• 13

PolskaTarnogród

Podróż: Galicyjskie wakacje
Miejsce: Tarnogród, Lubelskie , Polska, Europa

  • Tarnogród
  • Budynek dawnej synagogi. Pierwsza drewniana synagoga została zbudowana w Tarnogrodzie być może już ok. 1580 roku, a z całą pewnością przed 1627 rokiem. W 1648 roku została ona najprawdopodobniej zniszczona w czasie najazdu wojsk Chmielnickiego, a następnie odbudowana. Ostatecznie spłonęła w 1683 roku, w czasie wielkiego pożaru, który strawił znaczną część miasta. W 1686 roku, na mocy przywileju ordynata Marcina Zamoyskiego (ok. 1637-1689), wzniesiono nową, murowaną bożnicę w stylu barokowym, widoczną na zdjęciu. Budynek ceglany, o obszernej bryle jest orientowany. Pierwotnie składał się z głównej sali modlitw, do której wchodziło się przez znajdujący się od zachodu przedsionek. W późniejszym okresie, do istniejącego budynku dobudowano od strony północnej babiniec. W XIX wieku od frontu, na całej szerokości budynku dodano prostokątną piętrową przybudówkę, w której pomieszczono klatkę schodową oraz drugi babiniec na piętrze, połączony z salą główną arkadami. W tym samym czasie elewacje budynku zyskały cechy klasycystyczne, zmieniono też kształt dachu. Sala modlitw, zaprojektowana na planie zbliżonym do kwadratu, jest obniżona w stosunku do poziomu gruntu. Została przekryta rozległym sklepieniem dziewięciopolowym wspartym na czterech filarach. Pośrodku, między filarami znajdowała się bima (niezachowana). Na ścianie wschodniej znajdował się kamienny polichromowany aron ha-kodesz, częściowo zachowany wraz z resztkami polichromii. Powyżej wnęki na rodały, w liściastej bordiurze, widoczny jest wizerunek dłoni kapłańskich w geście błogosławieństwa. Powyżej mieści się korona z napisem: „Korona Tory”, po jej bokach namalowano ptaki. Synagoga została zniszczona w latach okupacji przez Niemców, a w okresie powojennym ulegała postępującej dewastacji, służąc jako magazyn. W latach 1985-1990 przeprowadzono gruntowną renowację budynku, z przeznaczeniem na bibliotekę i dom kultury. Dziś znajduje się tu także regionalna izba pamięci.

Komentarze

  1. pt.janicki
    pt.janicki (01.09.2013 21:44) +3
    ...łódzkie, przedwojenne synagogi nie miały tyle szczęścia.Z około 300 do dzisiaj została tylko jedna...
  2. adaola
    adaola (01.09.2013 21:31) +3
    Piotrze,dobrze dedukujesz:) Tak nam właśnie tłumaczyła przewodniczka rolę synagogi w dawnych/dzisiejszych czasach na Kazimierzu w Krakowie:)
  3. pt.janicki
    pt.janicki (31.08.2013 23:22) +3
    ...wziąwszy pod uwagę, że synagoga niebędąca przecież świątynią pełniła dla społeczności gminy żydowskiej także rolę społeczno- i kulturotwórczą, to obecnie funkcjonowanie w niej biblioteki jest w jakimś sensie kontynuacją tej roli...
lmichorowski

lmichorowski

Leszek Michorowski
Punkty: 506765