Podróż Podlaska jesień - Sokołów Podlaski



Kolejna podróż na Podlasie. Po blisko półtoragodzinnej podróży z Warszawy, przez Sulejówek, Liw i Węgrów docieramy do Sokołowa Podlaskiego. Dawniej kilkakrotnie zdarzało się nam przejeżdżać przez to miasto, ale jakoś nigdy nie mieliśmy czasu by zatrzymać się w nim choćby na chwilę. Teraz postanowiliśmy nadrobić tę zaległość. Zaraz po wjeździe do miasta zwrócił naszą uwagę salezjański kościół p.w. św. Jana Bosco. Zatrzymaliśmy się i zwiedziliśmy tę, pochodzącą z lat międzywojennych, świątynię i położony naprzeciw niej zadrzewiony skwerek z pomnikiem, poświęconym poległym w walkach o wolność Ojczyzny. Kolejnym, położonym nieco dalej, ciekawym obiektem był kościół konkatedralny p.w. Niepokalanego Serca NMP. Więcej informacji - jak zwykle, w opisach zdjęć.

Teraz - też tradycyjnie - nieco o dziejach Sokołowa. Miasto leży na pograniczu dwóch regionów - Mazowsza i Podlasia. Badania archeologiczne wykazały, że już na przełomie VI i VII wieku istniała na tym terenie osada, a następnie gródek - początkowo ruski, następnie polski. W sąsiedztwie owego gródka powstał większy ośrodek, który w roku 1424 uzyskał prawa miejskie z rąk Wielkiego Księcia Litewskiego Witolda. Miasto stało się własnością sekretarza i dworzanina książęcego - Mikołaja Sepieńskiego, a po nim - rodziny Sokołowskich. Na początku XVI wieku przeszło w ręce rodu Kiszków, a pod koniec stulecia - w ręce Radziwiłłów.

Pod rządami Kiszków i Radziwiłłów Sokołów przeżywał okres prosperity, któremu kres położył najazd szwedzki w 1655 roku. Mimo, a może dlatego, że właścicielem miasta był w tym czasie stronnik Karola X Gustawa - znany z kart sienkiewiczowskiego "Potopu" książę Bogusław Radziwiłł, Sokołów doznał w toku wojny sporych zniszczeń. Po Radziwiłłach właścicielami miasta byli Krasińscy, a w II połowie XVIII wieku został nim marszałek Wielkiego Księstwa Litewskiego i kasztelan wileński - Ignacy Ogiński (1698-1775). Kolejny Ogiński - Michał Kleofas (podskarbi i miecznik wielki litewski, a zarazem znany kompozytor, autor poloneza "Pożegnanie Ojczyzny") sprowadził do Sokołowa rzemieślników francuskich, wytwarzających chusty jedwabne, kapelusze, płótno, kobierce i pasy kontuszowe. 

Po utracie niepodległości w 1795 roku Sokołów Podlaski znalazł się w granicach zaboru austriackiego, a w wyniku wojny z 1809 roku został przyłączony do Księstwa Warszawskiego. Po epoce napoleońskiej miasto, w wyniku postanowień kongresu wiedeńskiego, weszło w skład Królestwa Polskiego. Po Powstaniu Listopadowym Sokołów został nabyty od Michała Kleofasa Ogińskiego przez dziedzica okolicznych dóbr - Karola Kobylińskiego, który w 1843 roku sprzedał go Elżbiecie z Lorentzów Hirschman, inicjatorce budowy (w pobliskiej Przeździatce) dużej cukrowni "Elżbietów", zatrudniającej w końcu XIX wieku ponad 600 robotników.

W czasie Powstania Styczniowego w rejonie Sokołowa działało wiele oddziałów powstańczych. Tu 23 maja 1865 roku stracono na szubienicy jednego z legendarnych powstańczych dowódców - księdza Stanisława Brzóskę. Po upadku powstania miasto przeszło w 1867 roku na własność państwa. Ostatnie lata XIX wieku to okres rozwoju Sokołowa. Podwoiła się ilość mieszkańców, powstało wiele warsztatów i zakładów przemysłowych, miasto stało się też ważnym węzłem kolejowym. Znaczący wkład w rozwój Sokołowa wnieśli osiedlający się w mieście Żydzi. 

Lata II wojny światowej przyniosły duże zniszczenia i straty ludnościowe. Zagładzie uległa niemal cała ludność żydowska. W sierpniu 1941 roku okupanci utworzyli tu getto, które istniało do września 1942 roku. Pozostałych przy życiu mieszkańców getta wywieziono do obozu zagłady w Treblince, gdzie dopełnił się ich tragiczny los. W latach okupacji i w pierwszych latach PRL w rejonie Sokołowa aktywnie działała partyzantka AK i oddziały poakowskie (głównie WiN). Pomnik upamiętniający tych żołnierzy stoi na Skwerze NMP w pobliżu konkatedry.

Po wojnie odbudowano zniszczone i zbudowano nowe zakłady przemysłowe. W latach 70. XX wieku powstały znane w całym kraju i działające do dziś zakłady mięsne (po prywatyzacji - "Sokołów" SA) 

  • Sokołów Podlaski
  • Sokołów Podlaski
  • Sokołów Podlaski
  • Sokołów Podlaski
  • Sokołów Podlaski
  • Sokołów Podlaski
  • Sokołów Podlaski
  • Sokołów Podlaski
  • Sokołów Podlaski
  • Sokołów Podlaski
  • Sokołów Podlaski
  • Sokołów Podlaski
  • Sokołów Podlaski
  • Sokołów Podlaski
  • Sokołów Podlaski
  • Sokołów Podlaski
  • Sokołów Podlaski
  • Sokołów Podlaski