). Późnym popołudniem wyjeżdzamy z miasta i drogą przez stany Delaware i Maryland docieramy na przedmieścia Waszyngtonu. W drodze powrotnej stwierdzamy, że zwiedzając Filadelfię zapomnieliśmy o domu Tadeusza Kościuszki. Trudno, odjechaliśmy już zbyt daleko, aby się wracać. Znajdujemy hotel w Arlington, w którym spędzamy kolejne dwa dni, poświęcone na zwiedzanie amerykańskiej stolicy. 

Teraz trochę o Filadelfii i jej dziejach…

Miasto leży u ujścia rzeki Delaware do Atlantyku. Liczy 1,5 mln mieszkańców (cała aglomeracja to około 5,8 mln). Posiada dwie, używane potocznie, nazwy: Philly i The City of Brotherly Love (Miasto braterskiej miłości). Jest dużym ośrodkiem handlowym, edukacyjnym i kulturowym. Przed przybyciem Europejczyków w regionie tym żyli  Delawarowie, którzy utworzyli tu małą wioskę Shackamaxon. Pierwsze europejskie osady zostały założone tu na początku XVII wieku przez Holendrów, Brytyjczyków i Szwedów. W roku 1637 Szwedzi uzyskali kontrolę nad dzisiejszą południowo-wschodnią Pensylwanią i stanami Delaware i Maryland. W roku 1644 roku, podczas nieudanej próby wyparcia Brytyjczyków z Maryland wsparło ich plemie Susquehanna. 11 lat później formalną władzę przejęli Holendrzy, jednakże koloniści skandynawscy posiadali własną policję i sądownictwo, wyznawali swoją wiarę i uprawiali tutejsze ziemie. Brytyjczycy podbili kolonię w latach 1663-1664, lecz sytuacja nie zmieniła się aż do założenia w 1682 roku Pensylwanii przez Williama Penna (1644-1718).  

Penn odkupił ziemię od Delawarów, aby zapewnić pokój dla swojej kolonii. Jako kwakier, Penn przeżył prześladowania, chciał więc, by jego kolonia była miejscem tolerancji religijnej. Zaplanował założenie miasta, które miałoby służyć jako port i ośrodek administracyjny. Mając nadzieję, że Filadelfia będzie małym, rolniczym miasteczkiem rozplanował je według systemu hippodamejskiego. Miało być ono otoczone ogrodami i sadami. Mieszkańcy jednak nie poddali się jego wizji. W 1701 roku Penn nadał Filadelfii prawa miejskie. Dzięki swojemu znaczeniu i położeniu w środkowej części trzynastu kolonii, Filadelfia stała się naturalnym ośrodkiem amerykańskiej rewolucji. Odbyły się tu: I Kongres Kontynentalny, II Kongres Kontynentalny, na którym uchwalono Deklarację Niepodległości Stanów Zjednoczonych i Kongres Konstytucyjny w 1787 roku. Podczas wojny o niepodległość w mieście i jego okolicach odbyło się wiele bitew pomiędzy wojskami brytyjskimi i amerykańskimi. W latach 90. XVIII wieku Filadelfia została pierwszą stolicą USA. Dzięki budowie dróg, kanałów i linii kolejowych miasto stało się największym ośrodkiem przemysłu w Stanach Zjednoczonych. Przez cały XIX wiek rozwijały się tu liczne firmy, jednak najwięcej zakładów działało w branży tekstylnej. Imigranci, głównie Niemcy i Irlandczycy, licznie osiedlali się w mieście i jego okolicach. W drugiej połowie XIX wieku do Filadelfii zaczęli przybywać mieszkańcy Rosji, Europy Wschodniej i Włoch, a także Murzyni z południowej części kraju. Ludność miasta osiągnęła maksymalny pułap ponad 2 mln mieszkańców w latach 50. XX wieku. W późniejszym czasie zaczęło się tzw. white flight, czyli przeprowadzka białej ludności na przedmieścia. Obecnie wiele dzielnic podlega rewitalizacji. Po przeprowadzce, bądź bankructwie, dużej części zakładów przemysłowych w Filadelfii, miasto stało się atrakcyjne dla sektora usług, z których najprężniej rozwija się turystyka.

  • Droga do Filadelfii
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)
  • Filadelfia (PA)