Podróż Hawaje - Big Island

Dotychczas starałem się planować zwiedzanie z umiarem, dzisiaj jednak odleciałem. Żona oświadczyła rano, że chce pozostać przez cały dzień w hotelu i daje mi cały dzień na samodzielne zwiedzanie. Kochana ta żona, ja jednak dla pewności wyjeżdżam rano, bo a nóź może zmienić zdanie :)

Na poważnie jednak, zmęczenie daje jej już trochę popalić, więc postanowiła sobie zrobić wakacje od zwiedzania :)

Jej pozostanie z dzieciakiem w hotelu stworzyło możliwość zmiany planów i dodania kilku atrakcji, których wcześniej nie uwzględniłem, będzie więc walka o czas, ale też trochę więcej wspomnień.

Zamierzam więc zwiedzić całą północno-zachodnią część Big Island.

Zaczynamy od:

Mauna Kea Observatory

Dojechanie na szczyt tego najwyższego wulkanu na Hawajach było nie lada wyczynem z mojej strony.

Musiałem przezwyciężyć kilka lęków, które towarzyszyły mi przed wjazdem na szczyt.

Po pierwsze, samochodzik jakim zamierzałem tam w jechać, delikatnie mówiąc chyba się nie nadawał. Wszystkie samochody jakie tam wjeżdżały miały napęd na 4 koła, mój Dodge Neon był jedynym, który próbował się tam dostać na zwykłym napędzie.

Po drugie, ciągle jeszcze nie ufam sobie, kiedy kieruje w górach. Prawko robiłem w Stanach więc nie miałem możliwości otrzaskać się w górskich trasach. Automatyczna skrzynia biegów sprawdza się w mieście i na autostradach, ale czy jadąc pod taką górę trzeba zmienić bieg na jakiś inny niż ten, który wykorzystywałem dotychczas? Przecież nie będę dzwonił do kumpli w Chicago by ich pytać na jakim biegu powinienem wjeżdżać pod górkę. :)

Po trzecie, ciśnienie atmosferyczne jest na szczycie niższe około 40% niż na poziomie morza. Czy mi coś w organizmie nie nawali, patrz jakieś zawroty głowy, czy duszności?

Ciekawość nie po raz pierwszy okazała się u mnie silniejsza niż lęki.

Z wjazdem więc tym było tak. Mniej więcej w połowie drogi na szczyt (2800 m .n.p.m.) jest  Onizuka Center for International Astronomy.  To takie małe schronisko-muzeum. Zalecany tam jest postój  przez 30 minut na aklimatyzację przed wjazdem na szczyt. Wytrzymałem 20 minut, zwiedziłem muzeum, uzupełniłem płyny, odcedziłem kartofelki i dalej ruszyłem w trasę. Dotychczas droga była asfaltowa, teraz się zmieniła na kamienisto-piaszczystą, co trochę jednak utrudniało jazdę. :)

Powoli, przy pełnym stresie i dziwnych dźwiękach w silniku podczas dodawania gazu, by utrzymać wjazd pod górę przynajmniej z szybkością 25 mil na godzinę, w końcu dojechałem.

Ciekawą rzeczą jest to, że jak tylko zaparkowałem podszedł do mnie specjalnie zatrudniony przewodnik, by przywitać mnie na 'Top Of The World' i zapytać jak się czuję. Czułem się dobrze, stres odpuścił, zadanie  wykonałem pomyślnie więc dodatkowo byłem szczęśliwy. 

Tłumaczę o co chodzi z tym 'Top Of The World'. Mauna Kea ma wysokość  4207 m n.p.m., ale od podstawy na dnie oceanu do wierzchołka nad powierzchnią morza liczy  10,203 m (za wikipedia.com)

Jest więc największą górą na świecie. A czy ktoś, kto znajduje się na najwyższej górze na świecie nie jest równocześnie na wierzchołku świata? :)

Nie jest to oczywiście jedyna atrakcja na Mauna Kea, poza nieprawdopodobnymi widokami, poza jedyną górą na Hawajach, na której można jeździć na nartach (tak, tak na Hawajach jest też śnieg :)), to główną atrakcją jest kompleks obserwatoriów astronomicznych. Na Mauna Kea powietrze jest najbardziej przejrzyste na całej kuli ziemskiej, co stanowi idealne warunki obserwacyjne.  W sumie jest tam 9 teleskopów.

- 2 z uniwersytetu hawajskiego

- 2 teleskopy Kecka

- teleskop NASA

- francusko-kanadyjski

- angielski

- japoński

- jeden który finansują rządy: Kanady, Argentyny, Australii, Brazylii i Chile.

Najbardziej znany jest teleskop Kecka, są to w sumie 2 teleskopy. Są największymi teleskopami na świecie. Posiadają segmentowe zwierciadła o średnicy 10 metrów. Pracujące w zakresie światła widzialnego i podczerwieni z tzw. optyką aktywną. Oddalone od siebie o 85 metrów.

Teleskopy połączone razem tworzą interferometr Kecka.  Kosztowały 140 milionów $.

Dzięki takim urządzeniom jak teleskop Kecka możemy dowiedzieć się troszeczkę więcej na temat tego gdzie jest nasze miejsce we wszechświecie.

Życzyłbym sobie, by poza małą komputerową prezentacją zdjęć wykonanych dzięki tym teleskopom, móc sobie bezpośrednio zajrzeć przez to oko na wszechświat, niestety muszę się zadowolić tym, że stałem 3 metry  od takiego teleskopu :)

Po 40 minutach pobytu na szczycie zjeżdżam w doliny i ruszam do kolejnej atrakcji.

Pu'ukohola Heiau NHS

Przemieszczenie się z Mauna Kea do świątyni Pu'ukohola zajęło godzinę. Po drodze zauważyłem dawno przeze mnie zapomniane zjawisko informowania długimi światłami przez kierowców jadących z przeciwka o kontroli radarowej. W Chicago ten 'szlachetny' zwyczaj dawno zaginął, a tutaj poczciwi Hawajczycy subtelnie informowali mnie o czyhającym niebezpieczeństwie . :)

Pu'ukohola Heiau National Historic Site to największa i zarazem ostatnia ze zbudowanych na Hawajach w czasach króla Kamehameha Wielkiego świątynia poświęcona bogowi wojny Ku.

W 1790 Kamehameha podjął zamiar zjednoczenia i podporządkowania sobie wszystkich wysp hawajskich i zwrócił się o poradę do Kapoukahi, wielkiego wróżbiarza z Kaui. Ten zaś mu powiedział, że musi zbudować nową świątynię bogowi wojny i w ten sposób pozyska jego przychylność.

Kamehameha świątynie wybudował i zaprosił na jej poświecenie swojego rywala Keoua. Jakoś tak nieszczęśliwie złożyło się, że rywal wielkiego wodza, został pojmany i złożony jako pierwszy w ofierze.

Świątynia ta służyła też jako azyl dla osób, które złamały tabu lub dla pokonanych wojowników.

Lapakahi State HP

Parę mil na północ od Pu'ukohola Heiau jest kolejna fajna atrakcja, mianowicie historyczny park stanowy Lapakahi. Jest to wioska hawajska powstała około 650 lat temu.  Nie ukrywam, że znajdując się tam byłem trochę zaskoczony terenem, na którym powstała ta osada. Ogólnie  ziemia mało urodzajna, właściwie składała się z zastygłej lawy, której fragmenty wykorzystywano do budowy domów, murów, spiżarni itp.  Bardzo bliski dostęp do oceanu i bezpieczna żegluga jak się później dowiedziałem zadecydowały o lokalizacji tej wioski. Może gdyby była tam jakaś plaża piaszczysta, to wyglądało by to normalniej, sęk w tym że nie było, co pewnie sprawiało, że życie w wiosce nie należało do łatwych.

Wyjeżdżam z wioski i udaje się  w kierunku Hawi, (to taka niewielka mieścina). Czy to sprawa mojego pośpiechu, czy też słabego oznakowania, ale po drodze pominąłem Mo'okini Heiau, to druga świątynia w tym rejonie.  Niestety, ale przekonałem się po raz kolejny, że nie wszystkie atrakcje są dobrze oznaczone.

Dowiedziałem się w końcu gdzie to jest, ale już nie chciało mi się wracać.

W tak zwanym międzyczasie, pojechałem sobie na najdalej wysunięty na północ cypel zwany Upolu Point.  To gdzieś tutaj ponoć urodził się król Kamehameha. Nie ma tam żadnych śladów pozostałości po jakiejś osadzie, ale miejsce jest tak zaciszne i przeurocze, że aż sobie usiadłem i przez kilka minut wpatrywałem się w ogromne fale uderzające w wystające skałki.  Dookoła nie było żywego ducha, tylko szum fal oceanu i orzeźwiający wiatr. 

W miejscowości Hawi, żeby już wykończyć temat króla Kamehameha, znajduje się Kamień Kamehamehy, który jak głosi legenda  król przyniósł z oddalonej o kilka mil plaży, by dowieść swej siły i wytrwałości oraz naturalnej wielkości posąg króla.

Pololu Valley

Ostatnią atrakcją znajdującą się w tym rejonie jest Dolina Pololu. Co ciekawe, że nie wszystkie przewodniki wspominają o tej dolinie, a moim zdanie jest absolutnie warta obejrzenia. 

Dla fotografów jest o wiele bardziej atrakcyjna niż dolina znajdująca się po przeciwległej stronie, która jest o wiele bardziej reklamowana, a rzeczywistości mniej atrakcyjna niż Pololu.

Waipio Valley

Po dojechaniu do Doliny Pololu, droga się kończy. Zawracam więc i nadrabiam dość spory kawałek drogi by dojechać do Doliny Waipio.  Z punktu widokowego widać ową dolinę dobrze, ale jej strome ściany z którymi styka się ocean są widoczne mniej. Niestety do doliny tej dojechałem dość późnym popołudniem i nie zdecydowałem się by zjechać z góry w samo serce doliny. Tablica informująca o mile widzianych samochodach o napędzie na 4 koła, jednak mnie zniechęciła, chyba mam już dość stresu związanego z jechaniem po drodze na której niewiadomo co mnie spotka. Robi się też już późno, wycofuję się do hotelu. Po godzinie jazdy, około 9 wieczorem padam w hotelu zmęczony w ramiona wyczekującej małżonki. Szalony był to dzień, ale jak to mawia mój znajomy, lepiej się zużyć niż zardzewieć. Więc sobie używam.

Przenosimy się dzisiaj z Hilo do miejscowości leżącej po przeciwnej stronie wyspy do kurortu wypoczynkowego Kona.

Po drodze jest jeszcze kilka miejsc, o które też chcemy zahaczyć.

Przed opuszczeniem hotelu robię drugie podejście by załapać się na lot helikopterem, kończy się niepowodzeniem.  Powód, opady deszczu. No jest to trochę irytujące. Wyjeżdżamy z Hilo w strumieniach deszczu.

Po kilku minutach docieramy do Hawaii Volcanoes National Park. Ostatnio nie zobaczyliśmy wszystkiego więc chcemy dokończyć zwiedzanie. Na pierwszy plan idzie Jaggar Museum. Budynek położony na brzegu kaldery Kilauea z świetnym widokiem na cały wulkan. W samym muzeum można zobaczyć 25 minutowy film na temat hawajskich wulkanów, dostać informacje o aktywności wulkanów, oraz kupić pamiątki.

Jest tam również wystawa przedstawiająca moc prastarej bogini Pele.

Obok Muzeum jest Hawaiian Volcano Observatory, w którym naukowcy na najnowszym sprzęcie monitorują działanie okolicznych wulkanów.  Jak tutaj nie zakochać się w Hawajach skoro na tej samej wyspie są przynajmniej dwa obserwatoria, które tak dużo mówią nam o naszej planecie przez pryzmat działania wulkanów (obserwatorium wulkaniczne), oraz o naszym istnieniu we wszechświecie (obserwatorium astronomiczne na Mauna Kea).

Z muzeum udajemy się do Thurstone Lava Tube, po drodze mijając kolejne punkty widokowe, z których obserwujemy nowe kratery, z których ciągle unosi się para. Dojeżdżamy do Tunelu Thurstona powstałego w miejscu, w którym dawniej płynęła lawa. Dojście do tunelu wiedzie przez gęsty tropikalny las. Sam tunel ma kilkanaście metrów, ale świadomości tego, że wcześniej płynęły tu masy lawy poza zachwytem, każe nam pokonać tą trasę w pokorze przed matką naturą :)

Po 2 godzinach opuszczamy Park i udajemy się na południowy zachód do plaży, która posiada czarny piasek. Na Maui byliśmy już na czarnej plaży, ale plaża ta składała się z czarnych kamieni, Punaluu Beach to 100 procentowa plaża pokryta czarnym piaskiem.

Piasek ów pochodzi z wulkanicznego szkła rozkruszonego przez morskie fale, a kryształki piasku są czyste i nie grozi nam żadne osmolenie.

Poza pewnym zdziwieniem co do koloru piasku, przyznać trzeba, że czarny piasek jest o wiele bardziej praktyczny np. łatwiej się z niego otrzepać. :)

Przy plaży jest kilka budek z pamiątkami, w których kupiliśmy pocztówki z południowej części Big Island z dołączonym piaskiem koloru zielonego.  Dotychczas więc widzieliśmy plaże w kolorze białym, czerwonym, czarnym i chociaż próbkę w kolorze zielonym.  I właśnie za takie klimaty kocha się Hawaje :)

Ka Lae - to najdalej wysunięta na południe część Stanów Zjednoczonych.  Dla przypomnienia Key West na Florydzie, owszem jest też najdalej wysuniętym na południe punktem USA jeżeli chodzi o kontynent , ale Ka Lea jest najdalej wysuniętym punktem biorąc pod uwagę całe terytorium USA.

Pobyt na Ka Lae zrobił na mnie bardzo pozytywne wrażenie, sam dojazd tam ma już swojski klimat.

Jedzie się wąską drogą mijając po drodze pasące się konie, oraz nieaktywne wiatraki.

Na końcu drogi czeka na nas urwisko skalne, z którego można skakać do oceanu.

Spokój, mało ludzi, piękny krajobraz, siadamy sobie  na trawce i przez kilkanaście minut kontemplujemy wspaniałe widoki. 

Puuhonua o Honaunau NHS to nasza ostatnia atrakcja na dzisiaj. Puuhonua o Honaunau to dosłownie po hawajsku 'miejsce schronienia w Honaunau', oznacza więc to, że jedziemy do wioski z kompleksem religijnym i największą świątynią schronienia na Hawajach.

Sama wioska jest położona przy oceanie pomiędzy pięknym palmami i robi bardzo przyjemne wrażenie.

Świątynia zaś została zbudowana około 1650 roku, otoczona jest licznymi rzeźbami bogów i przodków.

To nie pierwszy raz, kiedy na Hawajach spotykam miejsce, które są przeznaczone na azyl. Ponoć, poza złamaniem jakiegoś tabu, można było wpaść w niełaskę np. nadeptując cień wodza, lub łowiąc ryby w zakazanym okresie.  Winowajca, żeby uniknąć kary puszczał się w te pędy, by dotrzeć jak najszybciej do wioski. Jak dotarł tam żywy wówczas dostawał rozgrzeszenie i następnego dnia wracał do domu.

Po zwiedzeniu wioski jedziemy do Kailua-Kona , to główna miejscowość wypoczynkowa ma wyspie.

To zdumiewające, że miejsce to tak bardzo różni się do Hilo położonego w linii prostej jakieś 60-70 mil. Z jednej strony wyspy ciągły deszcz, z drugiej idealne warunki do wypoczynku na plaży.

Po drodze do Kailua-Kona mijamy miejsce, w którym został zabity Kapitan Cook. Samochodem tam dojechać nie można, jest zaś ścieżka która prowadzi do białego obelisku ustawionego w miejscu śmierci kapitana. Krótko powiem tylko tyle, ze kapitan zginął podczas swojej drugiej wyprawy na Hawaje. Jedni twierdzą, że zginął jako rytualna ofiara inni, że zginął podczas walki. Powód? Znowu jedni twierdzą, że chciał porwać króla Kalaniopuu i wymienić za skradzioną szalupę, inni że rozebrał świątynię Napoopoo na opał czym wkurzył kapłanów, jeszcze inni twierdzą, że zginął przypadkowo.

Pomyślałem sobie, jakie to musiało być ekscytujące tak odkrywać nowe kultury. :)

W związku z tym, że to nasz ostatnia noc na Hawajach udajemy się do troszeczkę lepszego hotelu, blisko plaży i w centrum miasta.  Dookoła trwają liczne imprezy taneczno-rozrywkowe, a my jakoś nie mamy ochoty na zabawę.  

W ostatnim dniu mamy do zaliczenia Narodowy Park Historyczny Kaloko-Honokohau, następnie musimy dostać się do Hilo i wieczorem przelecieć do Honolulu, no a z Honolulu do Chicago.

Zaczynamy od Kaloko-Honokohau NHS. Właściwie to jest pamiątka po przeszłych czasach, gdyż obecnie niewiele się tam znajduje.  Są jakieś szczątki ruin, ale gdyby nie było oznaczeń, że w tym miejscu wcześniej były hawajskie świątynie, to raczej trudno byłoby się tego domyśleć.

Na terenie tym znajdował się staw rybny Aimakapo, z którego zaopatrywano królewskie stoły.

Dzisiaj spotkać tam można znakowane numerkami żółwie i czerwone kraby, uciekające ni to bokiem ni to tyłem.  

Około 1 po południu kierujemy się w stronę Hilo. Mamy wystarczająco czasu, by spokojnie dojechać do Hilo około 4. Trzeci raz staram się załapać na helikopter, ale niestety z powodu deszczu lot nie może się odbyć. Coś nieprawdopodobnego.

Udajemy się na ostatnie zakupy, kupujemy też coś do jedzenia by jakoś przetrwać lot do Chicago.

Około 6 lecimy do Honolulu a coś koło 9 mamy samolot do Chicago.

Zanim wsiądziemy do samolotu jeszcze kilka myśli podsumowujących.

> Mieliśmy możliwość zobaczyć 3 wyspy, chociaż jest jeszcze jedna, którą chciałbym zobaczyć. Nazywa się Kaui i z tego co widziałem na zdjęciach warta jest zwiedzenia. Nam niestety nie starczyło czasu.

> Tak, wyspy różnią się od siebie. Najpiękniejszą jest Maui, kiedy leciałem na Hawaje nastawiałem się na egzotyczne klimaty i Maui spełniła je w pełni. Big Island też robi duże wrażenie, w szczególności wulkany oraz przynajmniej dla mnie obserwatorium astronomiczne, czarna plaża, oraz Ka Lea.

Oahu ma za dużo mieszkańców, ale również pozostawia miłe wspomnienia. Mój Boże co ja tutaj wyprawiam, nie chodzi mi o plebiscyt na najlepszą wyspę, bo pobyt na każdej jest specjalnym przeżyciem, ale gdyby już ktoś miał do wyboru tylko jedną wyspę, to chyba poleciłbym Maui.

> Teraz, kiedy już jestem po wyprawie kilka rzeczy zaplanowałbym troszkę inaczej. Przede wszystkim miałem kiepski aparat, ten co mam teraz mi wystarcza (Canon 30D) ale wówczas miałem Canon Powershot S1 IS. Trochę za słaby jak na te wszystkie klimaty. Dodałbym więc kilka punktów do zaliczenia, kierując się tylko potrzebą zrobienia dobrych zdjęć.

Brakowało mi też czasu na zapoznanie się z kimś miejscowym. Piękne miejsca to jedno, ale ludzie to zawsze ludzie.

Wylot

A Hui Hou -  do zobaczenia znowu. Taki tekst zobaczyliśmy na lotnisku. W ogóle z tym brzydkim wyrazem na h.. trzeba się jakoś oswoić gdyż dużo ulic Honolulu posiada jego człon. Tak, żeby tą sprawę już zamknąć do końca dodam, że po hawajsku Hui znaczy grupa, spotkanie, grupa lokalna.

Na lotnisku odprawa przebiegła sprawnie, poza jednym incydentem, pozbawiono nas jabłek przygotowanych na lot do Chicago. Jest jakiś przepis, który mówi, że nie można ani wwozić ani wywozić owoców lub nasion, wszystko w celu zachowania mikroklimatu.

Siedząc już w samolocie, przede wszystkim byłem dumny z tego, że udało się wszystko w miarę dobrze zaplanować. Poza licznymi wspomnieniami po powrocie, udało mi się namówić kilka osób na samodzielny lot na Hawaje, kiedy się teraz spotykamy czasami sobie wspominamy różne miejsca.

A jak mawiał Albert Camus: Od chwili, gdy nauczyłem się wspominać, nie nudziłem się już wcale.