Podróż Przez moment w raju:)

           Zwiedzanie rozpoczynamy od Góry Oliwnej. Ze wzgórza roztacza się fantastyczny widok jerozolimskiego Starego Miasta. Na wprost góry znajduje się Brama Złota przez którą w Dniu Sądu ostatecznego Mesjasz poprowadzi wskrzeszonych do Jerozolimy.U stóp wzgórza  cmentarz żydowski z czasów biblijnych. Do dzisiaj stanowi on miejsce pochówku Żydów wierzących w to, że ilość miejsc w niebie jest ograniczona i żeby tam się znaleźć należy być blisko Mesjasza. Cena miejsca wiecznego spoczynku porównywalna jest z ceną 1 m kw. mieszkania w Nowym Jorku:) 

Przez nią wejdzie też Prorok, który sprawiedliwych muzułman, po zważeniu ich dusz, wpuści do raju. Ponieważ wierzą oni, tak jak i Żydzi w ograniczoną ilość miejsc szczęśliwości wiecznej, więc swój cmentarz usytuowali tuż pod murami Jerozolimy, przy samej Złotej Bramie.

Przez Złotą Bramę, jak głosi tradycja, Chrystus wjechał do Jerozolimy, a w 10 wieków później wszedł nią do miasta krzyżowców Saladyn, egipski władca, który przejął nad nim panowanie.

              Na Górze Oliwnej znajdują się ważne dla chrześcijaństwa kościoły. Tu nastąpiło wniebowstąpienie Chrystusa. Kopuła Wniebowstąpienia to pierwotnie kościół, po zajęciu miasta przez muzułmanów meczet. Na zboczu tego wzgórza wg Ewangelii św. Łukasza Jezus zapłakał nad Jerozolimą co zostało uwiecznione pięknym kościołem Dominus Flevit (Kościół Łzy). Tu wreszcie nauczył apostołów modlitwy Ojcze nasz i w kościele Pater Noster na pamiątkę tego zdarzenia znajdują się porcelanowe tablice z tekstem modlitwy we wszystkich językach posiadających swój alfabet, również w języku Brailla. U podnóża góry obok ogrodów Getsemani (Ogrójca), gdzie Judasz wydał Jezusa, wznosi się Kościół Wszystkich Narodów zwany Bazyliką Agonii. Niedaleko,  w greckiej cerkwi prawosławnej wspaniale oświetlonej pięknymi lampami oliwnymi, znajduje się Grób Najświętszej Marii Panny ( w tradycji prawosławnej zasnęła ona na zawsze, a nie została wniebowzięta).

         Wzgórze Syjonu znalazło się z niewyjaśnionych powodow poza miastem, za co budujący mury okalające miasto z rozkazu Sulejmana Wspaniałego, zapłacili głowami.

Syjon albo Córka Syjonu to bibilijne określenie Izraela jako narodu wybranego, zaś w tradycji żydowskiej uosobienie Ziemi Obiecanej i tęsknoty do niej.

Znajduje się tu jedno z najświętszych miejsc judaizmu – grób Dawida. W tym samym kompleksie usytuowany jest Wieczernik , najważniejszy dla chrześcijan obiekt w którym Jezus spożywał Ostatnią Wieczerzę. Trzeba uruchomić wyobraźnię, aby w pustej, bardzo eleganckiej sali ujrzeć 12 apostołów zgromadzonych wokół Chrystusa, bardziej chyba na uczcie w stylu rzymskim, niż przy stole, tak jak przedstawił to Leonardo da Vinci.

Najbardziej okazałą budowlą jest kościół Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny. Monumentalny benedyktyński gmach wzniesiony został na początku 20w. w miejscu gdzie zgodnie z tradycją chrześcijańską zapadła w sen wieczny Matka Boska. Elegancka smukła wieża na której przysiadł kogut to wieża kościoła św. Piotra „in Gallicantu”. Kościół stoi w miejscu w którym apostoł Piotr trzykrotnie zaparł się Chrystusa. Wzniesiony na fundamentach z czasów bizantyjskich i krzyżowców stoi na miejscu domu Kajfasza, do którego zaprowadzono pojmanego w ogrodach Getsemani Jezusa.

           Dla Żydów największą świętością jest znajdująca się na Wzgórzu Świątynnym ściana płaczu, jedyna pozostałość po całym kompleksie świątynnym zbudowanym przez króla Salomona w 10 w. pne, a zburzonym przez Babilończyków na rozkaz króla Nabuchodonozora II po zdobyciu Jerozolimy w 400 lat później. W I świątynii znajdowała się Arka Przymierza, zawierająca tablice dekalogu. Odbudowana w niespełna 100 lat później świątynia nie była ani tak piękna, ani majestatyczna jak poprzednio. Dopiero Herod Wielki na początku nowego tysiąclecia wybudowal monumentalną świątynię opartą na wzorcach architektury greckiej. Nie przetrwała ona jednak długo. Po powstaniu żydowskim w 70 r ne. została zrównana z ziemią przez Rzymian. Ściana Płaczu nie jest nawet częścią świątyni, a fragmentem muru oporowego wzmacniającego ściany sanktuarium od zewnątrz. Na tym wzgórzu, biblijnej górze Moria, Abraham gotów był złożyć w ofierze swego syna Izaaka. Pod ścianą płaczu Żydzi opłakują zburzenie Świątyni Jerozolimskiej, zgodnie z tradycją miejsce modlitwy dla kobiet i mężczyzn jest oddzielone. 

 To tu znajdują się najważniejsze w Izraelu meczety: Kopuła Skały i Al-Aksa. Wzgórze Świątynne jest najbardziej zapalnym miejscem Jerozolimy. Tu na skutek prowokacyjnej wizyty Ariela Szarona w meczecie Al- Aksa rozpoczęła się II intifada, powstanie arabskie.

Kopuła Skały to rodzaj sanktuarium. Ściany z marmury tworzą ośmioboczną podstawę ozdobioną mozaikami, witrażami i malowanymi kaflami oraz cytatami z Koranu. Aluminiowa kopuła pokryta płytkami złota przyciąga wzrok i widoczna jest z wielu miejsc Jerozolimy. Na ogromnych arkadach na górze stopni prowadzących do Kopuły zawisną w Dniu Sądu Ostatecznego szale ważące ludzkie dusze.

Na wzgórzu znajduje się również meczet Al - Aksa. Budowla z szarego kamienia nakryta została srebrną kopułą. Jest on czynnym meczetem przebudowanym z bizantyjskiej bazyliki, sąsiadującym ze Stajniami Salomona. Wokół kilka mniejszych meczetów letnich, nakrytych kopułami, ale bez ścian bocznych.

             Tajemnice Męki Chrystusa i jego Grobu, Zmartwychwstania i Świętego Graala przyciągały do Jerozolimy rzesze krzyżowców, po tym jak w 4 w. matka cesarza Konstantyna Wielkiego, Helena, późniejsza święta kościoła chrześcijańskiego, oznaczyła na miejscu świątyni Wenus wybudowanej w 2 w. przez Rzymian, miejsce grobu Chrystusa. Cesarz nakazał postawienie w tym miejscu kościoła, który wkrótce został zniszczony. Obecną Bazylikę Grobu Świętego zawdzięczamy krzyżowcom i pochodzi ona z 12 w. Początkowo trójnawowy kościół po wielu przebudowach stal się "kościołem pielgrzymim" tzn. wielopomieszczeniowym bez wyraźnych naw, za to z wieloma kaplicami i ołtarzami. Własność kilku wyznań to mroczne wnętrza rozjaśniane cerkiewnymi lampkami i przepełnione zapachem kadzideł z kłębiącymi się tłumami wiernych z których każdy chce zobaczyć, miałam wrażenie, że mniej doświadczyć, miejsca, gdzie wszystko się zaczęło. Tu kończy się Droga Krzyżowa, która biegnie ulicami arabskiej części Jerozolimy, pomiędzy straganami handlujących Arabów.

Nazareth, niewielka wieś w czasach Chrystusa, wieś z której pochodziła jego matka, Maria, jest dziś największym arabskim miastem Izraela. Wśród wielu kościołów najbardziej okazałym jest monumentalna Bazylika Zwiastowania, wzniesiona w miejscu, gdzie zgodnie z tradycją, Archanioł Gabriel powiadomił Marię o planach Boga Ojca. We wnętrzu jasnego, przestronnego kościoła znajdziemy największy na świecie zbiór obrazów o tematyce maryjnej; każdy naród ofiarował wizerunek Matki Boskiej zgodny ze swoimi wyobrażeniami. Zobaczymy więc i Matkę Boską skośnooką w kimonie, i w turbanie, a także w afrykańskich kolorowych szatach. Zdziwieni oglądamy Maryję Amerykanów wyglądającą jakby zeszła z obrazów kubistów.

Niedaleko stąd znajduje się wioska Kana Galilejska (dzisiejsze Kafr Kana), w której 2 tysiące lat temu Chrystus będąc gościem weselnym ubogiej rodziny, dokonał pierwszego cudu: zamienił wodę w wino. Na tamtych terenach funkcjonuje do dziś dowcip przypominający tamto wydarzenie; po sutej kolacji obficie zakrapianej winem, apostołowie obudzili się mocno spragnieni. Jeden z nich zaproponował, aby ktoś przyniósł wody z pobliskiego źródła. Inny przytomnie zauważył, aby broń Boże nie posyłać Chrystusa:) 

W kościele franciszkańskim wybudowanym na miejscu cudu znajdują się stągwie z czasów Chrystusa. Tradycją wśród turystów odwiedzających Kanę jest odnowienie ślubów małżeńskich. I tym razem stało się zadość:)

      Betlejem znajduje się w Autonomii Palestyńskiej. Wjeżdżamy przez bramę w wysokim murze, którym otoczone jest miasto narodzin Jezusa. W centrum miasta znajduje się Plac Żłóbka, a na nim Bazylika Narodzenia do której wchodzi się przez bardzo niskie drzwi. Zachowane poprzednie wejście jest bardzo obszerne i zawdzięczamy je kulturze bizantyjskiej. Bazylikę zbudował w 4 w. Konstantyn Wielki, a rozbudował w 2 wieki później cesarz Justynian  To krzyżowcy w obawie przed profanacją miejsca narodzin Chrystusa zmniejszyli drzwi do świątyni uniemożliwiając wjazd do niej na koniach, co miało wcześniej miejsce.

W podziemiach kościoła znajduje się Grota Narodzenia z przyciągającą wzrok jaśniejącą gwiazdą w podłodze. Ołtarz jest tu słabo oświetlony, za to cała grota skąpana jest w wiszących złotych ozdobach . Napis głosi, że jest to miejsce narodzin Dzieciątka. Po przeciwnej stronie znajduje się Kaplica Żłóbka. Do bazyliki przylega kilka kościołów, a wśród nich kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej.

Ulicą Groty Mlecznej dochodzimy, pnąc się w górę, do Kościoła Groty Mlecznej, gdzie zgodnie z tradycją ukryła się rodzina Józefa i gdzie kropla mleka Maryji skapnęła na ziemię, nie tylko wybielając grotę w odróżnieniu od innych, ale i utworzyła w tym miejscu biały osad. Grota słynie cudami narodzin.  

Naprzeciw wejścia do Bazyliki Narodzenia, po drugiej stronie Placu Żłóbka, znajduje się meczet. Do dzisiaj Arabowie wspominają wizytę Jana Pawła II w 2000 r, który na placu znalazł się w chwili gdy muezin nawoływał  muzułmanów na modlitwę. Papież przerwał wówczas odprawiane nabożeństwo do chwili, gdy muezin zakończył swoje modlitwy. Arabowie z dużym szacunkiem mówią o tym zdarzeniu i podkreślają wyjątkową wrażliwość Jana Pawla II na religijność i zwyczaje wyznawców innych religii.

      W Izraelu funkcjonuje stwierdzenie: w Tel Avivie bawisz się, w Jerozolimie modlisz, a w Hajfie pracujesz. Zanim dojedziemy do miejsca w którym znajdują się największe konsorcja związane z nowoczesnymi technikami informacyjnymi, zwiedzamy Cezareę Nadmorską, miasto wybudowane przez Heroda dla cesarza Augusta. Nadmorski kurort liczy sobie grubo ponad 2000 lat i przez 500 był głównym ośrodkiem władzy rzymskiej w Palestynie. Herod był zręcznym politykiem, doskonale wiedział, że jeśli umieści najważniejszych Rzymian w Cezarei odległej od Jerozolimy, to tam będzie mógł sprawować rządy bez namiestników i urzędników cesarstwa. W Cezarei rezydował więc Poncjusz Piłat. Koronowano tu nawet na cesarza Wespazjana. Miasto było ośrodkiem kultury hellenistycznej i chrześcijańskiej. Krzyżowcy zajęli je w poszukiwaniu Św.Graala.Pod koniec 13 w, po kolejnych walkach w czasie ktorych przechodzi z rąk do rąk, miasto zaczyna tracić na ważności i z czasem obraca się w ruinę. Z czasów świetności zachowały się wspaniale, potężne mury obronne, akwedukty i piękna plaża. Znajduje się tu jedno z nielicznych pól golfowych.

          Wyprawa do najstarszego miasta świata rozpoczyna się od Góry Tabor na której zgodnie z tradycją chrześcijańską, 3 apostołowie zobaczyli Chrystusa rozmawiającego z Mojżeszem i Eliaszem. Na górę dostajemy się busikami, które w oczekiwaniu na turystów zapełniają parking u stóp góry. Kierowca wykazuje się dużymi umiejętnościami, droga jest stroma i kręta. Na szczycie znajduje się Bazylika Przemienienia Pańskiego upamiętniająca przemienienie się Chrystusa w obecności  apostołów i zapowiadającego w ten sposób Zmartwychwstanie. Zbudowana na przełomie lat dwudziestych 20 w. przez franciszkanów wg projektu Antonio Barlizziego jest niezwykle elegancka i rozświetlona. Składa się z 3 naw podzielonych potężnymi filarami i arkadami. Kaplice poświęcone Mojżeszowi i Eliaszowi łączą z kościołem 2 wieże.Z tarasu przy kościele rozciąga się piękny widok na dolinę Armagedon.

Jedziemy do miasta o którym w Izraelu mówią, że w zimie jest rajem, ale latem to piekło, temperatury wtedy nierzadko przekraczają 50 stopni C. Znajduje się tu najnizej położone ujęcie wody okolone piękną fontanną. Jerycho, niewielkie miasteczko w Autonomii Palestyńskiej wybudowane na pozostałościach po biblijnym mieście zburzonym przez trąby jerychońskie w 7 dniu oblężenia przez Jozuego, jak przed wiekami znane jest z upraw rolnych. Najsłodsze daktyle i wspaniale dojrzałe owoce można tu kupić na bazarze pod górą Kuszenia na którą wjeżdżamy kolejką, aby zobaczyć greckokatolicki monastyr Kuszenia.

Wg tradycji chrześcijańskiej Chrystus był kuszony przez szatana. To właśnie tutaj w grocie skalnej Jezus przez 40 dni pościł, na pamiątkę czego przed Wielkanocą obowiązuje w kościele katolickim Wielki Post.

Wiecznie zielona Galilea, kolebka chrześcijaństwa z której pochodził Chrystus i większość apostołów, jest najpiękniejszym i najbardziej żyznym regionem Izraela. Rozciągnięta wzdłuż Jeziora Genezaret, zasilana wodami rzeki Jordan była świadkiem wielu cudów czynionych przez Chrystusa.

Sama nazwa jeziora wskazuje na różnorodność kulturową i religijną mieszkańców tych ziem. Współczesny język hebrajski nazywa je Jeziorem Kinneret i jest to biblijna nazwa używana przez Jozuego. Wg hebrajskiego kinnor to harfa albo lira i opisuje kształt jeziora. Religijne teksty chrześcijańskie nazwę jeziora łączyły z niewielką żyzną doliną na której jest położone i stąd nazywano je Jeziorem Gennesaret (Św. Łukasz), Arabowie zaś nazywają je Buhairet Tabariyya co oznacza Jezioro Tyberiadzkie, od nazwy położonego nad nim miasta Tyberiada. Jezioro jest najniżej na Ziemi położonym zbiornikiem wody słodkiej. Wokół niego rozciągają się bardzo ciekawe historycznie miejsca związane z działalnością Jezusa: Kafarnau, Tabgha i Góra Błogosławieństw. Wiecznie zielone Wzgórza Golan, oaza spokoju na pierwszy rzut oka, najeżone widocznymi minami, nie pozwalają zapomnieć o tymczasowych granicach. Jedno z najpiękniejszych i najbardziej urokliwych miejsc w Izraelu ciągle zajęte jest przez wojska misji pokojowej.   

Największym miastem nad jeziorem jest Tyberiada, miasto założone przez Heroda w latach 20 ne. Szczyt rozwoju miasta przypada na 2 i 3 w, gdyż wcześniej uważano je za nieczyste, ponieważ wybudowane zostało na terenie starego żydowskiego cmentarza. Miasto było silnym ośrodkiem nauki żydowskiej, to tu spisano komentarze do Biblii, wprowadzono samogłoski do hebrajskiego alfabetu i ujednolicono zasady hebrajskiej gramatyki. Aż do 7 wieku, kiedy to zdobyli je Arabowie, było najważniejszym, poza Jerozolimą, ośrodkiem chrześcijaństwa. Całkowitemu zniszczeniu uległa Tyberiada w 12 wieku podczas bitwy krzyżowców z muzułmanami.