Podróż Belle France 2014 - Południe

Carcassonne to miasto w departamencie Aude. Położone jest w Langwedocji-Roussillon.

W nowszej części miasta (Ville), leżącej po drugiej stronie rzeki Aude, wyrabia się buty, gumę i tekstylia. Carcassonne jest także centrum znaczącego obszaru uprawy winorośli, jednak większą część dochodów miasto uzyskuje dzięki ruchowi turystycznemu związanemu z fortyfikacjami (Cité). Carcassonne odwiedza corocznie około 3 mln turystów.

Pierwsze ślady osadnictwa w rejonie Carcassonne są datowane na 3500 rok p.n.e. Około 800 roku p.n.e. wzgórze Carsac było już ważnym ośrodkiem handlu. Carcassonne stało się ważnym punktem strategicznym, gdy Rzymianie ufortyfikowali wierzchołek wzgórza około 100 roku p.n.e., a później obrali je za stolicę kolonii Iulia Carsaco (potem Carcasum). Główna część północnych wałów obronnych pochodzi z tamtych czasów.

W VI wieku Carcassonne zostało przejęte przez Wizygotów, którzy następnie rozbudowali fortyfikacje (stojące tu po dzisiejsze czasy). Wizygotom udało się w 589 odeprzeć ataki Franków, jednak w roku 724 Carcassonne uległo Saracenom. W roku 759, na rzecz Franków, odbił je Pepin Krótki. Dzięki małżeństwu w 1067 roku Carcassonne stało się własnością Raimonda Rogera Trencavela, wicehrabiego Albi i Nîmes. W kolejnych stuleciach rodzina Trencavel koligaciła się z dynastiami Barcelony i Tuluzy. Zbudowała Château Comtal (zamek) i bazylikę Saint-Nazaire. Carcassonne stało się słynne dzięki roli jaką odegrało w trakcie krucjaty przeciw albigensom, gdy miasto stało się ich warownią. W sierpniu 1209 armia pod wodzą Simona de Montforta zmusiła mieszkańców do poddania się. Montfort został nowym wicehrabią, a Trencavela zamordowano. Montfort wzmocnił też fortyfikacje, a Carcassonne stało się twierdzą graniczną między Francją i Aragonią. W 1240 roku syn Trencavela wielokrotnie próbował, bezskutecznie, odbić domenę rodu. W roku 1247 miasto poddało się rządom królestwa francuskiego i Ludwik IX ufundował nową część miasta po drugiej stronie rzeki Aude. On i jego następca, Filip III, zbudowali zewnętrzne wały obronne. Według opinii współczesnych twierdza była nie do zdobycia.

Podczas wojny stuletniej, w roku 1355, Czarnemu Księciu (Edwardowi Woodstock) nie udało się zdobyć Carcassonne, chociaż jego piechota zniszczyła dolne miasto. W roku 1659, zgodnie z zapisem pokoju pirenejskiego, Roussillon, zaanektowane przez Francję, stało się jej prowincją. Odtąd znaczenie militarne Carcassonne zmalało, o fortyfikacje przestano dbać, a miasto stało się głównie ośrodkiem wymiany handlowej i produkcji tekstyliów. Z czasem ufortyfikowana część Carcassonne uległa takiemu zaniedbaniu, że rząd francuski zaczął poważnie rozważać całkowite rozebranie twierdzy. Oficjalna decyzja została podjęta w 1849 roku, ale spotkała się z gwałtowną reakcją. Historyk Jean Pierre Cros-Mayrevielle i pisarz Prosper Mérimée poprowadzili kampanię na rzecz odbudowania fortecy jako historycznego pomnika. Jeszcze w tym samym roku prace rekonstrukcyjne zlecono architektowi Eugène’owi Viollet-le-Duc. Dzisiejszy wygląd twierdzy jest głównie efektem tej dziewiętnastowiecznej rekonstrukcji.

Lastours to wioska w departamencie Aude położona w odległości 18 km od Carcassonne w dolinie rzeki Orbiel. W jej pobliżu usytuowane są ruiny czterech zamków, zbudowanych na skalnym grzbiecie wznoszącym się 300 m ponad doliną.

W średniowieczu, miejsce to należało do panów Cabaret, wzmiankowanych w źródłach pisanych po raz pierwszy w roku 1067. Do ich bogactwa przyczyniło się głównie eksploatowanie kopalń rudy żelaza. Prawdopodobnie tylko trzy z zamków zostały wzniesione w XI wieku dla zapewnienia kontroli nad dostępem do regionu Montagne Noire i Cabardes. Podczas krucjaty przeciw katarom w XIII wieku, zamki Lastours były gniazdami ich zażartego oporu. Są one nielicznymi z zachowanych do dziś warowni katarów. Noszą nazwy: Cabaret, Quertinheux, Tour Régine  oraz Surdespine. W czasach krucjaty ich właścicielem był Pierre-Roger de Cabaret, następca Raymonda Rogera Trencavela. W 1209 roku załogi zamków odparły ataki Szymona de Montfort, a uczestniczący w krucjacie Bouchard de Marly, późniejszy pan Château de Saissac, został wzięty do niewoli przez Pierre’a-Rogera. Pertraktacje o jego uwolnienie toczyły się aż do kapitulacji Cabaret, która nastąpiła w roku 1211. W roku 1223 panowie Cabaret odzyskali swoje ziemie, a samo Cabaret zostało siedzibą katarskiego biskupa Carcassès. Pierre-Roger odpierał przez wiele lat ataki Szymona de Montfort, lecz w 1227 roku zamki zostały oblężone przez Humberta de Beaujeu. W roku 1229 Cabaret skapitulowało. Wsie i zamki zostały splądrowane, a następnie przebudowane na warownie i ośrodki administracji królewskiej. Na polecenie króla wzniesiono wówczas zamek Tour Régine. W XVI wieku, zamki zostały zajęte przez protestantów. Zostali oni wyparci przez marszałka de Joyeuse w 1591 roku. 

Do dziś zachowały się jedynie romantyczne ruiny katarskich warowni, bardzo malownicze i pięknie położone. Warto je zobaczyć nawet z daleka...

Narbona (Narbonne) jest miastem leżącym w departamencie Aude, w regionie Langwedocja-Roussillon. Liczy ok. 40 tys. mieszkańców.

Została założona w 118 roku p.n.e. jako Colonia Narbo Martius i jest położona przy starożytnej Via Domitia - na szlaku łączącym Italię z Hiszpanią. Narbona uzyskała polityczne znaczenie jako konkurentka Massalii (dzisiejszej Marsylii), a Juliusz Cezar osiedlił tu weteranów ze swego X. legionu. Nieco później, Rzymianie utworzyli w tym regionie prowincję nazwaną Galią Narbońską (Gallia Narnonensis), a Narbona zostało jej stolicą. Historycy szacują, że w ówczesnych czasach rozkwitu mogła ona liczyć nawet do 100.000 mieszkańców.

Awinion to miasto w regionie Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, w departamencie Vaucluse, u podnóża wapiennego wzgórza, na lewym brzegu Rodanu.

Jego historia sięga czasów antycznych. W VI wieku p.n.e. Grecy założyli tu faktorię handlową o nazwie Auenion, o której w II wieku p.n.e. wspomina Artemidor Daldian z Efezu. W czasach rzymskich na terenie obecnego miasta istniała osada Avenio wchodząca w skład prowincji Gallia Narbonensis. Dokładna data chrystianizacji Awinionu nie jest znana. Wiadomo tylko, że pierwszym historycznym biskupem miasta był Nectarius, który sprawował urząd w V wieku.

W okresie wędrówek ludów (IV-VII wiek) miasto było pod panowaniem Burgundów, Wizygotów, Ostrogotów i Franków. W roku 736 dostało się pod panowanie Saracenów, a w roku 737 zostało zniszczone przez walczące z nimi wojska Karola Młota. Od IX wieku, jako część Burgundii, należał do hrabiów Tuluzy i Prowansji. Pod koniec XII wieku, Awinion ogłosił się niezależną republiką. Niepodległości położyło kres oblężenie miasta przez króla Francji Ludwika VIII w 1226 roku, zakończone kapitulacją. Nieudaną próbę odzyskania niezależności miasto podjęło jeszcze w 1249 roku.

Od roku 1309 Awinion stał się siedzibą papieży, którzy rezydowali tu do 1377 roku. Wraz z otaczającymi ziemiami należał do Królestwa Sycylii. W roku 1348 Papież Klemens VI kupił tę posiadłość od królowej Joanny I Sycylijskiej i pozostała ona w rękach papiestwa do roku 1791, gdy podczas rewolucji francuskiej została włączona do Francji, co de facto zostało uznane przez papieża Piusa VII w 1814 roku. Warto dodać, że w czasie tzw. schizmy zachodniej w latach 1378-1408 w Awinionie rezydowali antypapieże.

W XIX wieku powiększono granice administracyjne i rozbudowano infrastrukturę miejską. W roku 1847 otwarto linię kolejową do Marsylii, a w 1898 roku w mieście uruchomiono tramwaje elektryczne. Dalszy rozwój i rozbudowę miasta przyniósł XX wiek.

Dziś zabytkowy Awinion jest dużym centrum kulturalnym i turystycznym. Corocznie od 1947 roku odbywa się tu festiwal teatralny (Festival d'Avignon).

W odległości około 20 km Awinionu w pobliżu miejscowości Uzès, leżącej w departamencie Gard w regionie Langwedocja-Roussillon możemy podziwiać jeden z najwspanialszych i dobrze zachowanych do naszych czasów zabytków starożytnej architektury rzymskiej – przecinający rzekę Gardon (lub Gard) Akwedukt Pont du Gard.

Kto spojrzy nań choć raz, zrozumie, że sława tego liczącego 2000 lat mostu nie jest przesadzona. Już Rzymianie uważali go za dowód wielkości cesarstwa. Jest to najwyższy most, jaki kiedykolwiek zbudowali – jego wysokość wynosi 49 m. Wzniesiono go z bloków, wciąganych na górę przez niewolników za pomocą przemyślnego systemu krążków i przekładni. Gruba warstwa wapiennego osadu w kanałach akweduktu świadczy o tym, że korzystano z niego nieprzerwanie przez 400-500 lat. Płynęła nim woda dla miasta Colonia Augusta Nemausus (dzisiejsze Nîmes), czerpana ze źródeł w okolicach dzisiejszego Uzès, oddalonych o około 50 km.

Dziś, oprócz samego szacownego zabytku można zobaczyć również ciekawe muzeum, przybliżające jego historię i pokazujące urządzenia i technikę wznoszenia mostu. 

Saintes-Maries-de-la-Mer to niewielkie nadmorskie miasteczko miejscowość w regionie Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, w departamencie Bouches-du-Rhône. Istnienie wsi, nazwanej "Ra", odnotował w IV wieku rzymski geograf Rufus Festus Avien. W czasach nowożytnych wieś pojawia się po raz pierwszy w 982 roku w dokumencie króla Lotara I z dynastii Karolingów, pod nazwą Pabirans Później znana była, jako Notre-Dame-de-Ratis i Notre-Dame-de-la-Mer.

W 1197 roku Ramon, pan Canet i Sainte Marie, ufortyfikował miejscowość, która wcześniej wielokrotnie padała ofiarą łupieżczych napadów Wikingów i Saracenów. Częste klęski głodu, wojny i zarazy (w tym katastrofalna epidemia dżumy w 1348 roku) towarzyszą osadzie także przez cały okres średniowiecza. 

Również w czasach nowożytnych miasteczko doznaje zniszczeń podczas długotrwałej wojny francusko-hiszpańskiej. Podczas ataku Hiszpanów w 1642 roku uszkodzone zostają mury obronne i kościół. W 1659 roku armia francuska zajmuje miasto, a na mocy tzw. Traktatu Pirenejskiego, Roussillon staje się ostatecznie prowincją Francji.

Spokojniejsze czasy przychodzą po rewolucji francuskiej. W roku 1838 miejscowość uzyskuje oficjalnie obecną nazwę. Wkrótce potem staje się znanym ośrodkiem pielgrzymkowym, a na przełomie XIX i XX wieku staje się modna w kręgach artystycznych. Goszczą tu m.in. Ernest Hemingway i Pablo Picasso. Ostatecznie, w W II połowie XX wieku miasteczko z osady rybackiej i rolniczej przekształca się w kąpielisko morskie i miejscowość turystyczno-wypoczynkową, którą pozostaje do dziś.

Camargue jest krainą geograficzną na południu Francji, położoną między dwiema głównymi odnogami Rodanu w delcie tej rzeki i wybrzeżem Morza Śródziemnego. Znajduje się na terenie departamentu Bouches-du-Rhône. Tzw. Mała Camargue (la Petite Camargue) jest bagienną niziną na zachód od Camargue, leżącą w departamencie Gard.

Obszar Camargue ma powierzchnię ponad 930 km² i jest praktycznie dużą nizinną wyspą (otoczoną rzeką i morzem), położoną w jednej z największych delt rzecznych w Europie. 1/3 powierzchni zajmują jeziora - największe to Étang de Vaccarès. Wybrzeże morskie stanowią piaszczyste wydmy, środkową część zajmują bagna i jeziora, północna część to tereny rolnicze (uprawa ryżu). Gleba to głównie słonawe namuły rzeczne; teren jest regularnie podtapiany i zalewany. Większość jezior Camargue to pozostałości starorzeczy.

Na terenie Camargue żyje około 400 gatunków rzadkich w Europie ptaków (m.in. największa na naszym kontynencie kolonia lęgowa flamingów), a także innych zwierząt (w tym słynne dzikie białe "konie z Camargue"). Roślinność stanowią głównie słonorośla i tamaryszki. Plagą regionu są komary.

Krajobraz Camargue został w dużym stopniu przekształcony przez człowieka. Zbudowane zostały liczne groble i kanały odwadniające, osuszono wiele torfowisk i rozlewisk. Inicjatorami tych przedsięwzięć były zakony benedyktynów i cystersów, których opactwa - Ulmet, Franquevaux i Psalmody, zwane były "solnymi". Mimo wszystko, region jest nadal słabo zaludniony, a ludność utrzymuje się z turystyki, pozyskiwania soli morskiej i hodowli byków do "corse camarguaise" - bezkrwawej odmiany corridy.

Arles jest miastem liczącym ok. 50 tys. mieszkańców, leżącym w regionie Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, w departamencie Bouches-du-Rhône pomiędzy między Nîmes i Marsylią. Znane jest przede wszystkim z zabytków rzymskich i romańskich, a także - jako miasto Vincenta van Gogha, który mieszkał tu i tworzył w latach 1888-1889. 

Założenie osady na miejscu dzisiejszego Arles datuje się na rok 800 p.n.e. i przypisuje się je Ligurom. W VI wieku p.n.e. założona została tu kolonia grecka Theline. Wkrótce potem miasto zostało zdobyte - czy raczej odbite - przez Celtów, stanowiących rdzenną ludność regionu. W 123 roku p.n.e. zdobyli je Rzymianie i odtąd Arelatum było jednym z najważniejszych ośrodków Imperium. Po pokonaniu przez Juliusza Cezara w 49 roku p.n.e. Massalii (Marsylii) rola Arles, położonego w kluczowym miejscu nad Rodanem, na strategicznym skrzyżowaniu ówczesnych szlaków komunikacyjnych, jeszcze wzrosła - stąd szybki rozwój, powstanie murów obronnych i forum, budowa areny, teatru i innych budowli, z których część przetrwała do dziś. W czasach cesarza Konstantyna Wielkiego Arelate było drugą stolicą rzymskiego imperium. Kwaterowały tu wojska rzymskie. W okresie późnego cesarstwa Arles było ważnym centrum chrystianizacji Galii. Wzmianki o pierwszym biskupie pochodzą z III wieku.

Po upadku cesarstwa w 476 roku miasto zostało zdobyte przez Wizygotów. Później wielokrotnie przechodziło z rąk do rąk - władali nim Ostrogoci, frankońscy Merowingowie i Karolingowie. W roku 855 zostało stolicą frankońskiego Królestwa Arles, w którego skład wchodziła Burgundia i część Prowansji. Niszczone w powtarzających się najazdach różnych nieprzyjaciół zaczęło tracić na znaczeniu, choć miało też lepsze okresy - np. w XII wieku było przez pewien czas rezydencją cesarza Fryderyka I Barbarossy. Również w XII wieku w Arles i okolicach swoje klasztory założyli joannici, templariusze i cystersi. W roku 1250 władzę w Arles objęła dynastia andegaweńska. W XIV wieku miasto doświadczyło licznych klęsk - w wyniku wojen, głodu i epidemii dżumy zmalała liczba mieszkańców. W 1378 roku cesarz Karol IV przekazał Arles Delfinowi Francji - późniejszemu królowi Karolowi VI - odtąd historia Arles związana była z historią Francji. W roku 1483 miasto zostało włączone w granice Królestwa Francji.

W wieku XVI Arles rozwija się gospodarczo, w jego okolicach prowadzone są też prace irygacyjne i osuszanie terenów, zbudowany zostaje kanał Craponne łączący rzekę Durance z Rodanem. Ten okres prosperity zostaje zakończony kolejną epidemią dżumy i wojnami religijnymi, które wybuchają we Francji w 1572 roku. Stopniową poprawę sytuacji i rozwój przynosi XVII wiek. Niestety, na początku XVIII wieku miasto doświadcza kolejnych klęsk: w 1709 roku surowa zima skutkuje klęską nieurodzaju, w następnych latach miasto nawiedza katastrofalna powódź, a w roku 1721 ludność dziesiątkuje kolejna epidemia dżumy. W latach 80. XVIII wieku nieurodzaje i wysokie podatki powodują znaczne zubożenie i niezadowolenie. Już wiosną 1789 roku w Prowansji wybuchają pierwsze zamieszki. W tej sytuacji idee rewolucji francuskiej znajdują w Arles podatny grunt. Z drugiej strony, duża ilość szlachty w mieście i okolicach stanowi silne zaplecze dla ruchów kontrrewolucyjnych. W 1792 roku dochodzi do walk pomiędzy stronnikami i przeciwnikami rewolucji, a w roku 1793 w Prowancji wybucha kontrrewolucyjne powstanie, stłumione przez siły republiki.

W latach 1832-1884 wieku Arles dziewięciokrotnie doświadcza epidemii cholery. Mimo to, miasto rozwija się i industrializuje. Rozbudowany zostaje port, powstają nowe zakłady przemysłowe, unowocześnieniu ulega infrastrutura miejska, konserwowane i odnawiane są zabytki przeszłości.